ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន នៅមានសំណាង ដើម្បីក្លាយជាប្រធានាធិបតី
- ដោយ: សេក មនោរកុមារ ([email protected]) - បារីស ថ្ងៃទី១០ វិច្ឆិកា ២០១៦
- កែប្រែចុងក្រោយ: November 12, 2016
- ប្រធានបទ: ឆ្ពោះទៅសេតវិមាន
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
ប្រសិនជាប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតអាមេរិក ឈរនៅលើមូលដ្ឋានសកល បានន័យថា ឈរលើសម្លេង ដែលទទួលបានដោយផ្ទាល់ ពីពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោតនោះ អ្នកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន (Hillary Clinton) នឹងក្លាយជាប្រធានាធិបតីដោយស្វ័យប្រវត្តិហើយ ព្រោះអ្នកស្រីទទួលបានសន្លឹកឆ្នោតសរុប នៅទូទាំងប្រទេស ច្រើនជាងលោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) រហូតដល់ទៅជាង ៥០០ ០០០សម្លេង។
ផ្ទុយទៅវិញ នៅក្នុងលទ្ធផលជាផ្លូវការ លោក ដូណាល់ ត្រាំ មកពីគណបក្សសាធារណរដ្ឋ ទទួលសម្លេងឆ្នោត ដែលគិតជា តំណាងម្ចាស់ឆ្នោត (ឬហៅម្យ៉ាងទៀត តំណាងរាស្ត្រប្រចាំមណ្ឌល) បាន២៩០តំណាងម្ចាស់ឆ្នោត ទល់នឹងអ្នកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន ដែលទទួលបានត្រឹមតែ ២២៨តំណាងម្ចាស់ឆ្នោតប៉ុណ្ណោះ។ នោះ ព្រោះតែប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត ជ្រើសតាំងប្រធានាធិបតី របស់ប្រទេសមហាអំណាច ធ្វើឡើងតាមមូលដ្ឋាន «អសកល» ឬ«ដោយមិនផ្ទាល់»។
យ៉ាងណា បេក្ខនារីមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ អាចនៅមានសំណាង ដ៏«តូចចង្អៀត»មួយទៀត ដែលអាចធ្វើឲ្យអ្នកស្រី ក្លាយជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកបាន។ នោះ គឺដោយសារតែក្រុមអ្នកតំណាងម្ចាស់ឆ្នោត ដែលទើបនឹងទទួលសម្លេងឆ្នោត កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកាមុននេះ នឹងត្រូវធ្វើការបោះឆ្នោតដោយផ្ទាល់ ដើម្បីជ្រើសតាំងជាផ្លូវការ នូវប្រធានាធិបតី និងអនុប្រធានាធិបតី នៃសហរដ្ឋអាមេរិក នៅថ្ងៃទី១៩ ខែធ្នូខាងមុខ។
តំណាងម្ចាស់ឆ្នោតប្ដូរឆន្ទះ...
អ្វីៗអាចនឹង«ក្រឡាប់ចាក់» ព្រោះថា វាគ្មានអ្វីអាចមករារាំង ក្រុមអ្នកតំណាងម្ចាស់ឆ្នោត ថាមិនឲ្យផ្លាស់ប្ដូរចិត្ត ក្នុងការបោះឆ្នោត ផ្ដល់ការទុកចិត្តទៅលើបេក្ខជនមួយទៀត ផ្សេងពីលោក ដូណាល់ ត្រាំ នោះឡើយ។ អ្នកតំណាងម្ចាស់ឆ្នោតទាំងនោះ មានទាំងសិទ្ធិ ក្នុងការបោះឆ្នោត«អនុប្បវាត»នោះទៀត។
ប៉ុន្តែ វាជារឿងកម្រជាទីបំផុត ដែលតំណាងម្ចាស់ឆ្នោតមួយរូប បាន«ក្បត់ឆន្ទះ»របស់ពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោត ដែលបានបោះឆ្នោតទុកចិត្តបេក្ខជនម្នាក់ ឲ្យក្លាយជាប្រធានាធិបតី បែរជាតំណាងរបស់ខ្លួន ប្ដូរចិត្តទៅគាំទ្របេក្ខជនផ្សេងទៅវិញនោះ។ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្រុមអ្នកតំណាងម្ចាស់ឆ្នោត ច្រើនជាង ៩៩% បានបោះឆ្នោតគ្រាំទ្របេក្ខជនប្រធានាធិបតី ដែលទទួលសម្លេងឈ្នះ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតលើកទីមួយ។
ករណីនេះ ធ្លាប់កើតមាន...
ករណី«ប្ដូរឆន្ទះ»ចុងក្រោយគេបំផុត របស់អ្នកតំណាងម្ចាស់ឆ្នោត ដូចគ្នានឹងការពន្យល់ខាងលើនេះ បានកើតឡើងនៅឆ្នាំ២០០៤៖ អ្នកតំណាងម្ចាស់ឆ្នោតម្នាក់ នៅក្នុងរដ្ឋ«Minnesota» បានបដិសេធ មិនបោះឆ្នោតឲ្យលោក «John Kerry» តែបែរជាផ្ដល់សម្លេងរបស់ខ្លួន ទៅគាំទ្រលោក «John Edwards» ទៅវិញ។ នៅពេលនោះ លោក «Bush» ដែលបានឈ្នះឆ្នោត នៅតែក្លាយជាប្រធានាធិបតី ដូចលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតលើកដំបូងដដែល។
ដូច្នេះ បើមើលតាមបទពិសោធន៍ខាងលើ អ្នកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន ពិតជាអាចមានសំណាងមែនហើយ តែពិបាកនឹងរកសម្លេងគាំទ្រ ពីសំណាក់ក្រុមអ្នកតំណាងទាំងនោះ ឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ណាស់ (ត្រូវរកឲ្យបានយ៉ាងតិច ២៧០សម្លេង)។ តែនរណាអាចដឹងបាន ថាតើក្រុមសមាជិក របស់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ អាចនឹងធ្វើការជា«សម្ងាត់» ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលក្រុមអ្នកតំណាងម្ចាស់ឆ្នោត ដែលមាននិន្នាការ ស្និតនឹងគណបក្សសាធារណរដ្ឋ និងមិនចូលចិត្តលោក ដូណាល់ ត្រាំ ឲ្យផ្លាស់ប្ដូរចិត្តនោះ?
បើសិនជាមានរឿងក្រឡាប់ចាក់ដូច្នេះកើតឡើងមែន នោះវាជាព្រឹត្តិការណ៍ដំបូងមួយហើយ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្ររាប់រយឆ្នាំកន្លងមក របស់សហរដ្ឋអាមេរិក៕