រ៉ុស្ស៊ីប្រកាសដកខ្លួន ចេញពីតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ (ICC)
- ដោយ: សេក មនោរកុមារ ([email protected]) - បារីស ថ្ងៃទី១៦ វិច្ឆិកា ២០១៦
- កែប្រែចុងក្រោយ: November 16, 2016
- ប្រធានបទ: យុត្តិធម៌
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
គឺប្រធានាធិបតីរ៉ុស្ស៊ី លោក វ្លាឌីមៀ ពូទីន (Vladimir Poutine) ជាអ្នកចេញក្រិត្យមួយនៅថ្ងៃពុធនេះ ប្រកាសពីការដកខ្លួន របស់ប្រទេសរ៉ុស្ស៊ី ចេញពីអនុសញ្ញាក្រុងរ៉ូម (Rome- រដ្ឋធានីនៃប្រទេសអ៊ីតាលី)។ នៅក្នុងក្រិត្យនោះ បានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរ៉ុស្ស៊ី លោក ស៊ែរហ្គៃ ឡាវរ៉ូវ (Sergueï Lavrov) ជាអ្នកទទួលបន្ទុក ក្នុងការជូនដំណឹង ទៅអង្គការសហប្រជាជាតិ អំពីសេចក្ដីសម្រេចចិត្តនេះ។
កាលពីដើមសប្ដាហ៍នេះ តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយ ចាត់ទុកប្រទេសរ៉ូស្ស៊ី និងប្រទេសអ៊ុយក្រែង ថាបានជាប់ពាក់ព័ន្ធ នៅក្នុងជម្លោះយោធាមួយ ដោយយកឧបទ្វីប គ្រីមៀ (Crimée) ជាទឹកដីនៃការប្រទាញប្រទង់គ្នា។
មិនដែលផ្ដល់សច្ចាប័ន...
ប្រទេសរ៉ុស្ស៊ីបានចុះហត្ថលេខា នៅឆ្នាំ២០០០ ទៅក្នុងសន្ធិសញ្ញាក្រុងរ៉ូម ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើង នៅថ្ងៃទី១៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៨ សម្រាប់ការបង្កើត និងដំណើរប្រព្រឹត្តិទៅ នៃតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ។ ប៉ុន្តែប្រទេសរ៉ុស្ស៊ី មិនដែលបានផ្ដល់សច្ចាប័ន សម្រាប់ការអនុវត្តន៍តាមអនុសញ្ញានេះ ដូចគ្នាទៅនឹងប្រទេសចំនួន៣១ផ្សេងទៀត ក្នុងនោះមានសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសអ៊ីស្ត្រាអែល នោះឡើយ។
ផ្ទុយទៅវិញ បណ្ដារដ្ឋចំនួន១២៤ក្នុងលោក ក្នុងនោះមានកម្ពុជាដែរ បានចុះហត្ថលេខា និងបានផ្ដល់សច្ចាប័នជាស្ថាពរហើយ ទៅលើអនុសញ្ញា ស្ដីពីសាលាក្ដីអន្តរជាតិ បើគិតមកដល់ឆ្នាំ២០១៦នេះ។
អនុសញ្ញាក្រុងរ៉ូម បានកំណត់ពីការបង្កើតសាលាក្ដី និងផ្ដល់សមត្ថកិច្ច ទៅឲ្យស្ថាប័នយុត្តិធម៌អន្តរជាតិមួយនេះ ដោយមានការទទួលស្គាល់ ពីអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីធ្វើកិច្ចការទៅលើសំនុំរឿង ទាក់ទងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ និងជាពិសេស ឧក្រិដ្ឋកម្ម«នៃការឈ្លានពាន»។ ឧក្រិដ្ឋកម្ម ដែលសាលាក្ដីទទួលយកមកចាត់ការ មិនចាំបាច់តែកើតមាន នៅក្នុងពេលសង្គ្រាមនោះទេ។
អាចកាត់ទោសជនណាខ្លះ?
តាមអនុសញ្ញាដដែលនេះ សាលាក្ដីឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ មានកាតព្វកិច្ចជាស្វ័យប្រវត្តិ ធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងវិន្និច្ឆ័យទោស ទៅលើពលរដ្ឋសង្ស័យណាមួយ ឬក្រុមសង្ស័យណាមួយ របស់រដ្ឋដែលបានផ្ដល់សច្ចាប័ន ក្លាយជាសមាជិករបស់សាលាក្ដី។ ដោយឡែក ចំពោះរដ្ឋណា ដែលមិនបានផ្ដល់សច្ចាប័ន ឲ្យក្លាយជាសមាជិករបស់អនុសញ្ញា ក៏មិនរួចខ្លួនទាំងស្រុងដែរ ដោយគ្រាន់តែតុលាការ ចាំបាច់ត្រូវមានការស្នើសុំ ពីអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីអាចឲ្យបើកការស៊ើបអង្កេត និងឈានទៅកាត់ទោស ទៅលើឧក្រិដ្ឋកម្មដែលបានកើតឡើង នៅក្នុងរដ្ឋនោះ។
ប្រទេសរ៉ុស្ស៊ី ជារដ្ឋទីបួនហើយ ដែលបានប្រកាសដកខ្លួន ពីអនុសញ្ញាក្រុងរ៉ូម។ កាលពីប៉ុន្មានសប្ដាហ៍មុន និងនៅថ្ងៃចន្ទមុននេះ ប្រទេសចំនួនបីនៅក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិក បានប្រកាសដកខ្លួន ចេញពីអនុសញ្ញានេះរួចហើយ បន្ទាប់ពីបានចោទសាលាក្ដីមួយនេះ ថាមានការរើសអ៊ើង ប្រឆាំងនឹងបណ្ដាជនអាហ្វ្រិក។ ប្រទេសទាំងនោះ មានប្រទេស ហ្គាំប៊ី (Gambie) អាហ្វ្រិកខាងត្បូង (Afrique du Sud) និងប្រទេសប៊ួរុនឌី (Burundi)។
សូមបញ្ជាក់ដែរថា ការដកខ្លួន នឹងមានសុពលភាពជាផ្លូវការ ក្នុងរយៈពេល១ឆ្នាំខាងមុខ រាប់ពីថ្ងៃ ដែលមហាសន្និបាត របស់ក្រុមប្រទេសជាសមាជិក (អនុសញ្ញាក្រុងរ៉ូម) បានទទួលការជូនដំណឹងជាផ្លូវការ ពីរដ្ឋដែលចង់ដកខ្លួន៕