«សូមឲ្យមានការដោះលែង អ្នកទាំង២៣ អ្នកជាបន្ទាន់ និងគ្មានលក្ខខណ្ឌ។ (...) រដ្ឋាភិបាលគួតែចាប់​អ្នកដែលប្រើ​ហិង្សា​លើប្រជាពលរដ្ឋមកផ្តន្ទាទោស តែបែរជាចាប់ជនរងគ្រោះ​ ពីការប្រើហិង្សារបស់​ក្រុមយោធាឆ័ត្រ​យោង​៩១១​ដាក់គុក ឯជនដៃដល់ត្រូវបាននៅក្រៅឃុំដោយរំភើយទៅវិញ។» នេះជាសម្រែកទាមទារ​បស់អ្នកបឹងកក់​ប្រមាណ​ជិតហាសិបនាក់ ដែលបានដង្ហែរជាក្បួនក្នុងការដាក់ញ្ញតិទៅតាមស្ថានទូតចំនួនប្រាំដោយឡៃកពីគ្នា។

ក្រុមសកម្មជនពីសហគមន៍បឹងកក់ តវ៉ាឲ្យមានការដោះលែងជនដែលត្រូវចាប់ខ្លួន២៣នាក់ ថ្ងៃទី១៧ ខែមករា ឆ្នាំ​២០១៤។ (រូបថត MONOROOM.info/ O.Vary)

ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ - ជាមួយនឹងសម្រែកដ៏កងរំពងតាមដងផ្លូវសាធារណៈ ដែលបានចាប់ផ្តើមមានជាថ្មី ក្រោយពី​មាន​ការបង្ក្រាបដោយអំពើហិង្សាពីកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់ជាតិ និងកងកម្លាំងចម្រុះមួយចំនួនទៀត ដែលបណ្តាលឲ្យ​មានមនុស្សយ៉ាងហោចណាស់បួននាក់ត្រូវបានស្លាប់ ២៣នាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងជាច្រើននាក់ផ្សេងទៀត​ត្រូវ​បាន​រងរបួស។

ទោះជាមានការគម្រាមកំហែងគ្រប់រូបភាពក៏ដោយ តែស្មារតីនៃអ្នកបឹងកក់ នៅតែតស៊ូ ដើម្បីសេរីភាព និងការរស់នៅ​សមរម្យក្នុង«ភាពជាមនុស្ស»។ កញ្ញា ស៊ុន ស្រីនាង បានលើកឡើងថា «ជីវិតប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរសព្វថ្ងៃ ស្ថិតក្នុង​កណ្តាប់​ដៃរដ្ឋាភិបាលខ្មែរ»។ ទោះបីកញ្ញា ក៏ដូចជាពលរដ្ឋដទៃទៀតបានដឹងពីបញ្ហាប្រ«ឈម»នៃការចេញធ្វើការតវ៉ា និងគ្រោះថ្នាក់នានាដែលនឹងអាចកើតមាននៅចំពោះមុខ ដូចជាការគម្រាម ការចាប់ខ្លួន ទោះរហូតដល់ជីវិតក៏ដោយ។

ដំណើរការនៃការដាក់ញ្ញតិទៅតាមស្ថានទូតនានា ដោយមានអន្តរាគមន៍ផ្នែកចរាចរ ដោយប៉ូលីសចារាចរ និងការ​សង្កេតឃើញថាមិនមានកងកម្លាំងប្រាប់អាវុធណាមួយត្រូវបានដាក់ពង្រាយ ឬហាមធ្វើការហាមឃាត់ឡើយ។ តែ​កញ្ញា​បានបញ្ជាក់ថា តែក៏នៅមានអ្នកយកការណ៍ជាច្រើននាក់ បាននឹងកំពុងតែតាមដាន និងឃ្លាំមើលពីរកម្មភាព​របស់ពួកគាត់។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តីកញ្ញាបាន លើកឡើងដូច្នេះថា «ពួកខ្ញុំមិនខ្លាច ពួកខ្ញុំនៅតែប្រឈម ពួកខ្ញុំកាន់​តែ​តស៊ូជានិច្ច។ ប្រាំពីរឆ្នាំមកហើយ ដែលបានរងនូវភាពអយុត្តិធម៌ពីរាជរដ្ឋាភិបាលរបស់ពួកខ្ញុំ។ (...) ពួកខ្ញុំនៅតែតស៊ូ និងប្តេជ្ញារហូត លុះត្រណាបានដំណោះស្រាយ និងការដោះលែងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំង២៣​នាក់មានសិទ្ធិសេរីភាពឡើងវិញ។»

ស្ថានទូតទីមួយ ដែលបានទទួលយកញ្ញតិនេះ គឺស្ថានទូតអាមេរិក។ ក្រុមអ្នកបឹងកក់ ដែលបានដឹកនាំដោយ អ្នកស្រី​យ៉ោម បុប្ផា អ្នកស្រីទេព វណ្ណី កញ្ញា ស៊ុន ស្រីនាង និងតំណាងជាច្រើនរូបទៀត បានបន្តរដំណើរទៅកាន់​ស្ថានទូត​ជប៉ុន។ ក្នុងដំណើរដោយថ្មើរជើង ក្រុមអ្នកបឹងកក់ក៏បន្តរដំណើរមកកាន់ស្ថានទូតអូស្រ្តាលី នៅជិតវិមានរដ្ឋសភា​ជា​បន្តរទៀត។

តាមផ្លូវសាធារណៈ ក្រុមអ្នកបឹងកក់ទាំងនោះ បានថ្លែងពីទុកលំបាក់ក្នុងការស់នៅជាងប្រាំពីឆ្នាំមកនេះ ដោយគ្មាន​ដំណោះស្រាយ ឬការយកចិត្តទុកដាក់ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ពីបញ្ហា«លំនៅដ្ឋាន»សម្រាប់ពីការរស់នៅនោះ (វា)ជា​មូលហេតុចំបងដែលបង្ខំឲ្យអ្នកបឹងកក់ ក្រោកឡើងដើម្បីស្រែកទាមទារកជំនួយ និងការអន្តរាគមន៍ពី​ស្ថានទូត​បរទេស​ប្រចាំនៅកម្ពុជាដែលជាជម្រើសចុងក្រោយ។

ក្នុងព្រឹកថ្ងៃទី១៧ ខែមករា នេះដែរលោកយាយម្នាក់ដែលក្នុងវ័យជាង៧០ឆ្នាំ ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាឈ្មោះ «ម៉ាមី» ក៏មានវត្តមានក្នុងការទាមទារ ឲ្យមានការដោះលែងអ្នកទាំង២៣នាក់នោះដែរ។ លោកយាយ មាំមី រូបនេះ​បានថ្លែង​មុខទូតអូស្ត្រាលីយ៉ាងដូច្នេះថា «អាជ្ញាធរ កម្លាំងសមត្ថកិច្ច ធ្វើបាបរាស្រ្ត។ យកកាំភ្លើង យកដំបងឆក់ ដែកបំបង់​ទីប​មកវាយប្រជាពលរដ្ឋ ហេតុអ្វីបានជាគ្មានទោស? ត្រូវតែចាប់ជនល្មើសនោះមកផ្តន្ទាទោស។ (...) សូមឲ្យម្ចាស់ជំនួយ​នៃស្ថានទូតបរទេស ជំនួយដល់រដ្ឋាភិបាលស្រុកខ្មែរ មកធ្វើបាបរាស្រ្តខ្មែរ សម្លាប់ខ្មែរ។»

ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីការដោះលែងអ្នកទាំង២៣អ្នកនោះ ពីមន្រ្តីនៃ​ទីស្តីការ​គណ​រដ្ឋមន្រ្តីបានទេ។ តែរាល់ការចាប់ខ្លួន និងការសម្រេច ការដាក់ទោសជនណាម្នាក់តាម​ប្រព័ន្ធ​តុលាការនោះ លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី តែងតែបញ្ជាក់ប្រាប់ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូនាពេលកន្លងមកថា ករណីទាំងនោះ មិនស្ថិតក្នុងសមត្ថកិច្ចរបស់រដ្ឋាភិបាលឡើង។ ការឃុំខ្លួនដោយមន្រ្តីតុលាការ (វា)ជាតួនាទីរបស់​ព្រះរាជអាជ្ញា ឬចៅក្រមនៃស្ថាប័នតុលាការនោះ។

ក្នុងការឃ្លាំមើលចំពោះការដាក់ញ្ញតិរបស់អ្នកបឹងកក់ខាងលើ លោក អំ សំអាត ប្រធានផ្នែក​បច្ចេកទេស​ស៊ើប​អង្កេត​អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ បានថ្លែងប្រាប់ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូថា លោកគាំទ្រតាមគំនិតរបស់លោក សុរិយា ប្រាសាទ ស៊ូប៊ែរឌី អ្នករាយការណ៍ ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិ ពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស​នៅកម្ពុជា​ក្នុង​ការ​ឲ្យមានការដោះលែងសកមុ្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងពលរដ្ឋទាំង២៣នាក់នោះ។ លោកបានបន្តរថា ពួកគាត់ធ្វើការ​ទាម​ទារ ក្នុងការតម្លើងប្រាក់ខែ (វា)ជាការសម្តែងនូវសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគាត់ ហើយរដ្ឋាភិបាលមិនត្រូវ​ធ្វើការទាញ​ភ្ជាប់​នូវករណីនេះទៅនឹងរឿងនយោបាយនោះឡើយ។

ចំពោះបញ្ហានៃការទាមទារ ឲ្យមានការដោះលែងវិញ មន្រ្តីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះបន្តរថា «អ្នកទាំង២៣នាក់នោះ មិនបាន​ប្រព្រឹត្តអ្វី​ដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ។ ត្រូវតែធ្វើការដោះលែងអ្នកទាំង២៣នាក់ ជាមួយនិងការស៊ើបអង្កេត ស្វែងរក​ជនដៃ​ដល់ អ្នកបញ្ជា និងអ្នកនៅពីក្រោយខ្នង ទៅតាមផ្លូវច្បាប់ ដើម្បីផ្តល់យុត្តិធម៌ទៅដល់អ្នកស្លាប់ និងអ្នកត្រូវបាន​ចាប់​ខ្លួន។» លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា «ត្រូវតែ»ចាប់ជន​ដែល​បានបាញ់ និងអ្នកដែលបញ្ជាមកផ្តន្ទាទោស ដើម្បី​ជៀស​វាង​នូវបញ្ហា “នីទណ្ឌភាព” នៅកម្ពុជា៕

--------------------------------------------------
ដោយ អ៊ុម វ៉ារី (ទំនាក់ទំនង៖ [email protected]) - ភ្នំពេញថ្ងៃទី១៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤