ប្រតិកម្មប្រឆាំងបំណង ហ៊ុន សែន ដែលចង់ប្តូរបក្សជាប់ឆ្នោត ពេលបើកសភាដំបូង
- ដោយ: អ៊ុម វ៉ារី អត្ថបទ និងយកការណ៍៖ អ៊ុម វ៉ារី ([email protected]) -ភ្នំពេញថ្ងៃទី៣ មីនា ២០១៥
- កែប្រែចុងក្រោយ: March 03, 2015
- ប្រធានបទ: បោះឆ្នោត
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
លោក ហ៊ុន សែន កំពុងតែបន្ទាបតម្លៃ នៃឆន្ទៈរាស្រ្ត ដែលបានបោះឆ្នោតគាំទ្រ ទៅឲ្យគណបក្សនយោបាយមួយ ដែលលោកកំពុងមានចេតនា ទម្លាក់ចោលនោះ។ នេះជាប្រតិកម្មទូទៅ របស់ក្រុមមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល ប្រឆាំងទៅនឹងការលើកឡើង របស់លោក ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា ដែលបានថ្លែងថា នឹងដាក់បញ្ចូលបញ្ញត្តិថ្មី នៅក្នុងច្បាប់ គ.ជ.ប ថ្មី ឲ្យជំនួសគណបក្សជាប់ឆ្នោត ពហិការមិនចូលសភា ដោយគណបក្សមិនជាប់ឆ្នោត ដើម្បីបញ្ជៀស ភាពជាប់គាំងនយោបាយ ក្រោយការបោះឆ្នោតនោះ។
នាយកប្រតិបត្តិនៃគណៈកម្មាធិការ ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ លោក គល់ បញ្ញា ក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ បានបង្ហាញការទទួលស្គាល់ ក្នុងការកំណត់ភាពជាក់លាក់ នៃការចូលរួមរបស់តំណាងរាស្រ្ត នៃគណបក្សជាប់ឆ្នោត។ តែលោកមិនគាំទ្រនឹងការលើកឡើង របស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ដែលចង់រំលាយគណបក្ស ដែលកើតឡើងពីឆន្ទៈរាស្រ្ត ដោយច្បាប់នោះឡើយ។
លោក គល់ បញ្ញា បានបន្តថា គួណាស់ មានការរៀបចំឲ្យមានបញ្ញតិថា ព្រះមហាក្សត្រ ឬ គ.ជ.ប មានព្រះរាជបុព្វសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិក្នុងការផ្តល់សុពលភាព ទៅដល់បេក្ខជនជាប់ឆ្នោតទាំងអស់ ក្លាយទៅជាអ្នកតំណាងរាស្រ្តតែម្តង ក្រោយការប្រកាសលទ្ធផលឆ្នោតភ្លាមៗ ដោយពុំចាំបាច់ មានការបើកសភាលើកដំបូងឡើយ។
មេដឹកនាំគណៈកម្មាធិការ ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ បានលើកយកយោបល់ របស់សម្ព័ន្ធកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោត ហៅកាត់ជាអង់គ្លេស ERA មកបញ្ជាក់ថា «គួតែផ្តល់សិទ្ធិទៅ គ.ជ.ប តែម្តង ទាក់ទងនឹងការសម្រេចផ្តល់សុពលភាព ទៅកាន់អ្នកតំណាងរាស្រ្ត នៃគណបក្សណាដែលជាប់ឆ្នោត ដោយមិនចាំបាច់ប្រកាស ពីបេក្ខភាពនៃបេក្ខជន ដែលត្រូវជាប់ឆ្នោតឡើយ។ (...) គ.ជ.ប មានសិទ្ធិប្រកាសថា សមាជិកអ្នកតំណាងរាស្រ្ត មានចំនួន១២៣នាក់ រួចថ្វាយទៅព្រះមហាក្សត្រតែម្តងទៅ។ (...) យើងឲ្យដោយស្វ័យប្រវត្តិចឹងទៅ បើអ្នកណាមិនចូលសភា គ្រាន់តែមិនទួលនូវប្រាក់បៀរវត្យ ឬប្រាក់ផ្សេងៗទៀត តែប៉ុណ្ណោះ មិនពាក់ព័ន្ធនឹងការចូលសភាដំបូងឡើយ។»
លោកបន្តថា បើមិនដូច្នេះទេ មានករណីគណបក្សជាប់ឆ្នោត មិនចូលរដ្ឋសភា ហើយត្រូវបានជំនួស ដោយគណបក្សមិនឈ្នះឆ្នោតវិញនោះ ជាការបង្ហាញថា រដ្ឋសភាដែលបង្កើតឡើងនោះ កំពុងតែរំលោភទៅលើឆន្ទៈរបស់រាស្រ្ត ដែលមិនអាចឲ្យមានការអនុម័ត៌ច្បាប់ ក្នុងការដកនូវឆន្ទៈរាស្រ្តទាំងនោះឡើយ។ ការមិនចូលសភា នៃតំណាងរាស្រ្ត ដែលពលរដ្ឋផ្តល់សិទ្ធិនោះ ជាការទទួលខុសត្រូវនៃតំណាងរាស្រ្ត និងគណបក្សដែលមិនចូលរួមនោះ។
លើកឡើងប្រហែលគ្នានេះ លោក យ៉ង់ គឹម អេង ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីការអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព បានថ្លែងថា នេះក៏ជាល័ក្ខខណ្ឌមួយ ដើម្បីធ្វើឲ្យដំណើរការ នៃការបើកសភាដំបូងក្រោយការបោះឆ្នោត ក្នុងចេតនាគេចចេញ ពីភាពជាប់គាំងផ្នែកនយោបាយ។ តែលោកបានដាក់ចំងល់មួយថា បើសិនជាមានកើតករណីមិនប្រក្រតីនានា ក្រោយការបោះឆ្នោត ដូចជាការបោះឆ្នោតមួយ ដែលអាក្រក់កើតឡើង មានការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោតជាដើម តើអាចប្រើប្រាស់នូវល័ក្ខខ័ណ្ឌនេះបានដែរឬទេ?
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីការអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព បានជំទាស់ទៅនឹងការលើកឡើង របស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ដែលចង់បញ្ចូលគណបក្ស «គ្មាន»សម្លេងគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋ ទៅជំនួសគណបក្ស ដែលមានការគាំទ្រពីពលរដ្ឋ តែបានធ្វើពហិការ មិនចូលសភានោះ។
លោក គឹមអេង បានថ្លែងឡើងថា៖ «ដើម្បីឲ្យបញ្ហា ឬការចោទប្រកាន់នោះ ត្រូវបានបញ្ចប់ ត្រូវរៀបចំប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត ការកែតម្រង់ការបោះឆ្នោត ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ឯករាជ្យ និងអព្យាក្រិត។ (...) ច្បាប់បោះឆ្នោត ត្រូវបានធានានូវការបោះឆ្នោតមួយ ប្រកបដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ប្រាកដ។ បើកសេរីភាពឲ្យទូលាយ ដើម្បីកុំឲ្យមានការសង្ស័យ ជៀសវាងការជំទាស់ នូវលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត។ (...) នោះដំណើរការនៃការបោះឆ្នោត លែងមានការចោទប្រកាន់ លទ្ធផលនៃសន្លឹកឆ្នោត នឹងមានការទទួលឈ្នះ និងចាញ់ ... ការមិនចូលសភាដំបូង នឹងមិនកើតមានឡើយ។»
ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ មិនអាចទាក់ទង ពីអ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីបញ្ជាក់ពីជំហររបស់គណបក្សនេះ ក្នុងការទទួលការស្នើឡើង របស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីនៅឡើយ នារសៀលថ្ងៃនេះ។ តែលោក គួយ ប៊ុនរឿន ប្រធានក្រុមការងារកំណែតម្រង់ គ.ជ.ប នៃគណបកក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីរសៀលថ្ងៃទី២ ខែមីនាម្សិលម៉ិញនេះ បានលើកឡើងថា ក្រុមការងាររបស់លោក មិនទាន់ឯកភាព លើចំណុចនេះទេ ដោយរង់ចាំជួបពិភាក្សា នឹងថ្នាក់ដឹកនាំនៃគណបក្សសង្រ្គោះជាតិជាមុន។
លោក ប៊ុនរឿន បានថ្លែងថា៖ «ច្បាប់ហ្នឹង មិនទាន់បានដាក់បញ្ចូលទេ។ ប៉ុន្តែជាគោលការណ៍ យើងនឹងពិនិត្យទៅលើសំណើហ្នឹង។ ហើយក្រុមការងារនឹងសិក្សាថា តើចំណុចដែលស្នើហ្នឹង ធានានូវនិរន្តរភាព ស្ថេរភាព របស់ស្ថាប័នជាតិឬទេ។»
ដោយឡែកប្រធានក្រុមការងារ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ប៊ិន ឈិន បានសម្តែងការរំពឹងទុកថា បញ្ញត្តិថ្មីនេះនឹងអាចមានការព្រមព្រៀងគ្នា មុនការបើកសន្និសីទ បង្ហាញពីលទ្ធផលកិច្ចពិភាក្សា ដែលនឹងធ្វើរួមគ្នាមួយ នាសប្តាហ៍ក្រោយ៕