គល់ បញ្ញា៖ រៀបចំបោះឆ្នោតឡើងវិញ ជាវិធីតែមួយគត់ដើម្បីបញ្ចប់វិបត្តិ
គណៈកម្មាធិការដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ហៅកាត់តាមភាសាអង់គ្លេសថាខុមហ្រ្វែល (Comfrel) គ្រោងនឹងស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យមានការរៀបចំការបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិឡើងវិញ ក្រោយការកែទម្រង់ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប)។ ការស្នើឲ្យមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញនេះ ត្រូវបានប្រធានអង្គការខុមហ្រ្វែល លោក គល់ បញ្ញា លើកឡើងថា វាជាលក្ខខណ្ឌមួយដែលមិនអាចជៀសវាងរួច សម្រាប់ស្ថានការ៍ណនយោបាយបច្ចុប្បន្ន និងសម្រាប់និរន្តរភាពនយោបាយកម្ពុជា ក្នុងពេលអនាគត។
លោក គល់ បញ្ញា (ទីបីរាប់ពីឆ្វេង) មន្ត្រីមេដឹកនាំអង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្សេងទៀត ធ្វើសន្និសិទការសែតថ្ងៃទី០៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣។ (រូបថត MONOROOM.info/ U. Bory)
នយោបាយកម្ពុជា - លោក គល់ បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិអង្គការ(ខុមហ្វ្រែល) ក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយទស្សនាវដ្តីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ នៅថ្ងៃទី២៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣ បានពន្យល់ថា អង្គការ(ខុមហ្រ្វែល) និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្សេងទៀត មើលឃើញថា មានតែការបោះឆ្នោតឡើងវិញមុនអាណត្តិទេ ដែលអាចបិទបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន។ តែបើមិនមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញ វាជាការព្រួយបារម្ភ ពីជោគវាសនារបស់ប្រទេសកម្ពុជា ព្រោះគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ នៅតែបន្តមិនឯកភាពគ្នា ពីភាពស្របច្បាប់របស់រដ្ឋាភិបាល។
លោក គល់ បញ្ញា បញ្ជាក់ថា៖ «ក្នុងលក្ខខណ្ឌអ្វីក៏ដោយ ការបោះឆ្នោតឡើងវិញជៀសមិនផុតទេ តែគ្រាន់តែគណបក្សមួយចង់បោះឲ្យបានឆាប់ រីឯគណបក្សមួយទៀត ចង់បោះពេលចប់អាណត្តិ (...)។ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក៏ត្រូវការនិត្យានុកូល(ភាពស្របច្បាប់)ពេញលេញ ក្នុងការរៀបចំរដ្ឋាភិបាល ហើយគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ក៏ចង់ឲ្យអស់ចិត្តក្នុងរឿងបោះឆ្នោតនឹងដែរ។ អញ្ចឹងការកែប្រែ (គ.ជ.ប) រៀបចំការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ដើម្បីគ្រប់ភាគីអាចទទួលយកបាន គួរតែត្រូវធ្វើ។»
ជុំវិញករណីនេះ អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយកម្ពុជា បានសន្និដានថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក៏ដូចជារដ្ឋាភិបាល នឹងត្រូវថ្កោលទោស និងការមិនទទួលស្គាល់ពីភាពស្របច្បាប់ ពីសហគមជាតិ និងអន្តរជាតិ ប្រសិនបើមានការបង្រ្កាបដោយហិង្សា ដែលបណ្តាលឲ្យមានអ្នកស្លាប់ និងអ្នករបួស។ រីឯគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ បើទោះជាមានអ្នកគាំទ្រច្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏មិនអាចឡើងទៅគ្រប់គ្រងប្រទេស តាមរយៈអំណាចប្រជាពលរដ្ឋ ដោយរំលងការបោះឆ្នោតតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យបានដែរ ព្រោះសហគមអន្តរជាតិមិនអាចទទួលស្គាល់ ពីភាពស្របច្បាប់របស់រដ្ឋាភិបាលរបៀបនេះបានទេ។
ដូច្នេះដំណោះស្រាយល្អបំផុតសម្រាប់ គណបក្សទាំងពីរ ក៏ដូចជាការធានានិរន្តរភាពរបស់ប្រទេស និងជាការទម្លាយភាពជាប់គាំងនយោបាយ នៅក្នុងកាលៈទេសៈបច្ចុប្បន្ន គឺមានតែការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ក្រោយការកែទម្រង់ (គ.ជ.ប) តែប៉ុណ្ណោះ។ ហើយកន្លងមក តាមរយៈការចរចារបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ក៏បានបង្ហាញថា ពួកគេមានចំណុចរួមគ្នា ដើម្បីទម្លាយភាពជាប់គាំងនយោបាយ គឺការបញ្ជៀសអំពើហិង្សា និងការបោះឆ្នោតឡើងវិញក្រោយការកែទម្រង់ គ.ជ.ប តែគ្រាន់តែមិនត្រូវជំហរគ្នាត្រង់ថា ត្រូវបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិ ឬពេលបញ្ចប់អាណត្តិ។
---------------------------------------
ដោយ៖ អ៊ុំ បូរី - ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី២៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ