សម្រាប់​កិច្ច​ពិភាក្សា លើ​សេចក្តី​ស្នើ​ច្បាប់​បោះ​ឆ្នោត ជ្រើស​តាំង​តំណាង​រាស្ត្រ ដ៏​ចម្រូង​ចម្រាស​នៅ​លើក​នេះ ការ​បញ្ចូល​«អត្ត​សញ្ញាណ»​អ្នក​ត្រូវ​បោះ​ឆ្នោត ដោយ​ប្រព័ន្ធ​កុំព្យូទ័រ បាន​ក្លាយ​ជា​ប្រធាន​បទ​ថ្មី ដែល​នាំ​ឲ្យ​លោក ប៊ិន ឈិន តំណាង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​លោក គួយ ប៊ុនរឿន តំណាង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បន្ត​ឈាន​ទៅ​រក​ភាព​ទើស​ទាល់​កាន់​តែ​ខ្លាំង នូវ​ការ​មិន​ពេញ​ចិត្ត​នឹង​គ្នា ឬ​អាច​និយាយ​ថា មើល​មុខ​គ្នា​មិន​ចំ និង​ដោយ​បង្ខំ​ព្រោះ​​តួនាទី​នោះ។

ក្រោយ​ការ​បញ្ចប់​កិច្ច​ពិភាក្សា​កាល​ពី​ល្ងាច​ថ្ងៃ​ចន្ទ ទី​៥ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៥ នា​វិមាន​រដ្ឋសភា តំណាង​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ​បាន​ឯកភាព​គ្នា បន្ត​ការ​ពិភាក្សា​លើ​សេចក្តី​ស្នើ​ច្បាប់​បោះ​ឆ្នោត ជ្រើស​តាំង​តំណាង​រាស្ត្រ​បន្ត​ទៅ​មុខ​ទៀត​លើ​ចំណុច​ថ្មី។ ឯ​ចំណុច​ចាស់​ដែល​មិន​ទាន់​«ត្រូវរ៉ូវ»​គ្នានោះ នឹង​បន្ត​លើក​មក​ពិភាក្សា​ជា​ថ្មី​ម្តង​ទៀត ក្រោយ​ពី​បាន​ពិភាក្សា​ច្បាប់​គ្រប់​មាត្រា និង​ជំពូក​នៃ​ច្បាប់​នេះ។

លោក គួយ ប៊ុនរឿន ប្រធានក្រុមកិច្ចពិភាក្សាមកពីគណបក្សប្រឆាំង បានលើកឡើងថា លោកចង់បង្កឲ្យមាន​លក្ខណៈងាយស្រួល ក្នុងការស្វែងរកឈ្មោះអ្នកស្ទួន ឬការបន្លំឈ្មោះតាមរយៈការចុះឈ្មោះ តាមប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ​(អេឡិចត្រូនិច)។ បើតាមមន្ត្រីរូបនេះ ជំហររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចង់បានការមកផ្តិតម្រាមដៃតាម​ប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ មិនផ្តិតលើ«ក្រដាស»ដូចមុននោះឡើយ ដែលករណីនេះ ទាមទាឲ្យអ្នកបោះឆ្នោតទាំងនោះ ត្រូវមកដោយផ្ទាល់តែម្តង។

តំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរូបនេះបន្តថា ក្រុមការងាររបស់លោកនឹងបន្តការជជែកគ្នាជាថ្មី ចំពោះការដៅ នៃការចុះឈ្មោះអ្នកត្រូវបោះឆ្នោតឲ្យបានច្បាស់ មានចែងក្នុង«ច្បាប់»តែម្តង ដោយមិនចាំបាច់ទុកករណី​នេះ​ជាការ«សម្រេច»ដោយ គ.ជ.ប នោះទេ។ លោកបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «ការចុះឈ្មោះតាមប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ ងាយ​ស្រួល​ត្រួតពិនិត្យនូវឈ្នោះស្ទួន។ ពេលច្បាប់ចេញ គ.ជ.ប បន្តនីតិវិធីរបស់ខ្លួនឲ្យដូចនឹងច្បាប់ ដើម្បីរៀបចំ​បញ្ជីបោះឆ្នោតតាមប្រព័ន្ធថ្មី។ (…) បញ្ហានៃបណ្តឹងតវ៉ា នឹងត្រូវកើតមាន ឆ្លងកាត់ គ.ជ.ប និងជាការសម្រេច​ចុង​ក្រោយរបស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ។»

នៅផ្នែកម្ខាងទៀត នៃការផ្តល់កិច្ចសម្ភាសជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាន លោក ប៊ិន ឈិន ប្រធានក្រុមពិភាក្សាមក​ពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានលើកឡើងថា លោកចង់បានការបើកទូលាយ មិនមានអ្វីជាការជំទាស់​នោះ​ឡើយ។ លោកបន្តថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចង់បាននូវភាពលំអិតជាងនេះ បន្តែមលើស្នាកមេដៃ រូបថត ឬលេខកូដជាថែមទៀតផង។ បើរកើតករណី ឬស្ថានការអ្វីមួយនោះ អាចនឹងដោះស្រាយបាន។ ចំពោះការ​លើកឡើងរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលចង់កំណត់ និងការដៅ អត្តសញ្ញាណនៃអ្នកបោះឆ្នោត​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​កុំព្យូទ័រនោះ លោកមិនបានធ្វើការសម្រេច ឬ«ហ៊ាន»ឯកភាពឡើយ ដោយទុកការសម្រេចនេះ ជូន​ថ្នាក់​ដឹកនាំកំពូល។ មន្រ្តីបក្សប្រជាជនរូបនេះបញ្ជាក់ថា «ចាំមើលថ្នាក់ដឹកនាំលោកសម្របសម្រួលគ្នាទៅ។ ក្នុងនាម​អ្នកបច្ចេកទេស ធ្វើយ៉ាងណាកុំឲ្យទាល់ តែបើចេញជាច្បាប់ហើយទាល់ វាពិបាកដោះហើយ។ (…) ជៀស​វាង​ងាកមកធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់វិញ។»

សូមបញ្ជាក់ថារ ជំនួបនេះបានបង្ហាញនូវការពិភាក្សាពីការចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និងបញ្ជីបោះឆ្នោតដែល​មានចំនួន២១មាត្រា។ ក្នុងនោះចាប់ពីមាត្រា៤៨ ដល់មាត្រា៦៩ ត្រូវបានឯកភាពគ្នាទាំងស្រុង។ ឯចំណុច​ដែលមិនទាន់មានការឯកភាពគ្នា គឺមាន ២មាត្រាប៉ណ្ណោះ ដែលលើកទុកមួយឡែកដូចសព្វមួយដង។ នៅ​ថ្ងៃ​សុក្រ ទី៩ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៥ ក្នុងសប្តាហ៍នេះ ក្រុមការងារនៃគណបក្សទាំងពីរ នឹងបន្តជជែកពិភាក្សាលើ​ជំពូក​ទី៧ និយាយពីការឃោសនាបោះឆ្នោត ដេលមានចំនួន១៤មាត្រា គឺពីមាត្រា ៧០ ដល់៨៣។

សូមស្តាប់កិច្ចសម្ភាស របស់លោក គួយ ប៊ុនរឿន និង លោក ប៊ិន ឈិន ជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានដូចខាងក្រោម ដើម្បីបានជ្រាបច្បាស់នូវបញ្ហា ការធ្វើប្រតិភូកម្មអំណាច ពីគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (ជ.ជ.ប) ទៅក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់បំពេញតួនាទី ជាតំណាង គ.ជ.ប ក្នុងការពិនិត្យបញ្ជី ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងការ​តវ៉ានានាដែលពាក់ព័ន្ធ៖

(វីដេអូ នឹងមកដល់ក្នុងពេលខាងមុខ)