សម រង្ស៊ី៖ «វប្បធម៌សន្ទនា»ដើម្បីដោះស្រាយការចោទប្រកាន់លើ កឹម សុខា
- ដោយ: អ៊ុម វ៉ារី អត្ថបទ ៖ អ៊ុម វ៉ារី ([email protected]) - យកការណ៍៖ស្រ៊ុន ទិត្យ - ភ្នំពេញថ្ងៃទី១៩ មីនា ២០១៥
- កែប្រែចុងក្រោយ: March 20, 2015
- ប្រធានបទ: នយោបាយ
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
ក្នុងរយៈកាលបីថ្ងៃមកនេះ មានរឿងចម្រូងចម្រាស់ជាច្រើន បានកើតឡើងចំពោះលោក កឹម សុខា ដែលរងការចោទប្រកាន់ ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន ថាជាមេដឹកនាំ នៃចលនាបដិវត្តពណ៌ ក៏ដូចជាការចោទប្រកាន់ថា បដិវត្តពណ៌នេះ ជាដើមចង នៃការផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល ស្របច្បាប់បច្ចុប្បន្ន។ មិនត្រឹមតែចោទប្រកាន់ទេ តែលោក ហ៊ុន សែន ថែមទាំងព្រមាន ចាត់ការដាក់«ខ្នោះ»លោក កឹ សុខា នោះថែមទៀត។
ថ្លែងឡើង ជុំវិញបញ្ហាដ៏រំជើបរំជួល ខាងលើនេះ លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ បានរំលឹកឡើងវិញ ទៅកាន់រដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាមន្រ្តីនៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពិសេសលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ពាក់ព័ន្ធនឹងការបញ្ចប់វិបត្តនយោបាយ នៅកម្ពុជា នាពេលនេះ ត្រូវបានឯកភាពគ្នាទាំងស្រុងដោយ ស្តែងឡើងតាម «វប្បធម៌សន្ទនា ជាវប្បធម៌សន្តិភាព និងវឌ្ឍនភាព»។
នៅចំពោះអ្នកសារព័ត៌មាន នាវិមានរដ្ឋសភា កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា ប្រធានក្រុមតំណាងរាស្រ្តភាគតិច នៃរដ្ឋសភា បានលើកឡើងថា លោកចង់បានការអនុវត្តបន្ត នូវបរិយាកាសបែបសន្ទនា ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានានា រួមទាំងរឿងនយោបាយ។ លោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងឡើងថា៖ «និយាយគ្នា ដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី មិនចាំបាច់ប្រើប្រាស់ នូវវិធីណាដែលនាំមក នូវសភាពការតឹងតែង នឹងនាំឲ្យមានការពិបាក ទៅវិញទៅមក។ បើយើងជៀសវាងបាន យើងឈរលើគោលការណ៍ច្បាប់ គោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ មូលដ្ឋានសច្ចៈធម៌។»
យ៉ាងណា ចំពោះការថ្លែងរបស់លោក កឹម សុខា ដែលពាក់ព័ន្ធ នឹងការចោទប្រកាន់ របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីនោះ លោក សម រង្ស៊ី បានដាក់ការសង្ឃឹមជាថ្មី ទៅលើមន្រ្តីជំនាញពាក់ព័ន្ធនានា ពិសេសតុលាការ ដែលត្រូវធ្វើការស៊ើបអង្កេតមួយ ដោយច្បាស់លាស់ ឯករាជ្យ តម្លាភាព និងអព្យាក្រិត្យ។ ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានឲ្យដឹងទៀតថា៖ «ការចោទប្រកាន់យ៉ាងណានោះ យើងត្រូវស្វែងរកការពិត១០០% ដើម្បីកំណត់ ក្នុងការទទួលខុសត្រូវ ដល់កម្រិតណា។ (...) យើងទាមទារ ឲ្យមានការស៊ើបអង្កេត ដោយតុលាការឯករាជ្យ ដោយអ្នកសង្កេតការណ៍ ដែលមានលទ្ធភាព ដោយតម្លាភាព និងគ្មានលំអៀង។»
លោកបានផ្តោត ការយកចិត្តទុកដាក់បំផុត ទៅលើវប្បធម៌សន្ទនា នាពេលនេះ ដោយលោកបានចាត់ទុកថា វប្បធម៌សន្ទនា ជាវប្បធម៌សន្តិភាព។ លោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងឲ្យដឹងបន្តថា៖ «វប្បធម៌សន្តិភាព គឺការមិនប្រើអំពើហិង្សា ការប្រើអំណាចហួសហេតុទៅជាន់ឈ្លី ដល់សិទ្ធិសេរីភាព និងភាពថ្លៃថ្នូរបស់អ្នកដទៃ។ (...) នេះជាសញ្ញាណ នៃលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។»
«ទាល់តែមានការសន្ទនា ទើបមានការពង្រឹងលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ បើគ្មានការសន្ទនា និងការប្រើនូវវិធានការគម្រាម កំហែង គៀបសង្កត់ និងគ្មានការយោគយល់គ្នា នាំឲ្យស្ថានការកាន់តែ តឹងតែងឡើង។ តែបើយើងសន្ទនាគ្នា ទើបអាចបង្ហាញ ពីជំហរពិតរបស់យើង និងសុច្ឆន្ទៈរៀងៗខ្លួន អាចរកដំណោះស្រាយដោយត្រជាក់។ យើងចង់ជៀសវាងអ្វី ដែលវា ក្តៅ វារលាក ។ (...) វប្បធម៌សន្ទនា ជាវប្បធម៌វឌ្ឍនភាព ដែលជាការប្រមូល (ផ្តុំ) ធនធានមនុស្ស ធនធានធម្មជាតិ ធនធានប្រាជ្ញា ធនធានចំណេះដឹង ធនធានបទពិសោធន៍ មកពីគ្រប់ទិសទី ធ្វើការជាមួយគ្នា ដើម្បីឲ្យជាតិយើងទៅមុខ។ (…) វប្បធម៌សន្ទនានេះ នឹងបន្តគោរពអនុវត្តជាមួយគ្នាទៅមុខទៀត។»
សូមទស្សនាកិច្ចសម្ភាសលោក សម រង្ស៊ី ជាមយយអ្នកសារព័ត៌មានដូចខាងក្រោម៖