ជាមួយនឹងលទ្ធផលដ៏ប្រទាំងប្រទើស នៃការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ ប្រកាសផ្សាយដោយ គណៈកម្មាធិការ​ជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) នៅថ្ងៃទី៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣ ស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជា បានកំពុងបន្តឡើង​កម្ដៅ។ ភ្លាមៗ នៅក្រោយការប្រកាសលទ្ធផលនេះ ភាគីគណបក្សទាំងសងខាងបានប្រកាសនូវជំហរផ្ទុយគ្នាទាំងស្រុង ហើយ​នៅថ្ងៃទី៩ខែសីហានេះ រាជសារមួយទៀតរបស់ព្រះមហាក្សត្រ បានឆ្លើយតបទៅ គ.ជ.ប ថាព្រះអង្គទ្រង់នឹងកោះ​ប្រជុំសភាដំបូងនៅថ្ងៃទី២៣ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១៣ខាងមុខ។

ព្រះមហាក្សត្រព្រះបាទ នរោត្តម សីហមុន្នី ទ្រង់គ្រងរាជបល្ល័ង្គ ក្នុងរាជាណាចក្រទីពីរនៃកម្ពុជា។

ព្រះរាជសារដែលត្រូវបានគេផ្សាយជាសាធារណៈ នៅល្ងាចថ្ងៃទី៩ខែកញ្ញា ហើយដែលទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ​ទទួលបានដែរនោះ មិនមែនជាចុតហ្មាយកោះអញ្ជើញនោះទេ តែជារាជសារឆ្លើយតបទៅនឹងលោក អ៊ឹម សួស្ដី ក្នុងថានះ​លោកជាប្រធាន គ.ជ.ប ដែលលោកបានទូលថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ ពីលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ និតិកាលទីប្រាំឆ្នាំ២០១៣នេះ។ ក្នុងរាជសារនោះមានសរសេរនៅឃ្លាទីបី មានន័យជាអាថ៌ថា «ខ្ញុំ (ព្រះមហាក្សត្រ) នឹង​កោះអញ្ជើញបេក្ខជនជាប់ឆ្នោត ជាតំណាងរាស្ត្រនិតិកាលទីប្រាំទាំងអស់ ប្រជុំដំបូង នាថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣ នៅ​វិមានរដ្ឋសភា។»

ព្រះរាជសារបានធ្លាក់មក នៅមួយថ្ងៃក្រោយប៉ុណ្ណោះ ពីថ្ងៃប្រកាសលទ្ធផលជាផ្លូវការដ៏ចម្រូងចម្រាស់ របស់ គ.ជ.ប កាល​ពីថ្ងៃទី០៨ខែកញ្ញា ដែលការប្រកាសលទ្ធផលនោះ បានធ្វើឲ្យមានការផ្ទុះប្រតិកម្ម ពីសំណាក់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និង​អ្នកគាំទ្រ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍​មួយរបស់គណបក្សនេះ បានចេញផ្សាយនៅក្រោយការប្រកាសលទ្ធផលនោះ ដោយបាន​បដិសេធចោលនូវលទ្ធផលនៃបោះឆ្នោត ហើយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅតែបន្តទាមទារឲ្យមានការបង្កើត​គណៈកម្មការ​ចម្រុះឯករាជ្យមួយឡើយ ដើម្បីស៊ើបអង្កេតលើភាពមិនប្រក្រតីក្នុងកំឡុងពេលបោះឆ្នោត។

ព្រះរាជសារ ដែលមិនដាក់ទីកន្លែងឡាយព្រហស្ថ...

ព្រះរាជសាររបស់ព្រះមហាក្សត្រ បានចេញផ្សាយនៅជុំវិញព្រឹត្តិការណ៍បោះឆ្នោតនិតិកាលទីប្រាំនេះ មានចំនួនមិនតិច​ជាង៥ព្រះរាជសារឡើយ។ ក្នុងចំណោមនោះ មានយ៉ាងហោចណាស់ព្រះរាជសារចំនួនបី ត្រូវបានគេមើលឃើញថា មិន​មានដាក់ទីកន្លែងឡាយព្រះហស្ថ។ ជារឿយៗ ព្រះរាជសារបស់ព្រះមហាក្សត្រ ត្រូវបានអ្នកនយោបាយយកទៅប្រើប្រាស់ ដើម្បីកេញចំណេងតែរៀងៗខ្លួន។ ព្រះរាជសារមួយ ចុះថ្ងៃទី៣០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៣ បានបង្កឲ្យមានប្រតិកម្មខ្លាំងក្លាមួយ ពីសំណាក់អ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំង រហូតដល់មានការយល់ឃើញថា ព្រះរាជសារនោះត្រូវបានគេក្លែងបន្លំទៀតផង។

រហូតមកទល់ម៉ោងនេះ ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ នៅមិនទាន់បានទទួលប្រតិកម្មយ៉ាងណា ពីគណបក្សសង្គ្រោះ​ជាតិ​នោះនៅឡើយ។ តែសេចក្ដីជូនដំណឹងមួយ ចុះថ្ងៃទី០៨ខែកញ្ញ បានឲ្យដឹងថា ថ្នាក់ដឹកនាំរបស់គណបក្សប្រឆាំង នឹងមាន​គម្រោងចូលថ្វាយបង្គុំគាល់ព្រះមហាក្សត្រ នៅថ្ងៃទី១១ ខែសីហាខាងមុខ។ គណៈបក្ស​សង្រ្គោះជាតិ មានបំណងចង់ឲ្យ​ព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់យាងចូលធ្វើអន្តរាគមន៍ដោះស្រាយបញ្ហា ដែលទាក់ទងនឹងភាពមិនប្រក្រតី ដែលគណបក្សនេះបាន​និយាយថា បានកើតមានឡើងយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ ក្នុងពេលបោះឆ្នោតនិតិកាលទីប្រាំនេះ។ គណបក្សនេះក៏បាន​ប្រកាស​ដែរថា ខ្លួននឹងរៀបចំមហាបាតុកម្មអហិង្សាក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ ប្រឆាំងលទ្ធផលបោះឆ្នោតនេះជាបន្តទៀត ដោយចាប់ផ្តើមពី​ថ្ងៃទី ១៥ ១៦និង១៧ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣ខាងមុខ។

ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏អ្នកវិភាគនិងតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ព្រះរាជសារចុង​ក្រោយរបស់ព្រះមហាក្សត្រ ស្ដីពីការកោះប្រជុំនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយអនុវត្តទៅតាមមាត្រា ៨២ថ្មី នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែល​មានចែងយ៉ាងដូច្នេះថា «រដ្ឋសភាបើកសម័យប្រជុំដំបូង ហុកសិបថ្ងៃយ៉ាងយូរក្រោយ​ពេល​បោះឆ្នោត តាមការកោះប្រជុំ​របស់ព្រះមហាក្សត្រ»។

តែមាត្រានេះ ត្រូវបានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងអ្នកគាំទ្រ យកទៅបកស្រាយថា ជាកាផ្ដល់សុពលភាពទៅ​ឲ្យ​រដ្ឋសភា​ថ្មី នៅក្រោយការបោះឆ្នោត ខណៈពេលដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រកាសគម្រាមមិនចូលរួម«ប្រជុំសភាដំបូង»នេះទេ ប្រសិន​ណាជាគ្មានការបង្កើតគណៈកម្មការចម្រុះ ដោះស្រាយបញ្ហាអយុត្តិធម៌នោះ។ ការប្រកាសធ្វើ«ពហិការ» មិនចូលរួម​ប្រជុំសភាដំបូង ត្រូវបានគណបក្សប្រឆាំងគិតថា ខ្លួនអនុវត្តតាមមាត្រា៧៦នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលអាចនឹងមានវិបត្តិជាប់​គាំង​មួយ បង្កឲ្យរដ្ឋសភាមិនមានរូបរាងពេញលក្ខណៈ រហូតឈានទៅបង្អាក់ ការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលនោះថែមទៀត។ រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាឈ្នះឆ្នោត បាននិយាយថានឹងមានលោក ហ៊ុន សែន ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី៕

--------------------------------------------------------
ដោយៈ ដ. កែវ - ភ្នំពេញថ្ងៃទី០៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ