បោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីបារាំង៖ សម រង្ស៊ី គាំទ្រ ម៉ាក្រុង
- ដោយ: ដ. កែវ ([email protected]) - ប៉ារីស ថ្ងៃទី១៧ មេសា ២០១៧
- កែប្រែចុងក្រោយ: April 16, 2017
- ប្រធានបទ: នយោបាយ
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
ពីក្នុងចំណោមបេក្ខជនទាំង១១នាក់ នៃការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងប្រធានាធិបតី របស់ប្រទេសបារាំង នៅមួយសប្ដាហ៍ខាងមុខនេះ លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំប្រឆាំងកម្ពុជា និងជាអតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានធ្វើការសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសបោះឆ្នោត ឲ្យបេក្ខជនម្នាក់ ដែលមានវ័យក្មេងជាងគេទាំងអស់។ តែការសម្រេចចិត្តរបស់លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានអ្នកវិភាគមើលឃើញថា មានចរិតដើម្បីបម្រើ ឲ្យនយោបាយរបស់លោក និងអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរបស់លោក ជាជាងការសម្រេចចិត្ត ដែលគួរត្រូវធ្វើឡើង ក្នុងនាមលោកជាពលរដ្ឋបារាំង (លោក សម រង្ស៊ី មានសញ្ជាតិបារាំង)។
បេក្ខជនដែលមានវ័យក្មេងជាងគេ ក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីបារាំង ឆ្នាំ២០១៧នេះ គឺលោក អេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុង (Emmanuel Macron)។ បេក្ខជនរូបនេះ អាយុ៣៩ឆ្នាំ ធ្លាប់មានអតីតភាព ជាម្ចាស់ធនាគារ និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចបារាំង ក្នុងរដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រធានាធិបតីផុតអណត្តិ លោក ហ្វ្រង់ស៊័រ ហូឡង់ (François Hollande)។ លោកបានលាចេញពីរដ្ឋាភិបាល តាំងពីច្រើនខែមុន ដើម្បីបង្កើតចលនានយោបាយថ្មីមួយ សម្រាប់ត្រៀមចូលប្រកួត ក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីបារាំង។ បុរសអ្នកនយោបាយវ័យក្មេងរូបនេះ បានជ្រើសរើសនយោបាយ បែបកណ្ដាលនិយម«ថ្មី»មួយ ដោយដាក់បញ្ចូលគ្នា នូវនយោបាយដែលល្អៗ របស់ក្រុមឆ្វេង និងស្ដាំនិយម ឬនយោបាយដែលពលរដ្ឋបារាំងភាគច្រើន (ទាំងឆ្វេង ទាំងស្ដាំនិយម) តែងទន្ទឹងចង់បាន ដើម្បីឲ្យជីវភាពគ្រួសាររបស់ពួកគេ និងដើម្បីឲ្យសង្គមបារាំង មានកម្រិតល្អប្រសើរ ជាងជំនាន់ប្រធានាធិបតីមុនៗ។
ប៉ុន្តែសម្រាប់លោក សម រង្ស៊ី ដែលមានសញ្ជាតិបារាំង និងរស់នៅក្នុងប្រទេសបារាំង តាំងពីច្រើនសិបឆ្នាំមកនោះវិញ លោកទំនងជាមិនបានដាក់ទំងន់ ទៅលើកម្មវិធីនយោបាយសង្គម និងនយោបាយគ្រួសារ របស់លោក អេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុង ដើម្បធ្វើការសម្រេចចិត្ត បោះឆ្នោតជូនបេក្ខជនរូបនេះទេ។ នៅក្នុងសេចក្ដីប្រកាសមួយ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានពន្យល់ពីហេតុផលចំនួនពីរ នៃការសម្រេចចិត្តរបស់លោក ថា៖
«
១- លោក «Emmanuel Macron» ជាបេក្ខជនតែមួយរូបគត់ ដែលជឿជាក់ និងមានបំណង ចង់រៀបចំសហភាពអឺរ៉ុប ឲ្យមានភាពរឹងមាំ។ បើរៀបចំបានល្អ សហភាពអឺរ៉ុប នឹងមានឥទ្ធិពលខ្លាំង ក្នុងការការពារ និងលើកតម្កើងសេរីភាព យុត្តិធម៌ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នីតិរដ្ឋ និងអភិបាលកិច្ចល្អ នៅទូទាំងពិភពលោក ដូចជានៅប្រទេសកម្ពុជា។
២- លោក «Emmanuel Macron» នឹងមានសហការីដ៏ឆ្នើមមួយរូប ឈ្មោះលោក «François Bayrou» ដែលជាមនុស្សឯករាជ្យ មានគំនិតជឿនលឿន គួរឲ្យគោរព។ លោក «François Bayrou» ជាប្រធានគណបក្សនយោបាយមួយ នៅប្រទេសបារាំង ឈ្មោះ MoDem ដែលជាសមាជិក នៃចលនាសេរីនិយមអន្តរជាតិ ឈ្មោះ «Liberal International» ដែលមានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បន្ទាប់ពីគណបក្ស សម រង្ស៊ី ធ្វើជាសមាជិកដូចគ្នាដែរ។
»
ចំពោះអ្នកវិភាគបញ្ហាកម្ពុជា អតីតមន្ត្រីច្បាប់ខ្មែរ លោក ព្រហ្ម គិត ដែលសព្វថ្ងៃកំពុងរស់នៅចូលនិវត្តន៍ ក្នុងតំបន់ភាគខាងត្បូង នៃប្រទេសបារាំង បានពន្យល់ប្រាប់ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យ.អាំងហ្វូថា លោក សម រង្ស៊ី ចង់ផ្ញើរសារប្រកបដោយទំងន់មួយ ទៅកាន់មេដឹកនាំបារាំង និងសម្រាប់សហគមន៍អ៊ឺរ៉ុប ខណៈពេលដែលការស្ទង់មតិ រហូតមកដល់ពេលនេះ បានបង្ហាញថាលោក អេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុង កំពុងមានពិន្ទុនាំមុខគេ ពីខាងមុខបេក្ខជនប្រធានាធិបតីបារាំង ផ្សេងទៀត។
លោក ព្រហ្ម គិត បានថ្លែងឡើងថា៖ «ទីមួយ បើលោក ម៉ាក្រុង គ្មានពិន្ទុនាំមុខគេ នៅក្នុងសឹងតែគ្រប់ការស្ទង់មតិទេនោះ លោក សម រង្ស៊ី អាចនឹងសម្រេចចិត្តផ្សេង ហើយការពន្យល់ ពីការសម្រេចចិត្ត របស់គាត់នៅពេលនោះ ក៏អាចផ្សេងដែរ។ ទីពីរ លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវការអ៊ឺរ៉ុប ដើម្បីធ្វើគំនាបដាក់ទៅលើរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន សព្វថ្ងៃ ដែលល្បីល្បាញ ខាងរឿងរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងរឿងរំលោភ ទៅលើអំណាចទាំងអស់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ និងទីបី លោក សម រង្ស៊ី ទំនងជាចង់យកចិត្តលោក ហ្វ្រង់ស៊័រ បៃរូ (François Bayrou) ពីពេលនេះឲ្យហើយ ដោយសារតែពាក្យចចាមអារាម បានកើតឡើងជាច្រើន ថាលោក បៃរូ នឹងអាចក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រសិនណាជាលោក ម៉ាក្រុង ជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតី។»។
អ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហានយោបាយរូបនេះ បានពន្យល់បន្តថា ចលនាប្រឆាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មិនអាចសង្ឃឹមទៅលើរដ្ឋាភិបាលបារាំង ដែលមកពីគណបក្សសង្គមនិយម (ឆ្វេងនិយម) ឬមកពីគណបក្សអ្នកសាធារណរដ្ឋ (ស្ដាំនិយម) ខណៈគណបក្សរណសិរ្យជាតិ (ស្ដាំនិយមជ្រុល) ទំនងជាមិនអាច ឡើងមកកាន់អំណាចបានឡើយ បើទោះជាគណបក្សនេះ មានសន្ទុះខ្លាំង នៅក្នុងការស្ទង់មតិក៏ដោយ។
លោក បានរៀបរាប់ទៀតថា ក្នុងរយៈកាលកន្លងមក គណបក្សសង្គមនិយមរបស់បារាំង មានភាពជិតដិត«ខ្លាំង និងជាប្រវត្តិសាស្ត្រ» ជាមួយនឹងគណបក្សកុម្មុយនីសរៀតណាម ដែលគេគិតថា ជា«ចៅហ្វាយ» នៅពីក្រោយរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន សព្វថ្ងៃ។ រីឯរដ្ឋាភិបាលបារាំង មកពីគណបក្សអ្នកសាធារណរដ្ឋវិញ ក៏ធ្លាប់មានទំនោររ ទៅខាងរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ដែរ (ដូចជា ក្នុងសម័យកាលប្រធានាធិបតី នីកូឡា ហ្សាកូហ្សី "Nicolas Sarkozy" ធ្លាប់ទទួលលោក ហ៊ុន សែន និងភរិយា ឲ្យអង្គុយនៅជួរមុខ ទៅលើវេទិកា នៃការដង្ហែព្យុះហយាត្រា ថ្ងៃបុណ្យជាតិ ១៤កក្កដា ជាដើម)។
លោក ព្រហ្ម គិត បានថ្លែងថា៖ «ដូច្នេះ មានតែរដ្ឋាភិបាលបារាំងមួយថ្មីទេ ដែលអាចជួយឲ្យនយោបាយ របស់គណបក្សប្រឆាំង នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា អាចមានចន្ទល់ដ៏រឹងមាំ និងមានសន្ទុះទៅមុខ បានល្អប្រសើរជាង រដ្ឋាភិបាលបារាំងមុនៗ ជាពិសេសរដ្ឋាភិបាលបារាំងថ្មីនេះ មានលទ្ធភាពរុញសហភាពអ៊ឺរ៉ុប ឲ្យមានទឹកមាត់កាន់តែប្រៃ ទៅលើស្ថានការណ៍នយោបាយ និងសង្គម នៅកម្ពុជា»។
យ៉ាងណា សាធារណមតិទូទៅ តែងបានមើលឃើញថា ប្រទេសបារាំងក្នុងរយៈកាលកន្លងមក តែងមាននយោបាយសម្រមសម្រួល និងនយោបាយ«ហៃអើ»និយម យ៉ាងច្រើន នៅចំពោះស្ថានការណ៍ធំៗទាំងឡាយ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា រួមទាំងព្រឹត្តិការណ៍ក្រោយការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ២០១៣ ដ៏ចម្រូងចម្រាស់នោះផង។ ការបោះឆ្នោតនៅពេលនោះ បានរងការរិះគន់ពីគ្រប់ទិសទី (រាប់ទាំងសហគមន៍អ៊ឺរ៉ុប) ថាពោរពេញ ដោយភាពមិនប្រក្រតី ខណៈប្រទេសបារាំងឯណេះវិញ បានប្រកាសទទួលស្គាល់ លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ទទួលស្គាល់រដ្ឋសភា និងរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៥ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយមានការចូលរួម (ចូលប្រជុំបើកនីតិកាលថ្មី នៃរដ្ឋសភាជាតិ) ពីក្រុមតំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោត មកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា តែមួយប៉ុណ្ណោះ៕