ក្រុមព័ត៌មានសកលដ៏ធំជាងគេ លើហ្វេសប៊ុកនៅកម្ពុជាបាត់ខ្លួន? មូលហេតុ?
នេះជាលើកទីពីរហើយ ដែលក្រុមព័ត៌មានដែលធំជាងគេនៅកម្ពុជា នៅលើបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក (Facebook) បានបាត់ខ្លួនចេញពីពិភពលោកយើងនេះ។ ក្រុមព័ត៌មានដែលមានឈ្មោះថា ក្រុមព័ត៌មានសកល ត្រូវបានលុបចេញពីបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដោយគ្មានមូលហេតុ បន្ទាប់ពីក្រុមព័ត៌មានសង្គម (Social News) ដែលគ្រប់គ្រង់ដោយអភិបាលតែមួយ ត្រូវបានលប់ចេញដូចគ្នាកាលពី ៣ខែមុនរួចមក។
រូបភាពកាត់ត នៃក្រុមព័ត៌មានសកល នៅលើប្រព័ន្ធដំណើរការនៃហ្វេសប៊ុក។ (រូបភាព MONOROOM.info)
រាជធានីភ្នំពេញ - លោកម៉ៃឃើល រ៉ូធី (Michael Rothy) ដែលជាម្ចាស់និងជាអភិបាលក្រុមនេះ បានថ្លែងត្អូញត្អែរកាលពីថ្ងៃទី១ខែតុលានេះ ថាក្រុមដ៏ធំទីពីររបស់ខ្លួនឈ្មោះថា «ព័ត៌មានសកល/Global News» ត្រូវបានបាត់ខ្លួនពីពិភពគុន បន្ទាប់ពីក្រុមនេះមានសមាជិកច្រើនជាង ៣០ ម៉ឺននាក់ នៅថ្ងៃដដែលនេះ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា ក្រុមរបស់លោកត្រូវបានហ្វេសប៊ុកលុបចោល ដោយពុំបានផ្តល់ជាព័ត៌មាន ឬ ផ្ញើរជាទូរសារអេឡិចត្រូនិក (Email Notification) អ្វីដើម្បីបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការលុបនេះឡើយ។
ជាការបិទដែលមិនទាក់ទងនឹងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
លោកបានថ្លែងតាមទំព័រផ្ទាល់ខ្លួន នៅលើបណ្ដាញសង្គមដដែលថា «ខ្ញុំប្រើពេលវេលាច្រើនណាស់ ទំរាំកសាងកេរ្ត៍ឈ្មោះ ក្រុមទាំង ២ នេះ អោយបានលេចធ្លោ។ ហើយទិសដៅរបស់ខ្ញុំ មានតែមួយគត់ (គ្មាន ២) គឺដើម្បីបង្កើតជាកន្លែងមួយដើម្បីអោយ បងប្អូនខ្មែរទាំងអស់គ្នា មកពីគ្រប់ទីកន្លែង គ្រប់មជ្ឃដ្ឋាន គ្រប់និន្នាការនយោបាយ អាចចូលរួមធ្វើការចែករំលែក ពិភាក្សាគ្នា ទាក់ទងនឹងកិច្ចការងារសង្គម និងនយោបាយ មិនមែនដើម្បីបំរើផលប្រយោជន៍ គណបក្ស នយោបាយណាមួយឡើយ។»
មតិមួយចំនួនយល់ថា ការបិទក្រុមព័ត៌មានទាំងពីរ (សកល និងសង្គម) នេះ អាចជាស្នាដៃរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលទើបនឹងត្រូវបានបង្កើតឡើងថ្មីៗ។ តែនេះជាការយល់ខុស ស្រឡះ និងទាំងស្រុង ព្រោះហ្វេសប៊ុក ស្ថិតនៅក្រោមប្រព័ន្ធច្បាប់ របស់សហរដ្ឋអាមេរិកតែមួយគត់។ ដូច្នេះបណ្ដាញសង្គម ដែលមានការិយាល័យកណ្ដាលធំ នៅរដ្ឋកាលីហ្វ័រនីមួយនេះ នឹងមិនស្ដាប់បង្គាប់របស់នរណាម្នាក់ឡើយ ប្រសិនបើវាមិនមែនជា ការបង្គាប់បញ្ជារបស់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៃប្រទេសអាមេរិកនោះ ហើយហ្វេសប៊ុក ក៏កាន់តែមិនស្ដាប់តាមទៅទៀត ប្រសិនបើប្រទេសសាមីសំណើរនោះ មានប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងតាមបែបផ្ដាច់ការ។
មូលហេតុចំបងមួយចំនួន
ឧត្ដមគតិខាងលើរបស់លោក រ៉ូធី ដែលជាម្ចាស់ក្រុមព័ត៌មានសកល និងព័ត៌មានសង្គម ទោះបីជាបានអះអាងពីទឹកចិត្ត ដ៏ល្អថ្លៃថ្លាបែបណាក៏ដោយ តែសម្រាប់ប្រព័ន្ធហ្វេសប៊ុក ដែលជាបណ្ដាញ«មហាយក្ស»ធំជាងគេ នៅលើពិភពលោកនេះ គេអាចនឹងគិតផ្សេងពីលោក ដោយសារតែគេហទំព័រ«សង្គម»នេះ មានលក្ខន្តិករបស់ខ្លួនយ៉ាងច្បាស់លាស់ សម្រាប់ឲ្យសមាជិកគ្រប់រូបគោរព។ លោក រ៉ូធីខ្លួនឯង ក៏ធ្លាប់បានប្រើប្រាស់«ក្រុមហ្វេសប៊ុក»ទាំងប៉ុន្មាន ដែលលោកបានបង្កើតនេះ ជាអាជីវកម្ម ដើម្បីប្រាក់ដាក់ហោប៉ៅ សម្រាប់បង្គ្រប់«ថ្លៃសេវាអាំងធើណែត ឬពេលវេលា»របស់លោកដែរ។
ខាងក្រោមនេះ ជាករណីមួយចំនួន ដែលអាចជាមូលហេតុចំបង នៃការឈានទៅដល់ ការ«គ្រវែង»ចោលនូវក្រុមឬគណនីណាក៏ដោយ ដែលហ្វេសប៊ុកយល់ថា មានភាពមិនប្រក្រតី ឬរំលោភលើលក្ខន្តិករបស់ខ្លួន។
១- ក្រុមសម្បូរទៅដោយ សមាជិកខ្មោច
ហ្វេសប៊ុកស្អប់ជាទីបំផុតនូវគណនីណាក៏ដោយ ដែលបង្កើតឡើងសម្រាប់តែជាការបន្លំ ឬឲ្យតែចង្អៀតកន្លែង។ សូមបញ្ជាក់ថា កាលពីឆ្នាំកន្លងទៅ មុននឹងជ្រមុខក្រុមហ៊ុនរបស់ខ្លួន ទៅក្នុងទីផ្សារភាគហ៊ុននៅទីក្រុងញ៉ូយកនោះ គណនី«ខ្មោច»ដែលហ្វេសប៊ុករកឃើញ មានចំនួនដល់ទៅជាង៨៤លានគណនី ដែលត្រូវនឹង១០% នៃចំនួនសមាជិកទាំងអស់ជិត ១ពាន់លានគណនី។
ជាមួយនឹងភាពវិវត្តន៍ទៅមុខនៃបច្ចេកវិទ្យា និងស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជា សមាជិកជាច្រើនត្រូវបានបង្កើតឡើង នៅលើបណ្ដាញសង្គមនេះ ជាពិសេសចុះឈ្មោះនៅក្នុងក្រុមដែលធំៗបែបនេះ ដើម្បីចែកផ្សាយនូវគំនិត ទស្សនះ ឬគោលជំហរនយោបាយ ឬព័ត៌មានផ្សេងៗ ដោយប្រើប្រាស់គណនី«អនាមិក» បន្លំ ឬបញ្ជាន់គ្នាដដែលៗ។ គណនីខ្លះបង្កើតឡើង មានទិសដៅសម្រាប់តែធ្វើការវាយលុក នៅលើក្រុមដែលមានសមាជិកច្រើនបែបនេះប៉ុណ្ណោះ។ នៅពេលដែលហ្វេសប៊ុក តែងតែសង្កេតឃើញថា សមាជិកដដែលតែប៉ុន្មានរយនាក់ ចុះផ្សាយនៅលើក្រុមដដែលនេះ សុទ្ធសឹងតែប្រើប្រាស់នូវគណនី«ខ្មោច»នោះទាំងអស់ វាប្រាកដហើយ ដែលហ្វេសប៊ុកត្រូវឈានទៅបិទក្រុម ដោយមិនចាំបាច់ជូនដំណឹង។
២- ការចុះផ្សាយ និងចែករំលែក នៅលើក្រុមមានចំនួនច្រើនហួសប្រមាណ
ហ្វេសប៊ុក ត្រូវបានដាក់ឲ្យប្រើដោយឥតគិតថ្លៃ និងដោយស្មើរភាព។ រហូតមកដល់ថ្ងៃនេះ មានលទ្ធភាពតែមួយប៉ុណ្ណោះ សម្រាប់នរណាម្នាក់ដែលចង់ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ពីអ្វីដែលខ្លួនចង់ផ្សាយ ដើម្បីឲ្យសមាជិកផ្សេងទៀតឆាប់ឃើញ គឹត្រូវចំណាយលុយផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម។ ម្យ៉ាងទៀត ក្រុមហ្វេសប៊ុក ខុសពីទំព័រហ្វេសប៊ុក ត្រង់ថាសមាជិកក្នុងក្រុមមានសិទ្ធិ អាចចុះផ្សាយនូវអ្វីៗបានគ្រប់យ៉ាង ខុសពីទំព័រហ្វេសប៊ុក ដែលមានតែអភិបាលប៉ុណ្ណោះមានសិទ្ធិចុះផ្សាយ។
ដូច្នេះប្រសិនបើក្រុមណាមួយ ឬគណនីណាមួយ ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធដំណើរការរបស់ហ្វេសប៊ុក ហួសពីគេឯងខ្លាំងពេក រហូតដល់ហួសពីកម្រិតនៃការអត់អោន (ឬចូលដល់ករណី«ល្មោភ») ហើយការប្រើប្រាស់នេះ មានលក្ខណៈច្រំដែលៗជាច្រើនដង ហ្វេសប៊ុកក៏មិនចាំបាច់ជម្រាបនរណាម្នាក់ដែរ ក្នុងការលុបចេញនូវក្រុមឬគណនីនោះ ដើម្បីការពារប្រព័ន្ធដំណើរការរបស់ខ្លួន។
៣- សារសរសេរ ឬរូបភាព ដែលមានលក្ខណៈគួរឲ្យស្អប់ខ្ពើម និងបណ្ដុះការស្អប់ខ្ពើម
អ្នកគិតថា ភាសាដែលអ្នកសរសេរ មានតែអ្នកនិងមិត្តភ័ក្ររបស់អ្នកប៉ុណ្ណោះ ដែលចេះអាន? នេះជាការយល់ច្រឡំមួយ ដ៏ធំហើយ។ ហ្វេសប៊ុកក៏ចេះអាន និងយល់ពីសារសរសេរ ឬអក្សរដែលអ្នកសរសេរ នៅលើរូបភាពទាំងនោះដែរ។ អ្នកមិនត្រូវគិតថា នៅពេលអ្នកបើកគណនីហ្វេសប៊ុកមួយរួច អ្នកអាចធ្វើបានអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងនោះទេ រួមទាំងពាក្យ«ជេរបញ្ចោរ» បង្ករឲ្យមានការស្អប់«ជាតិសាសន៍» ឬប្រកាន់នូវពណ៌«សម្បុរ» នោះផង។ សូមចំណាយពេលបន្តិច ដើម្បីអានលក្ខន្តិករបស់ហ្វេសប៊ុក នៅពេលដែលអ្នកចូលមកចុះឈ្មោះបើកគណនី នៅលើហ្វេសប៊ុកដំបូង។
យើងអាចនិយាយថា ការប្រើប្រាស់ភាសាអាក្រក់ៗទាំងនោះ អាចមានលក្ខណៈជាបុគ្គល មិនញ៉ាំងឲ្យទស្សនៈ និងដំណើរការរបស់ក្រុម។ តែបើសិនជាការប្រើប្រាស់ភាសាបែបនេះ មានលក្ខណៈដដែលច្រើនដងនោះ វានឹងលែងនៅជាលក្ខណៈបុគ្គលទៀតហើយ តែជា«ប្រព័ន្ធ»ដែលហ្វេសប៊ុកចាំបាច់ត្រូវចាត់វិធានការ។ អ្នកសប្បាយណាស់ នៅពេលអ្នកប្រើពាក្យថា «អាក្បត់ជាតិ» ឬ«យួនជាចោរ» ឬ«អាសាងគ្រោះជាតិ» ឬ«អាឡប់» ... ដោយសារតែអ្នកបានអះអាងថា ពាក្យទាំងនេះគ្រាន់តែជាទស្សនះ និងជាធម៌«ក្ដៅ»ទៅកាន់គូរបដិបក្ខរបស់អ្នក។ ប៉ុន្តែពាក្យឬឃ្លាទាំងនេះ បានប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង ទៅលើអារម្មណ៍របស់សមាជិកផ្សេងទៀត ហើយដែលត្រូវបានហាមឃាត់ជាកំហិត ដោយលក្ខន្តិករបស់ហ្វេសប៊ុក។ អ្នកបង្កើតហ្វេសប៊ុក ចង់ឲ្យបណ្ដាញសង្គមរបស់គេ ក្លាយជាបណ្ដាញមួយស្អាតស្អំ សម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នារស់នៅជាមួយគ្នាបាន ប៉ុន្តែមិនមែនសម្រាប់ឲ្យអ្នក«ជេរបញ្ចោរ»គ្នា ឬបកអាក្រាតគ្នានោះទេ។
ចំណែកមូលហេតុមួយចំនួនទៀត យើងមិនបានលើកមកនិយាយទេ ដោយសារតែលោក រ៉ូធី ខ្លួនលោក បានបកស្រាយរួចខ្លះៗមកហើយ ក្នុងនោះ មានសារជាលក្ខណៈ ស្ពេម (SPAM) រូបភាពស្រាត (PORNOGRAPHY) ឬខ្សែភ្ជាប់ដែលមាន មេរោគ នោះជាដើម។ តែបញ្ហាទាំងនេះ ហ្វេសប៊ុក បានយល់យោគ និងបានដឹងថាជាបញ្ហាបុគ្គល នៅពេលដែលប្រធានក្រុមបានលប់ចោល និងហាមឃាត់សមាជិកនោះចូលមកកាន់ក្រុមរបស់ខ្លួនជាបន្ត។ រីឯអ្នកដែលធ្វើសេចក្ដីជូនដំណឹងឡើងទៅហ្វេសប៊ុក (Report) អាចជាទឡ្ហីករណ៍មួយដែរ ដែលធ្វើឲ្យហ្វេសប៊ុកកាន់តែមើលឆាប់ឃើញ ពីមូលហេតុធំទាំងបីខាងលើ៕
---------------------------------------------------------
ដោយ ៖ កេសរកូល - ថ្ងៃទី ០២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្