ប្រធានគណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា ដែលទើបនឹងត្រឡប់ចូលប្រទេសវិញ នៅថ្ងៃសុក្រទី១៩ខែកក្កដាកន្លងទៅនេះ បាន​បរិហារពីការបំភិតបំភ័យទាំងឡាយ ដែលបានធ្វើទៅលើអ្នកស្និត នឹងគណបក្សរបស់លោក ហើយនឹងត្រៀមចាត់ទុក ការ​បោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដាខាងមុខ ថាគ្រាន់តែជា«ឆាកល្ខោន»មួយ ប្រសិនណាលោកមិនអាចឈរឈ្មោះ ជាបេក្ខជន​តំណាងរាស្ត្របាន។

លោក សម រង្សី ផ្ដល់កិច្ចសម្ភាសទៅឲ្យក្រុមអ្នកកាសែត។ (រូបថត AAP file)

មនុស្សសំខាន់ដែលគេចាត់ទុកថា ជាគូរប្រជែងតែមួយគត់ទល់នឹងលោកហ៊ុន សែន បានត្រឡប់ចូលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា​ពិត​មែនហើយ តែលោកត្រូវបានគេលប់ឈ្មោះចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត ហើយនឹងមិនអាចចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតនេះបានទេ។ នេះ បើតាមការប្រកាសរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ដោយលើកពីច្បាប់បោះឆ្នោត ដែលគណកម្មាធិការ​នេះគិតថា នៅជាធរមាននោះ។

នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសមួយទៅឲ្យវិទ្យុអាស៊ីសេរី លោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងប្រកាសថា «ខ្ញុំអត់ចូលរួម (ក្នុងការបោះឆ្នោត) ក៏​បាន​ដែរ ដើម្បីដល់បោះឆ្នោតហើយ ប្រជារាស្ត្រខ្មែរទាំងអស់យើងនឹងតវ៉ា ហើយអន្តរជាតិទាំងមូល គេនឹងថ្កោលទោស ថាការ​បោះឆ្នោតនៅស្រុកខ្មែរ ជាការបោះឆ្នោតលេងសើច»។ លោកបានបន្ថែមថា «ពេលនោះយើងនឹងទាមទារ ឲ្យមានការ​បោះ​ឆ្នោតត្រឹមត្រូវ ពិតប្រាកដ ដើម្បីឲ្យប្រជារាស្ត្រខ្មែរសម្រេចវាសនាប្រទេសកម្ពុជា»។

លោក សម រង្សី បានត្រឡប់ចូលមកប្រទេសកម្ពុជាវិញ កាលពីថ្ងៃសុក្រទី១៩ខែកក្កដាកន្លងទៅ ជាមួយនឹងការមកទទួល​ស្វាគមន៍ នៃបណ្ដាហ្វូងមនុស្សរាប់សិបម៉ឺននាក់ យ៉ាងពពាក់ពពូន ដែលអ្នកសង្កេតការណ៍បានសម្លឺងឃើញ ពីសន្ទុះនៃការ​ចង់បិទបញ្ចប់នូវរបបមួយ ដែលកាន់អំណាចដោយកណ្ដាប់ដៃដែក របស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីលោក ហ៊ុន សែន។

ឆ្លើយនឹងសំនួរបស់កាសែតបារាំងមួយឈ្មោះ ឡិចស្ព្រេស (l'Express) ដែលចង់ដឹងថា តើកម្ពុជាសព្វថ្ងៃមានអ្វីខ្លះ​ដែល​បាន​ផ្លាស់ប្ដូរ លោក សម រង្សីបានឆ្លើយថា «ប្រជាជនកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ ភ្ញាក់រលឹកឡើងហើយ។ (...) ការឃោសនារបស់ គណបក្ស​ប្រជាជនដែលលើកពីគុណស្រ័យ ថាខ្លួនបានរំដោះប្រជាជនចេញពីរបបខ្មែរក្រហម ហើយអួតថាខ្លួនបានដឹកនាំ​ប្រទេស​កម្ពុជាសព្វថ្ងៃប្រសើរជាងរបបខ្មែរក្រហមនោះ វាហួសសម័យហើយ។ មានការក្ដៅក្រហាយកាន់តែច្រើនឡើងៗ ពីសំណាក់​ប្រជារាស្ត្រ ពីអំពើពុករលួយ ពីជីវភាពដែលកាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺនទៅៗ ហើយពួកគេធុញទ្រាន់ ពីការកាន់អំណាច​ជិត៣០ឆ្នាំ​នៃ​របបតែមួយ និងពីសំណាក់មនុស្សតែម្នាក់បែបនេះ។»

មួយវិញទៀត ការវិលត្រឡប់ចូលកម្ពុជាវិញរបស់ប្រធានគណបក្សប្រឆាំងរូបនេះ ក៏មានទាក់ទងតិចឬច្រើនដែរ ទៅនឹង​សេចក្ដីអំពាវនាវ កាលពី​ពេលថ្មីៗរបស់អ្នកតំណាងរាស្ត្រអាមេរិកាំង សុំឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិក ធ្វើការផ្ដាច់ជំនួយមកកាន់​ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងករណីដែល​ការបោះឆ្នោតនេះ មិនសេរីត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌។ ចំណែកឯអង្គការសហប្រជាជាតិវិញ បានសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញ ទុកតួនាទីដ៏ពេញលេញមួយ សម្រាប់មេគណបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្សី នៅក្នុងការបោះឆ្នោតនេះ។

បន្ទាប់មកតែប៉ុន្មានថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ សភាពការណ៍នយោបាយកម្ពុជា បានផ្លាស់ប្ដូរ​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស​ ដែលរហូតឈានទៅ​ដល់​ការវិលត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ របស់មេគណបក្សប្រឆាំងមួយនេះ។ ទោះជា​យ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​ភ្នំពេញ​នៅ​តែប្រកាន់​ថា នោះជានយោបាយបង្រួបបង្រួមជាតិ របស់កម្ពុជាដែលមានភាពចាស់ទុំ​កាន់តែច្រើន ហើយមិន​បានស្ដាប់តាម​ការបង្គាប់បញ្ជា របស់បរទេសណាទេ។ ព្រឹត្តិការណ៍បានកើតឡើង បន្ទាប់​ពី​មានការ​លើកលែងទោសលោក សម រង្ស៊ី ពី​ព្រះមហាក្សត្រ ដោយមានការស្នើសុំពីលោកហ៊ុន សែននោះផង។

ទាក់ទងនឹងហេតុផលដែលជម្រុញឲ្យលោកហ៊ុនសែន ធ្វើដូចនេះ លោក សម រង្សី បានឆ្លើយប្រាប់កាសែត ឡិចស្ព្រេស ទៀតថា «មានមូលហេតុច្រើន។ មួយចំណែក ជាសម្ពាធខាងក្នុងប្រទេស។ (...) ការរួមរួមរវាងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ បាន​ធ្វើ​ឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជា។ (...) មួយចំណែកទៀត ជាសម្ពាធរបស់​សាធារណមតិ​អន្តរជាតិ ជាពិសេសបណ្ដាប្រទេសហត្ថលេខី នៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ដែលបានពន្យល់គណបក្សកាន់អំណាចថា ការបោះ​ឆ្នោតមួយដែលគ្មានគណបក្សប្រឆាំង មិនមែនជាការបោះឆ្នោតឡើយ។»

ក្នុងអំឡុងពេលនៃការវិលត្រឡប់ចូលកម្ពុជាវិញ របស់មេគណបក្សប្រឆាំង មានមតិជាច្រើនបានលើកយកមក​បក​ស្រាយ​វិភាគ ក្នុងនោះនឹងអាចមានការបែកបាក់រវាងសម្ព័ន្ធភាពសម រង្ស៊ី កឹម សុខា និងពីលទ្ធភាពដែលគណបក្សប្រឆាំង អាច​នឹង​ចូលរដ្ឋាភិបាលជាមួយគណបក្សប្រជាជននោះផង។ ឆ្លើយនឹងសំនួរដែលថា លោកអាចនឹងចូលរួមធ្វើរដ្ឋាភិបាល ជាមួយ​គណបក្សប្រជាជនឬទេនោះ លោក សម រង្សី បានបញ្ជាក់ថា «គ្មានផ្លូវទេ។ ជារឿងពីរខុសគ្នាទាំងស្រុង ដែលត្រូវ​បញ្ជាក់​ឲ្យច្បាស់៖ វាជាស្ថានភាពដូចពីមុន និងការផ្លាស់ប្ដូរតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យមួយ៕»

-----------------------------------------------------
ដោយ សេក មនោរកុមារ - ប៉ារីស​ ថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ