«ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ការតាំងចិត្ត និងតម្លាភាព នៃការចូលរួមនៃភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ គឺជាចំណុចគន្លឹះ​ ដែល​អាចធ្វើឲ្យស្ថានភាព និងស្ថេរភាពនៃការបញ្ជាទិញពីអន្តរជាតិនានា ដែលអាចស្ថាឡើងវិញបាន។» នេះជាលទ្ធផល​រួមនៃជំនួបពិភាក្សា«ពង្រឹងវិស័យកាត់ដេរនៅកម្ពុជា» រវាងតំណាងកម្ពុជា និងអ្នកបញ្ជាទិញអន្តរជាតិ នៅទីស្តីការ​គណរដ្ឋមន្រ្តី ដែលលើកឡើងដោយលោក ហេង សួរ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ។

កិច្ចប្រជុំ នៅទីស្ដីការរដ្ឋមន្ត្រី រវាងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងអ្នកបញ្ជាទិញ កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤។ (រូបថត MONOROOM.info/ Samneang)

ប្រាក់ឈ្នួលអប្បរមា - ក្នុងកិច្ចពិភាក្សា«បិទ»ទ្វា បានចាប់ផ្តើមតាំពីម៉ោង៣ និងអូសបន្លាយរហូតម៉ោងជាង៦ល្ងាច ទើបបញ្ចប់។ សមាសភាពនៃកិច្ចពិភាក្សានេះ រួមមានលោក គាត ឈុន ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រចាំការ តំណាង​រដ្ឋាភិបាល លោកអ៊ិត សំហេង រដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងការងារ និងតំណាងអ្នកបញ្ជាទិញអន្តរជាតិមានចំនួន១៨រូប ដែល​មកក្រុមហ៊ុនធំៗ និងពីសម្ពព័ន្ធសហជីពអន្តរជាតិ។

ក្នុងបទសម្ភាសជាមួយ អ្នកសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែឧសភា ម្សិលមិញ លោក ហេង សួរ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ការងារ បានលើកឡើងថាជំនួនរវាងកម្ពុជា និងអ្នកបញ្ជាទិញអន្តរជាតិនេះ បានធ្វើការពិភាក្សាទៅលើ ការកំណត់​តម្លៃឈ្នួលអប្បរមានៅកម្ពុជា ការវិវឌ្ឍន៍នៃសេចក្តីព្រាងច្បាប់សហជីព ការអនុវត្តនីតិរដ្ឋ ពិសេសអ្នកដែល​ជាប់​ចោទ​ទាំង២៣នាក់ ដែលកំពុងក្នុងសមត្ថកិច្ចរបស់តុលាការ។

លោកបានថ្លែងពីការព្រួយបារម្ម របស់តំណាងសម្ពព័ន្ធសហជីពអន្តរជាតិថា រាល់បាតុកម្ម និងកួដ្ឋកម្ម​កន្លងមក​បាន​ធ្វើឲ្យចង្វាក់ផលិតកម្មរបស់ពួកគាត់ មានភាពរអាក់រអួលច្រើន។ «មិនមានយន្តការណាមួយ និងគ្មាន​ស្ថេរភាព​ក្នុង​ទំនាក់ទំនងវិជ្ជាជីវៈ អាចព្យាករណ៍បានទេ នោះការបញ្ជាទិញរបស់គាត់នឹងត្រូវកាត់បន្ថយ។ (...) គាត់ស្រាលាញ់​កម្ពុជា ហើយគាត់មិនចង់ឃើញការធ្លាក់ចុះ នៃការបញ្ជាទិញពីកម្ពុជាឡើយ។»

ខាងតំណាងសម្ព័ន្ធសហជីពអន្តរជាតិ មិនអាចសុំទំនាក់ទំនង ដើម្បីបញ្ជាក់ពីលទ្ធផល​ នៃជំនួបរយៈពេលជាង​បី​ម៉ោងនេះបានទេ។ តែលោក ហេង សួរ បានបញ្ជាក់ទៀតថា ភាគីបញ្ជាទិញអន្តរជាតិ ក្រៅពីការទទួលយក​នូវ​វឌ្ឍនភាពនៃចំណុចមួយចំនួន ក្នុងកិច្ចពិភាក្សានេះ ក៏បានស្នើដល់ភាកីកម្ពុជា ធ្វើយ៉ាងណាក្នុង​កិច្ចពិភាក្សា​នៃការ​តម្លើងប្រាក់ឈ្នួលអតិបរមា ត្រូវមានការចូលរួមគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។ ជាមួយនិងគ្នានេះ ក៏សុំឲ្យរដ្ឋាភិបាល​ធ្វើការបង្កើនល្បឿន នៃសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសហជីព ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការងាររបស់ប្រព័ន្ធតុលាការ ធ្វើ​យ៉ាងណាឲ្យអ្នកទាំង២៣នាក់ ដែលកំពុងជាប់ឃុំនេះ អាចទទួលបាននូវសេវាយុត្តិធម៌ និងការដោះលែងបាន​ឆាប់​រហ័ស។

លោក ហេង សួរ បានធ្វើការរម្លឹកថា អ្វីដែលជាសំណូមពររបស់ដៃគូបញ្ជាទិញអន្តរជាតិនេះ ជាគោលការណ៍រួម​របស់​រដ្ឋាភិបាលដែលបានប្រកាន់យក ក្រោយពីមានជំនួបជាមួយតំណាង អ្នករាយការណ៍អង្គការសហប្រជាជាតិថា នឹង​ផ្តល់នូវភាពយុត្តិធម៌ដល់អ្នកទាំង២៣នាក់នោះ។ លោកបន្ថែមដូច្នេះថា «រដ្ឋាភិបានធានានូវសេវា​យុត្តិធម៌ជូន​ដល់​អ្នកដែលជាប់ឃុំទាំង២១នាក់។ តែទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ទុកឲ្យប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ យន្តការតុលាការធ្វើទៅ​តាម​នីតិវិធី​របស់គេ។ (...) មានទោស ឬគ្មានទោសទុកឲ្យតុលាការជាអ្នកសម្រេច។»

តំណាងសម្ព័ន្ធសហជីពអន្តរជាតិបន្តថា និងគ្រោងជួបខាង GMAC បន្តពិភាក្សាពីបញ្ហាប្រាក់ខែអប្បរមានេះ។ បន្ទាប់​មកបន្តជួបខាងសហជីព ដើម្បីជួបពិភាក្សា ឲ្យគាត់បានធ្វើការថ្លឹងថ្លែង ឲ្យបានដិតដល់​ជុំវិញរាល់ព្រឹត្តិការណ៍​ដែល​បានកើតឡើងកន្លងមកនេះ។ លោកទទួលស្គាល់ លើការស្វែងរកដំណោះស្រាយមួយ ដែលត្រូវការនូវពេលវេលា និងមិនអាចធ្វើការដោះស្រាយ ក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លីមួយបានទេ។

លោកបន្តថា ខាងតំណាងសម្ពព័ន្ធសហជីពអន្តរជាតិចង់ឃើញ នូវភាគីទាំងពីរ(សហជីព និងជីម៉ាក់) ជួបចចារគ្នា នឹងគិតយកប្រយោជន៍រួម។ «ទាំងសហជីព ទាំងនិយោជកត្រូវតែអង្គុយជាមួយគ្នាធ្វើការ។ ហើយគាត់លើក​ទឹកចិត្ត​ឲ្យមានយន្តការនៃការជួបចចារគ្នាបន្តទៅទៀត។ (...) មានតម្លាភាពក្នុងការនិយាយគ្នា និងមានភាពស្មោះត្រង់ ដើម្បី​ការពារនូវប្រយោជន៍រួម។ (...) មានតែការជួបគ្នា និងការចែករំលែកព័ត៌មានជាមួយគ្នាដោយតម្លាភាព វាអាចជួយឲ្យ​យន្តការនៃការចចារ មានលក្ខណៈផ្លែផ្កាជាមុន។ (...) យើងជិះទូកតែមួយ។»

ទស្សនាវដ្តីមិនអាចទាក់ទង ជាមួយលោក អាត់ ធន់ ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីព ប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា បានទេ ដោយលោកពុំទទួលទូរស័ព្ទ។ តែក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយលោក រ៉ុង ឈុន ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា លោកបានបញ្ជាក់យ៉ាងខ្លីថា លោក និងអ្នកផ្សេងទៀត មិនបានទទួលលិខិតក្នុងការចូលរួមពិភាក្សា​ ជាមួយអ្នក​បញ្ជាទិញអន្តរជាតិទាំងនោះទេ។ តាមព័ត៌មានច្បាស់ការណ៍មួយ ក្រុមសហជីពនឹងធ្វើការជួបជុំគ្នា នៅវេលាម៉ោង​១២ថ្ងៃត្រង់នេះ នៅសណ្ឋាគារសាន់វ៉េ ដើម្បីពិភាក្សាការងារមួយចំនួន ដែលក្រុមសហជីពប្រឈមនឹងការចាប់ខ្លួន នៅពេលមានការជួបជុំ ឬទាមទាអ្វីដែលជាការមិនពេញចិត្តរបស់ខ្លួននោះ៕