ម៉ុង ឬទ្ធី៖ ជម្លោះដីធ្លីខ្លះ កើតឡើងដោយសារពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិល
- ដោយ: ប្រាថ្នា ដោយ ប្រាថ្នា (ទាក់ទង៖ [email protected] ) - ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី២៥ វិច្ឆិកា ២០១៤
- កែប្រែចុងក្រោយ: November 26, 2014
- ប្រធានបទ: ដីធ្លី
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
ប្រធានគណៈកម្មាធិការទី៣ព្រឹទ្ធសភា លោក ម៉ុង ឬទ្ធី បានលើកឡើងថា បញ្ហាជម្លោះដីធ្លីនៅកម្ពុជា បើអង្គុយចាំតែបន្ទោស តែម្ខាងៗនោះ បញ្ហានឹងមិនអាចដោះស្រាយបាននោះឡើយ។ លោកថា បញ្ហាកើតឡើងដោយសារតែសម្បទានិក (អ្នកទទួលកិច្ចសម្បទាន) មិនយល់ពី ភារកិច្ចរបស់ខ្លួន ថារដ្ឋប្រគល់ដីសម្បទាន មិនមែនជារបស់ខ្លួននោះទេ។ ចំណែកឯប្រជាពលរដ្ឋ ក៏មានកំហុសដែរ ដោយសារតែពួកគេទទួលបានការចែកដីធ្លី ពីរដ្ឋហើយ បែរជាយកទៅលក់ ហើយអាងមកទាមទារវិញ។
ការលើកឡើង របស់ប្រធានគណៈកម្មការទី៣ព្រឹត្តិសភារូបនេះធ្វើឡើង នៅក្នុងសន្និសីទថ្នាក់ជាតិប្រចាំឆ្នាំ លើកទី៨ ស្តីពីការរួបរួមគ្នា ដើម្បីជំរុញកំណែទម្រង់ លើអភិបាលកិច្ចដីធ្លី និងធនធានធម្មជាតិ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាពនៅកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី២៥ ខែវិច្ឆិកានេះ។
លោកបន្តថា ដំណោះស្រាយក្នុងបញ្ហាជម្លោះដីធ្លី គឺភាគីដែលពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ទាំងរដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា រដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាសង្គមស៊ីវិល ជួយដោះស្រាយរួមគ្នា។ លោកបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំមិនដឹងថា អ្នកណាគេកើតឡើងយ៉ាងណាទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំថា បើយកស្រួល កុំគិតពីផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន គិតពីផលប្រយោជន៍ជាតិ ប្រជាជនជាធំ ទើបវាអាចដោះស្រាយបាន បញ្ហានេះ។ ហើយកម្ពុជា ច្បាំងតាំងពីឆ្នាំ៧០ រហូតដល់៩៨ សុទ្ធតែអាចដោះស្រាយបាន សុទ្ធកាំភ្លើង ហើយចុះអានេះប៉ុណ្ណឹង ហេតុអីដោះស្រាយមិនបាន ខ្ញុំឃើញថាដោះស្រាយបាន។»
យ៉ាងណាក៏ដោយ ព្រឹទ្ធសមាជិកមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងជាមហាសេដ្ឋីរូបនេះ បានបញ្ជាក់ថា កន្លងមកគណកម្មការទី៣នៃព្រឹទ្ធសភា របស់លោក មិនដែលបានទទួលពាក្យបណ្តឹង ពីប្រជាជនម្តងណាឡើយ។
ប៉ុន្តែការលើកឡើងខាងលើនេះ ហាក់ដូចជាផ្ទុយទៅនឹងការសិក្សាស្រាវជ្រាវ របស់មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលធ្វើទៅលើវិបត្តិដីធ្លីនោះកម្ពុជា។ លោក តឹក វណ្ណារ៉ា នាយកប្រតិបត្តិ នៃវេទិការអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលស្តីពីកម្ពុជា ហៅកាត់ថា NGOForum បានលើកឡើងថា បញ្ហាចម្បងៗ ដែលបណ្តាលឱ្យកើតមានជម្លោះដីធ្លី បណ្តាលមកពីការអនុវត្តន៍ច្បាប់ មិនបានត្រឹមត្រូវ ទៅតាមកិច្ចសន្យា គ្មានការវាយតម្លៃអំពីផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន ឱ្យស្របតាមស្តង់ដាជាតិ និងអន្តរជាតិជាដើម។ លោក តឹក វណ្ណារ៉ា បានថ្លែងឲ្យដឹង នៅក្នុងវេទិកាជាច្រើន ក្នុងពេលកន្លងមកថា ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយ លើបញ្ហាជម្លោះដីធ្លី រដ្ឋាភិបាលគួរមានតួនាទីចាំបាច់សំខាន់បី៖ ទី១.ត្រូវជម្រុញក្នុងការអនុត្តន៍ច្បាប់ ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ទី២.ត្រូវតែធ្វើការវាយតម្លៃ ហេតុផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន មុនពេលផ្តល់ដីសម្បទានឱ្យក្រុមហ៊ុន ទី៣.គួរតែមានលំហូរព័ត៌មាន ពីគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ដល់តំបន់ជនបទ៕