នៅល្ងាចថ្ងៃទី០៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៤ លោកគង់ គាំ ប្រធានគណបក្សសម រង្ស៊ី បានបដិសេធមិនទទួលស្គាល់​ច្បាប់​បី​ពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យយុត្តិធម៌ ហើយបានស្នើឲ្យព្រឹទ្ធសភា គម្បីបង្វិលច្បាប់ទាំងបីនោះ ទៅកាន់រដ្ឋសភាពហុបក្ស ដើម្បីធានាថាច្បាប់ត្រូវបានបង្កើតឡើងត្រឹមត្រូវ។

ជញ្ជីងយុត្តិធម៌ របស់ក្រុមអ្នកតវ៉ា នៅមុខសាលាដំបូងថែទី២១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤។ (រូបថត MONOROOM.info/ Kessor)

ច្បាប់ - តាមរយៈលិខិតផ្ញើជូនលោក អ៊ុក ប៊ុនឈឿន ប្រធានគណៈកម្មការនីតិកម្ម និងយុត្តិធម៌ លោក គង់ គាំ ប្រធាន​គណបក្សសម រង្ស៊ី សរសេរថា ដំណើរការតាក់តែងច្បាប់នីមួយៗត្រូវមានតម្លាភាព គណនេយ្យភាព និងការ​ចូលរួម​ទូលំទូលាយពីមជ្ឈដ្ឋានទាំងអស់ជាចាំបាច់។ លិខិតដដែលសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «ការបញ្ជូនច្បាប់មកព្រឹទ្ធសភានេះ គឺធ្វើ​ឲ្យ​អនាគតប្រព័ន្ធតុលាការកម្ពុជា ស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលនីតិប្រតិបត្តិ (រដ្ឋាភិបាល) យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។»

លោក គង់ គាំ ប្រធានគណបក្សសម រង្ស៊ី តាមរយៈលិខិតរបស់ខ្លួនបានលើកហេតុផលថា អ្នករាយការណ៍​ពិសេស​របស់អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ សង្គមស៊ីវិលជាតិ អន្តរជាតិ និងក្រុមសមាជិករដ្ឋសភារបស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ បានវាយតម្លៃប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា ច្បាប់ដែលទាក់ទងដល់ប្រព័ន្ធតុលាការ កំពុងដាក់ព្រះរាជតួនាទី​របស់ព្រះមហាក្សត្រ និងគោលការឯករាជ្យរបស់តុលាការ ឲ្យឃ្លាតឆ្ងាយពីបទដ្ឋានអន្តរជាតិ និងបទដ្ឋានយុត្តិធម៌។

កាលពីដើមខែ ឧសភា ឆ្នាំ២០១៤ សេចក្តីព្រាងច្បាប់ចំនួនបីគឺ ស្តីពីរៀបចំអង្គការតុលាការ សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ស្តីពី​ការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម និងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីលក្ខន្តិកៈចៅក្រម និង​ព្រះរាជអាជ្ញា ត្រូវបានរដ្ឋសភាឯកបក្សគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា អនុម័តទាំងចម្រូងចម្រាស ហើយបានបញ្ជូនបន្ត​មកព្រឹទ្ធសភា បើទោះជាច្បាប់ទាំងបីនេះ រងការរិះគន់ជាបន្តបន្ទាប់ពីសំណាក់អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ ក៏ដោយ។

មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) បានលើកឡើងថា កាលដែលច្បាប់ដ៏មានសារៈសំខាន់នេះ ធ្វើឡើងដោយ​គណបក្សតែមួយក្នុងរដ្ឋសភា ខណៈគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបន្តធ្វើពហិការ មិនទទួលស្គាល់ពីភាពស្របច្បាប់​របស់​រដ្ឋសភាឯកបក្ស ហើយថាច្បាប់ទាំងនេះ នឹងមិនទាន់ស្របតាមបទដ្ឋានអន្តរជាតិនោះ វានឹងធ្វើឲ្យមានការរំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្សយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ តាមរយៈប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ មិនឯករាជ្យ ពោលគឺនៅតែស្ថិតនៅក្រោម​ឥទ្ធិពលរបស់​រដ្ឋាភិបាល។

«ការដាក់ស្ថាប័នតុលាការ ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមអង្គនីតិប្រតិបត្តិ ត្រូវបានបង្ហាញឲ្យឃើញយ៉ាងជាក់ច្បាស់។ សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់ ស្តីពីលក្ខន្តិកៈនៃចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញា តំបូងឡើយ មានបទបញ្ញត្តិមួយចែងថា តុលាការ នឹងមិនត្រូវ​ស្ថិតនៅក្រោមនីតិប្បញ្ញត្តិ ឬនីតិប្រតិបត្តិ ឬគណបក្សនយោបាយណាមួយឡើយ។ ប៉ុន្តែបញ្ញត្តិនេះ ត្រូវបានលុប​ចោលវិញ មុនពេលរដ្ឋសភាអនុម័តច្បាប់ថ្មីទាំងនេះ។» នេះជាការសង្កត់ធ្ងន់របស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្ស តាម​រយៈ​សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួន កាលពីចុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤ ចំពោះការបង្កើតច្បាប់ទាំងបី។

តែសម្រាប់លោក ជាម យៀប មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុ​ក្នុងស្រុក​កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានពន្យល់ថាច្បាប់ទាំងបីនេះ បង្កើតឡើងស្របតាមនីតិវិធីច្បាប់ និងអាចធានាបានយុត្តិធម៌ ក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការកម្ពុជា។ លោកជាម យៀប បានបញ្ជាក់ថា៖ «យ៉ាងណាបើមានច្បាប់មិនសូវល្អ វាប្រសើរជាង​អត់ច្បាប់៕»