កម្ពុជាកណ្តាលសព្វថ្ងៃនេះ ក្លាយជាកម្ពុជាក្រោមទីពីរ ដោយសារលំហូរចូល នៃនិគមជនវៀតណាម យ៉ាង​ហោច​ណាស់៣ពាន់នាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ នេះជាការលើកឡើង របស់អ្នកតំណាងរាស្ត្រ មណ្ឌលសៀមរាប មកពីគណបកសង្គ្រោះជាតិ  ដែលបានថ្លែង ទៅកាន់បណ្ដាជន នាវត្តធម្មិការាម ក្នុងរដ្ឋផ្លរីដា (Florida) សហរដ្ឋ​អាមេរិក។

លោកតំណាងរាស្ត្រ អ៊ុំ សំអាន ដែលមានឈ្មោះល្បី ក្នុងបញ្ហាព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ដ៏ចម្រូងចម្រាស បាន​ថ្លែងឲ្យដឹងថា៖ «ឆ្នាំ១៩៤៩ បារាំងកាត់ទឹកដី (ខ្មែក្រោម) ឲ្យយួន បើយួននៅពេញហើយ។ ដូចគ្នាដែរ ជាបទ​ពិសោធន៍ ឥឡូវយួននៅពេញស្រុក។ (...) ក្នុងមួយឆ្នាំៗ យួនចូលមកកម្ពុជា ប្រហែលពីបីពាក់ ទៅប្រាំពាន់​នាក់។ (...) យួនមករស់នៅស្រុកខ្មែរទាំងនោះ មិនមែនមកនៅ ដោយស្របច្បាប់ឡើយ សម្រាប់ភាគច្រើន។»

អះអាងចំពោះអ្នកគាំទ្រនៅសហរដ្ឋអាមេរិក លោក អ៊ុំ សំអាន បានពន្យល់ក្នុងវីដេអូ ដែលបង្ហោះ​នៅលើទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក ឈ្មោះ «UM SAM AN page» របស់លោកទៀតថា តាមច្បាប់សញ្ជាតិកម្ពុជា ជនជាតិ​វៀតណាម​ទាំងឡាយណា ដែល​អាចមករស់នៅកម្ពុជា និងមានសិទ្ធិកាន់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ សញ្ជាតិខ្មែរបាន លុះ​ត្រា​តែ​មានព្រះរាជក្រិត្យ ពី​ព្រះមហាក្សត្រ។  តែផ្ទុយទៅវិញ ជនជាតិវៀតណាមទាំងនោះ មករស់នៅ​ស្រុក​ខ្មែរ ពុំ​មាន​ព្រះរាជក្រិត្យ ពី​ព្រះ​មហាក្សត្រឡើយ និងថែមទាំងមានសិទ្ធិ កាន់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ សញ្ជាតិខ្មែរ​បាន​ទៅ​វិញ។

លោក សំអាន បានរៀបរាប់ទៀតថា៖ «យើងដឹងហើយនៅស្រុកខ្មែរ ឲ្យតែលុយទៅ ១០០ដុល្លាជាង ធ្វើ​អត្តសញ្ញាណ​ប័ណ្ឌបានហើយ និងអាចបោះឆ្នោតបានទៀត។ (...) នៅស្រុកអាមេរិកក៏ដោយ បើមិនទាន់​ចូល​សញ្ជាតិទេ មិនអាចទៅបោះឆ្នោតបានឡើយ។ មិនចឹង? យួនអត់មានសញ្ជាតិផង អត់មានព្រះរាជក្រិត្យ ពី​ព្រះមហាក្សត្រផង រឿងអ្វីបោះឆ្នោតបាន? ដោយសារគេមានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ។»

ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ មិនអាចសំការបញ្ជាក់ ពីមន្រ្តីនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃបានទេ ក្នុងថ្ងៃនេះ ចំពោះ​ការចោទប្រកាន់ខាងលើ។ តែលោក អ៊ុំ សំអាន មិនបានថ្លែងពន្យល់ ថាតើតួលេខដែលលោកលើកឡើងនេះ ទទួលបានមកយ៉ាងដូចម្ដេចឡើយ។

ក្នុងពេលកន្លងមក អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច បានធ្វើការឃាត់ខ្លួន ជនជាតិវៀតណាម ដែលគ្មានសំបុត្រស្នាម រស់នៅស្របច្បាប់ ជាច្រើនរយនាក់ ទាំងនៅតាមរាជធានីភ្នំពេញ និងនៅតាមបណ្ដាខេត្តនានា ហើយបាន​បញ្ជូន ត្រឡប់ទៅប្រទេសដើមវិញ។ សកម្មភាពនេះ ត្រូវបានមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលក្ដី ក៏ដូចជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួង​មហាផ្ទៃក្ដី ហៅថាជាការអនុវត្តន៍ ច្បាប់«អន្តោរប្រវេស» របស់អាជ្ញាធរកម្ពុជា។ ក្រសួងមហាផ្ទៃខ្លួនឯង ក៏បាន​អះអាង នៅក្នុងរបាយការណ៍ ដើមឆ្នាំ២០១៥នេះថា ជនជាតិអន្តោប្រវេសបវៀតណាម ដែលរាប់ឃើញ គិត​មក​ទល់ចុងឆ្នាំ២០១៤ មានចំនួន១៦ម៉ឺននាក់ កើនឡើង៤ដង (?) បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០០២ ដែលមានចំនួនតែ ៧ម៉ឺន​នាក់​ប៉ុណ្ណោះ។

» សូមស្វែងរកអានអត្ថបទនានា ទាក់ទងនឹងការចាប់បញ្ជូនខ្លួន ជនជាតិវៀតណាម ក្នុងពេលកន្លងមក ដោយ​ចុចនៅលើ​ទីនេះ។

យ៉ាងណា លោក អ៊ុំ សំអាន បានទទួលស្គាល់ នូវកិច្ចខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងកិច្ចការចាប់បញ្ជូន ជន​ជាតិវៀតណាម«ខុសច្បាប់» មួយចំនួន ឲ្យត្រឡប់ទៅស្រុកដើមវិញ នារយៈកាលចុងក្រោយនេះ។ លោក​តំណាងរាស្ត្រ បានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល បន្ថែមកិច្ចប្រឹងប្រែង នៃការបញ្ជូននេះ ជាមួយនឹងការរិតបណ្តឹង នៃការ​ហូរចូល នៃជនជាតិវៀតណាមទាំងនោះផងដែរ។ លោកបានរៀបរាប់ថា៖ «កុំបញ្ជូនតិចតួច គ្រាន់តែរូបភាព​នយោបាយ ចំណេញនយោបាយ ត្រូវធ្វើឲ្យពិតប្រាកដ។ (...) គួរតែ(មាន)ចំណាត់ការ ឲ្យបានច្រើនេជាង​នេះ។ (...) ការបញ្ជូន (ជនជាតិវៀតណាម) ទៅវាតិចជាង យួនដែលចូលមកទៀត។ អញ្ចឹងមានតម្លាភាពទេ? អត់ទេ! បើថាបញ្ជូនទៅ កុំឲ្យត្រឡប់មកវិញ យួនច្រើនណាស់ដេលនៅខុសច្បាប់។»