គល់ បញ្ញា៖ មានការចរចា មានការចាប់ខ្លួន? នោះជារឿង«នយោបាយ»
- ដោយ: អ៊ុម វ៉ារី ដោយ អ៊ុម វ៉ារី (ទាក់ទង៖ [email protected]) - ភ្នំពេញថ្ងៃទី១៨ វិច្ឆិកា ២០១៤
- កែប្រែចុងក្រោយ: November 18, 2014
- ប្រធានបទ: សិទ្ធិ
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
រាល់ការចាប់ខ្លួន«មុន»ការចចារ ឬ«អំឡុង»ពេលចរចា ក្នុងបរិបទកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ ត្រូវបានលោក គល់ បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិនៃគណៈកម្មាធិការ ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ហៅកាត់ជាភាសាអង់គ្លេសថា COMFREL បានចាត់ទុកថា ជារឿង«នយោបាយ»តែមួយ។ លោកបានថ្លែងថា ការប្រើប្រាស់កម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់ជាតិ ការប្រើប្រាស់តុលាការ ការប្រើប្រាស់អាជ្ញាធរបិទទីលានប្រជាធិបតេ្យ ក្នុងគោលបំណងតែមួយគត់ គឺការដាក់សម្ពាធខាងនយោបាយ ស្វែងរកកិច្ចចរចាជាមួយគណបក្សប្រឆាំង។
លោកបានលើកជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងមួយថា លទ្ធផលនៃការចរចាថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ ថ្មីៗនេះ ជាលទ្ធផលដែលបានមកពីការគម្រាមកំហែង និងតាមរយៈការចាប់ខ្លួន អ្នកតំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងចំនួនប្រាំបីនាក់ ក្រោយហេតុការណ៍ថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ កន្លងមកនេះ។
ប្រធានអង្គកាខុមហ្រ្វេលរូបនេះ បានថ្លែងពន្យល់ថា កន្លងមកអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល បានប្រើប្រាស់នូវមធ្យោបាយ និងយន្តការ «តុលាការ» ក្នុងការចាប់ខ្លួនអ្នកតវ៉ាណា ដែលចេញ«មុខ»ជាងគេ មកប្រើប្រាស់ជាសម្ពាធ។ មធ្យោបាយទាំងនោះ បានបង្ហាញថាមាន«ប្រសិទ្ធិភាព» និងទទួលបានផលវិជ្ជមានច្រើន។ ដូច្នេះអាជ្ញាធរ រួមទាំងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានយកវិធីសាស្ត្រនេះ មកធ្វើជា«រូបមន្ត» តាមរយៈអំណាច«កម្លាំង»ប្រដាប់អាវុធ និងតុលាការធ្វើការចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋ ដែលចេញមុខតវ៉ានោះជាបន្តបន្ទាប់ ដែលតំណាលគ្នា ឬមុន មានជំនួបប្រជុំបច្ចេកទេស ឬជំនួនកំពូលររវាងបក្សទាំងពីរម្តងៗ។ លោកបានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា ការគម្រាមកំហែង ការប្រើហិង្សា និងការចាប់ខ្លួនទាំងអស់ ព្រោះតែចង់បាននូវ«លទ្ធផល»នៃការចរចា ប៉ុណ្ណោះ។
លោកបានចោទជាសំនួថា តើរាល់ការចចារទាំងអស់ ដើម្បីបុព្វហេតុអ្វី? បុព្វហេតុបក្ស ឬយ៉ាងណា? បើការចរចាធ្វើឡើង ដើម្បីតែប្រយោជន៍បក្សនោះ ពិតជាមាន«បញ្ហា»កើតឡើង។ តែបើការចចារ កើតឡើងដោយគ្មានការចាប់ខ្លួន ឬការគម្រាមកំហែងទេ នោះលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំ ពិតជាអាចបង្កើតឡើង ឲ្យមាន គ.ជ.ប មួយឯករាជ្យ។ នោះការបោះឆ្នោតក៏យុត្តិធម៌ និងត្រឹមត្រូវ។ ហើយ រដ្ឋសភាមួយក៏រឹងមាំ និងអាចដោះស្រាយរាល់បញ្ហាជូនប្រជាពលរដ្ឋបាន។ ពេលនោះប្រជាពលរដ្ឋនឹងអាចចូលរួម ដើម្បីលើកស្ទួយប្រជាធិបតេយ្យពិតនៅកម្ពុជា។ តើចាំបាច់អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បង្កើតការចចារឡើង ក្រោមសម្ពាធ និងដាក់លក្ខខណ្ឌដូច្នេះ? លោកថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលកាន់ «អំណាចនិងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ»នោះ គួរតែបង្កបរិយាកាសឲ្យការពិភាក្សាគ្នានេះ ប្រព្រឹត្តទៅបានលឿន និងទទួលលទ្ធផលល្អ។
ករណីពលរដ្ឋ និងព្រះសង្ឃមួយចំនួន ដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរ ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា រងការចាប់ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់នោះ ត្រូវបានប្រធានអង្គការរូបនេះបញ្ជាក់ទៀតថា បើទោះជាគ្មានទំនាក់ទំនងគ្នា ឬគ្មានអំណះអំណាងអ្វីដែលបង្ហាញពីការជាប់ពាក់ព័ន្ធ ក្នុងរឿងនយោបាយក៏ដោយ តែការចាប់ខ្លួននេះ ក៏បានបង្ហាញពីការដាក់សម្ពាធខាង«សិទ្ធិ និងសេរីភាព» ដែរ។ ជាពិសេស ការចាប់ខ្លួននេះ វាស្ថិតក្នុងសប្តាហ៍តែមួយ ឬសប្តាហ៍បន្តបន្ទាប់គ្នា ដែលជាទូទៅគេអាចសន្មតថា «វាជាសម្ពាធមួយ ទៅលើក្រុមណា ដែលប្រឆាំងនឹងអាជ្ញាធរ និងរដ្ឋាភិបាល។ តែករណីទាំងនោះ អាចមានសម្ពាធខុសៗគ្នា។»
លោកបានបង្ហាញនូវចំណុចសំខាន់ ក្នុងការប្រមួល ឬចង្អុលមុខសញ្ញាថា អ្នកនោះនឹងត្រូវចាប់ខ្លួន គឺចេញពីអ្នកដែលហ៊ានចេញមុខទិតៀន ហ៊ានប្រឆាំងជាមួយអាជ្ញាធរនានា តាមខេត្តក្រុង រដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាគណបក្សកាន់អំណាច។
សូមស្តាប់ការបកស្រាយទាំងស្រុង របស់លោក គល់ បញ្ញា ក្នុងសន្និសិទសារព័ត៌មានមួយ នាទីស្នាក់ការសមាគមអាដហុក ក្នុងព្រឹកថ្ងៃទី១៨ ខេវិច្ឆិកា នេះដូចតទៅ៖
(វីដេអូនឹងមកដល់ក្នុងពេលបន្តិចទៀត)