នេះជាការលើកឡើងរបស់ លោក នី ចរិយា ប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេតសមាគមអាដហុក បានថ្លែងផ្ដល់យោបល់ ​ទៅ​ក្រុមអាជ្ញាធរ ឬមន្រ្តីមានអំណាច មានបុណ្យសក្តិណាមួយ ដែលមានបំណង ចង់បានដីស្រែ ចំការ ឬដីលំនៅដ្ឋាន​របស់រាស្រ្ត ថា «មុននឹងយកចឹង បាញ់គាត់ចោលឲ្យហើយតែម្តងទៅ ចាំទៅយកដីនោះ កុំឲ្យគាត់មកតវ៉ា ពិបាកភ្នែក​ណាស់»។

លោក នី ចរិយា (ខាងស្ដាំ) ថ្លែងទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មានថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភាព ឆ្នាំ២០១៤។ (រូបថត MONOROOM.info/ O. Vary)

សិទ្ធិលំនៅដ្ឋាន - ថ្លែងក្នុងសន្និសិទសារព័ត៌មាន នាព្រឹកថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេត​សមាគម​អាដហុក​លោក នី ចរិយា ដែលបានទទួលពាក្យបណ្តឹង ប្រជាពលរដ្ឋចំនួនជាង២៥០ គ្រួសារមកពីខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដោយតំណាងជាង៦០នាក់ បាននិយាយថា ករណីរឿងនេះ ជាឱកាសនិយម នៃក្រុមអ្នកមានអំណាច ក្នុង​ដំណាក់​កាលដីឡើងថ្លៃ ឬត្រូវប៉ាន់នោះ រួមផ្សំនិងដីជាច្រើនរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលគ្រប់គ្រង់សព្វថ្ងៃនេះ ស្ទើតែទាំងអស់​ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែល«ពុំ»ទាន់មាន«ប្លង់»ត្រឹមត្រូវនោះ។

វិបត្តិដីធ្លី តែងតែកើតមានជាបន្តបន្ទាប់ ក្រោមគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍របស់រដ្ឋាភិបាល។ តែសំនួរសួរថា ហេតុអ្វី បាន​ពលរដ្ឋ​នៅតែគ្មានប្លង់ ឬកម្មសិទ្ធិលើដីធ្លីរបស់ខ្លួន និងតើហេតុអ្វី បានជារដ្ឋាភិបាលចេញធ្វើគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ នៅលើដី​ធ្លី​របស់ប្រជាជន?

មន្រ្តីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ បានយកមូលហេតុមួយចំនួនមកបញ្ជាក់ថា៖ «ដោយសារអំពើពុករលួយផង ដោយសាការ​មិនយកចិត្តទុកដាក់ របស់អាជ្ញាធររដ្ឋផង ក្នុងការធ្វើប្លង់កម្មសិទ្ធិនេះ។ ប្រជាជនច្រើនណាស់ ដែលមិនទាន់មាន​ប្លង់​កម្មសិទ្ធិ។ (...) ក្នុងច្បាប់ភូមិនបាល គេឲ្យសំអាងទៅលើភស្តុតាងជាក់ស្តែង ដើម្បីធ្វើការវាយតម្លៃថា អ្នកណាជា​ម្ចាស់កម្មសិទ្ធិ។ (...) នៅពេលដីមានទំនាស់ (អាជ្ញាធរ ឬក្រុមហ៊ុន) ទៅឈូសដី បំផ្លាញភស្តុតាងកាន់កាប់​របស់​ប្រជាជន។»

ចំពោះករណីដីធ្លី របស់ប្រជាពលរដ្ឋជាង២៥០គ្រួសារ មកពីភូមិចំនួនបីក្នុងឃុំតាំងសំរោង ស្រុកភ្នំស្រួចនេះ លោក នី ចរិយា បានបង្ហាញពីផ្លូវច្បាប់ ដែលអាចទទួលបានដីទាំងនោះមកវិញថា៖ «យោងតាមឯកសារដែលមាន ប្រជា​ពលរដ្ឋសុទ្ធតែមានសិទ្ធិទាំងអស់ ក្នុងការកាន់កាប់។ យើងមានភស្តុតាងឯកសារជារូបភាព ទាំងសាក្សីរស់ដូចលោក​អុំមានអាយុ ៧៨ឆ្នាំនេះ ដែលធ្លាប់ធ្វ់ស្រែចំការ តាំងពីជំនាន់ឪពុករបស់លោកមកម្លេះ មិនក្រោមពី១០០ឆ្នាំទេដែល​បានកាន់កាប់។ (...) តាមច្បាប់ភូមិបាល ត្រូវតែឲ្យគាត់ដោយស្វ័យប្រវត្តិ។ (...) ឯក្រុមហ៊ុនវិញ គ្មានអ្វីជាសំអាងទេ ក្រៅពីប្រើកម្លាំងប្រដាប់អាវុធបណ្តេញគេចេញ និងវាយដំប្រជាជន។»

ករណីទំនាស់ដីធ្លីនេះ លោក នី ចរិយា បានបន្ថែមថា រាល់ការដោះស្រាយកន្លងមក អាជ្ញាធរតែងតែធ្វើការបង្ខំ សំឡុត គម្រាមកំហែងឲ្យទទួលយក ទៅតាមផែនការដែលពួកអាជ្ញាធរចង់បាន តែមិនបានដោះស្រាយ ទៅតាមយន្តការ​ផ្លូវ​ច្បាប់នោះទេ។ «ការបំផ្លាញភស្តុតាង នៅក្នុងរឿងទំនាស់ ជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ហេតុអ្វីបានអាអាជ្ញាធរ មិនចាត់​វិធានការក្នុងរឿងព្រហ្មទណ្ឌ។ ឯអ្នកវាយប្រជាពលរដ្ឋឲ្យមានរបួសស្នាម ហេតុអ្វីមិនចាត់វិធានការ តាមច្បាប់​ព្រហ្មទណ្ឌ។»៕