ប្រមូលប្រតិកម្មរបស់សង្គមស៊ីវិល ប្រឆាំងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ NGO
- ដោយ: អ៊ុម វ៉ារី អត្ថបទ ៖ អ៊ុម វ៉ារី ([email protected]) - យកការណ៍៖ស្រ៊ុន ទិត្យ -ភ្នំពេញថ្ងៃទី២៩ មិថុនា ២០១៥
- កែប្រែចុងក្រោយ: June 30, 2015
- ប្រធានបទ: ច្បាប់
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
ប៉ុន្មានថ្ងៃកន្លងមកនេះ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលរាប់រយ រួមទាំងមន្រ្តីរបស់ខ្លួន និងប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួន បាននឹងកំពុងបន្ត ធ្វើការតវ៉ាមិនចេះចប់ ដោយជំទាស់ មិនចង់ឲ្យច្បាប់មួយនេះ កើតជារូបរាងឡើយ។ សង្គមស៊ីវិលទាំងនោះ នៅតែទាមទារ ឲ្យមានការកែសម្រួល និងព្រមទទួលយកអនុសាសន៍ របស់ក្រុមខ្លួន។ ប៉ុន្តែចំពោះរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាវិញ នៅតែជម្រុញឲ្យច្បាប់នេះចេញ ឲ្យខាងតែបាន។
សម្រាប់មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី មិនគាំឲ្យមានច្បាប់គ្រប់គ្រង អង្គការសង្គមស៊ីវិលនោះឡើយ ដោយលោកបានអះអាងថា បើទោះជាមាន ក៏ត្រូវធ្វើការកែតម្រូវឡើងវិញសិនដែរ។ ចំពោះព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឬទ្ធិ វិញ ក៍ធ្លាប់មានបន្ទូល នាពេលថ្មីៗនេះថា ចំពោះសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ ត្រូវតែមានហើយ តែរដ្ឋាភិបាលត្រូវប្រគល់សិទ្ធិ ទៅឲ្យភាគីពាក់ព័ន្ធ ពិសេសសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ជាអ្នកមានសិទ្ធិសម្រេច។
សូមទស្សនាកិច្ចសម្ភាស របស់មន្ត្រីទទួលខុសត្រូវ របស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល តាមរយៈវីដេអូ ដែលផ្តិតរូបដោយអ្នកសារព័ត៌មាន របស់ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ ដូចខាងក្រោម៖
លោក ធន សារ៉ាយ ប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក ថាលោកមិនគាំទ្រ ឲ្យមានច្បាប់នេះឡើយ ហើយលោកក៏គាំទ្រដែរ នូវជំហររបស់ម្ចាស់ឆ្នោត ដែលធ្លាប់បានប្រកាស មិនបោះឆ្នោតឲ្យតំណាងរាស្រ្តបក្សណា ដែលគាំទ្រនិងអនុម័ត នូវច្បាប់គ្រប់គ្រងអង្គការសង្គមស៊ីវិល។ លោកបន្តថា ទាំងអង្គការជាតិ និងអង្គការអន្តរជាតិ បានដាក់លិខិត ស្នើឲ្យប្រធានរដ្ឋសភា កែប្រែ ឬលប់ចោលច្បាប់នេះ។
លោក ណៃ វ៉ង់ដា អនុប្រធានផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស និងមេធាវីតំបន់ របស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក ថារដ្ឋាភិបាល កំពុងមានការលាក់លៀម ចំពោះសេចក្តីព្រាងច្បាប់នោះ ដោយអង្គុយក្នុងបន្ទប់បិទជិត និងអះអាងថា ខ្លួនចេះចាត់ចែងគ្រប់យ៉ាង ក្នុងរឿងនេះ។
ប្រធានផ្នែកបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេត របស់អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត បានថ្លែងឡើងថា៖ «និយាយថា ទេ ចំពោះច្បាប់ សហជីព សមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល»។ លោកបន្តថា ច្បាប់មួយនេះ ផ្ទុយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងកតិការសញ្ញាអន្តរជាតិ ស្តីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងនយោបាយ។ លោកថា ច្បាប់ដែលគ្រោងនឹងអនុម័តនេះ ជាច្បាប់ដែលបំបិទសិទ្ធិ និងសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
ក្នុងនាមជាមន្រ្តីអង្គការសង្គមស៊ីវិល មិនត្រូវការច្បាប់គ្រប់គ្រងអង្គការ បែបសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ដែលរដ្ឋាភិបាលបញ្ជូនមករដ្ឋសភានេះទេ។ នេះជាការអះអាង របស់លោក នី ចរិយា មន្ត្រីសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក ដោយលោកបានចាត់ទុកថា ច្បាប់មួយនេះ នឹងធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ និងរងគ្រោះ ដោយការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ក្លាយទៅជា«ទាសករ»។ លោកថា ពេលនោះប្រជាពលរដ្ឋ នឹងគ្មានតម្លៃជាមនុស្ស បន្ទាប់ពីច្បាប់មួយនេះ បានចងដៃ-ជើងសង្គមស៊ីវិលណា ដែលជួយប្រជាពលរដ្ឋកំពង់រងគ្រោះនោះ។
ប្រធានលេខាប្រតិបតិ្ត នៃគណៈកម្មាធិការប្រព្រឹត្តិកម្ម នៃអង្គការសមាគមការពារ សិទិ្ធមនុស្សកម្ពុជា លោក សួន ប៊ុនសាក់ បានថ្លែងឡើងថា ប្រជាពលរដ្ឋ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល មិនមែនជាឧបសគ្គ និងជាឆ្អឹងត្រី ដែលទៅជំពាក់កររាជរដ្ឋាភិបាលនោះទេ។ លោកបានថ្លែងបន្តថា ការទទួលយកអនុសាសន៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិល ជាកិច្ចការមួយផ្នែក ដែលនាំឲ្យប្រទេសជាតិរីកចំរើនទៅវិញទេ។
លោក តឹក វណ្ណារ៉ា នាយកប្រតិបត្តិអង្គការវេទិកា នៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ស្តីពីកម្ពុជា បានអះអាងថា ជំហរដំបូងរបស់សង្គមស៊ីវិល មិនមែនប្រឆាំងទៅនឹងច្បាប់សហគម និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលនោះទេ។ តែរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯងទៅវិញទេ ដែលជាអ្នកបង្ក ឲ្យមានបញ្ហានេះកើតឡើង តាមរយៈការមិនេពិគ្រោះយោបល់ ជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិល មុននឹងដាក់ឲ្យរដ្ឋសភាអនុម័តនោះ។ លោកថា ច្បាប់នេះគួណាស់ ជាច្បាប់មួយ ដែលប្រកបដោយអត្ថន័យពេញលេញ និងមានប្រសិទ្ធិភាព សម្រាប់ការអនុវត្តចំពោះសង្គមស៊ីវិល មិនមែនដូចច្បាប់ ដែលនៅក្នុងសភាសព្វថ្ងៃនេះទេ។ «សូមទម្លាក់ចោលការអនុម័តច្បាប់នេះ ដោយងាកមកពិគ្រោះយោបល់ និងទទួលយកអនុសាស្រ្តពីសង្គមស៊ីវិល»។
នាយកក្រុមលេខាធិការដ្ឋាន នៃអង្គការក្រុមការងារពិសេស សិទ្ធិលំនៅដ្ឋាន លោក សៀ ភិរម្យ ថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ខាងលើនេះ មិនមានវិសាលភាពគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការអនុញ្ញាតឲ្យមានការចូលរួម ពីសង្គមស៊ីវិល បានពេញលេញទេ។ លោកស្នើរដ្ឋាភិបាល ឲ្យផ្អាកការព្រាងច្បាប់នេះសិន ហើយរដ្ឋាភិបាលត្រូវគិតគូរដោះស្រាយ ពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ការដេញពលរដ្ឋពីដីធ្លី បញ្ហាពលរដ្ឋគ្មានលំនៅដ្ឋាន កំពុងមាន និងបន្តមាន នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃវិញ។
លោក ស៊ឺន ជុំជួន ប្រធានបណ្តាញយុវជនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ថាលោកមិនគាំទ្រច្បាប់ ដែលមានក្នុងដៃរដ្ឋសភាសព្វថ្ងៃនេះឡើយ។ តែលោកអាចនឹងគាំទ្រ ឲ្យមានច្បាប់នេះ ក្នុងកាលៈទេសៈមួយផ្សង នាពេលខាងមុខវិញ។