ស្វីស៖ ការសិក្សាមួយអះអាងពីអាថ៌កំបាំង នៃ«ខ្មោចបីសាច»
- ដោយ: សេក មនោរកុមារ ដោយ សេក មនោរកុមារ (ទាក់ទង៖ [email protected]) - ប៉ារីស ថ្ងៃទី០៩ វិច្ឆិកា ២០១៤
- កែប្រែចុងក្រោយ: November 10, 2014
- ប្រធានបទ: ស្រាវជ្រាវ
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
មានរឿងជាច្រើន ដែលទាក់ទងនឹងការមើលឃើញ ខ្មោចព្រាយបីសាច ហាក់បីដូចជានៅនឹងភ្នែកស្រស់ៗ។ ហើយនេះជាករណីមួយ ដែលសាលាពហុវិជ្ជាសហព័ន្ធជាន់ខ្ពស់ នៅក្រុង ឡូសាន (Lausanne) ផ្នែកខាងលិចនៃប្រទេសស្វីស បានលើកមកនិយាយ៖ «នៅថ្ងៃទី២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៧០ បន្ទាប់ពីបានធ្វើដំណើរត្រឡប់ចុះមកវិញ អ្នកឡើងភ្នំ ហិម៉ាឡៃយ៉ា លោក រ៉េនហូលដ៍ ម៉េសស្ន័រ (Reinhold Messner) ដែលមានសភាពអស់កម្លាំងល្ហិតល្ហៃ ហើយដែលដកដង្ហើមមិនសូវគ្រប់នោះ បានអះអាងថា លោកបានឃើញអ្នកឡើងភ្នំម្នាក់ទៀត ម្ដងជាស្រមោលម្ដងឃើញមានរូប បានស្ថិតនៅក្បែរខ្លួនលោក»។
ចេញពីហេតុការណ៍ ដែលមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះហើយ ទើបក្រុមស្រាវជ្រាវមួយ របស់លោកសាស្ត្រាចារ្យ អូឡាហ្វ៍ ប្លេនគេ (Olaf Blanke) នៃសាសាពហុវិជ្ជាសហព័ន្ធដែលហៅកាត់ ជាភាសាបារាំងថា EPFL នោះ បានលើកជាប្រធានបទសិក្សាស្រាវជ្រាវមួយនេះឡើង រហូតបង្កើតបានជាមន្ទីរពិសោធន៍មួយ ស្ដីពី«វត្តមាននៃរូបរាងអរូបិយ»។
អ្នកស្រាវជ្រាវបានបកស្រាយថា មនោអារម្មណ៍នៃគំហើញរូបរាងទាំងនោះ អាចកើតឡើងពីភាពរិចរិល ឬភាពមិនប្រក្រតី នៃប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទខួរក្បាល។ ភាពរិចរិលនេះ បានឲ្យធ្វើខួរក្បាលរបស់មនុស្ស លែងចូលរួមបែងចែកដោយត្រឹមត្រូវ ពីអារម្មណ៍ដែលមនុស្សខ្លួនឯងមាន ទទួលបាន ឬមើលឃើញ។ ប៉ុន្តែបែរជាបង្កើតឲ្យមានឡើង នូវរូបរាងនៃមនុស្ស ស្រមោល ឬសកម្មភាពផ្សេងទៀត ទន្ទឺមនឹងហេតុការណ៍ដែលខ្លួនកំពុងធ្វើ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់ របស់សាសាពហុវិជ្ជា នៅក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានមួយ។
នៅក្នុងមន្ទីរពិសោធន៍នោះ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ បានឲ្យមនុស្សចងកំណាត់បិទភ្នែកជិត ហើយបានសាកល្បងធ្វើចលនាដៃរបស់ខ្លួននៅខាងមុខ។ ប៉ុន្តែក្នុងពេលជាមួយនោះ ម៉ាស៊ីនស្វ័យប្រវត្តមួយ បានកម្រើកឡើង ដោយធ្វើចលនាដូចដៃរបស់មនុស្សនោះដូច្នេះ ដោយថែមទាំងប៉ះខ្នងមនុស្សនោះផង។ សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាន បាននិយាយទៀតថា មនុស្សដែលបានចូលរួមការសាកល្បងនេះ បានអះអាងថា ខ្លួនទទួលអារម្មណ៍ដូចជាមាននរណាម្នាក់ ឈរនៅពីក្រោយខ្លួន ខណៈពេលដែលគ្មាននរណាម្នាក់សោះ នៅទីនោះ។ អ្នកចូលមកសាកល្បងមួយចំនួន បានទទួលអារម្មណ៍នោះខ្លាំងទាល់តែមែនទែន រហូតសុំឲ្យបញ្ឈប់ការសាកល្បងភ្លាមៗ។
តែប្រសិនបើមនុស្សនោះ មិនបិទភ្នែក (បានសេចក្ដីថា មានសតិត្រឹមត្រូវ) មនុស្សនោះ នឹងមិនមានអារម្មណ៍ខុសប្លែកអ្វីឡើយ ដោយសារតែខួរក្បាល បានដឹងស្គាល់ និងបានពន្យល់ប្រាប់ពីមូលហេតុ។ សូមទស្សនាវីដេអូខាងក្រោម ដើម្បីពន្យល់ពីករណីនេះឲ្យកាន់តែច្បាស់៕