ច្បាស់ហើយ! ពលរដ្ឋកម្ពុជា ជាពិសេសអ្នកសារព័ត៌មាន ភាគច្រើន ចង់បានច្បាប់មួយ ការពារអ្នកសារព័ត៌មាន ជាមួយនឹងការបញ្ជាក់ ឲ្យបានច្បាស់លាស់ នូវសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន របស់អ្នកសារព័ត៌មាន ពីសំណាក់​ក្រសួង​ស្ថាប័ន របស់រដ្ឋទាំងនោះ ជាពិសេសការពារ នូវការម៉ាក់ងាយ មកលើអ្នកសារព័ត៌មាន ពីសំណាក់មន្រ្តីអាជ្ញាធរ របស់រដ្ឋ តាមរយៈការប្រើហិង្សាជាដើម។ ឆ្លើយទៅនឹងចំណោទ ដែលលើកឡើង នៅក្នុងសិក្ខាសាលាស្ដីពី «កិច្ចគាំពារអ្នកកាសែត សិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន និងយេនឌ័រ» កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥នេះ លោក អ៊ុក គឹមសេង អតីតទីប្រឹក្សាក្រសួង ក្រសួងព័ត៌មាន មិនបានបញ្ជាក់ពីសិទ្ធិ ឬការកម្រិតសិទ្ធិ របស់អ្នកសារព័ត៌មាន ក្នុងការទទួលបានព័ត៌មាន ពីស្ថាប័នរដ្ឋទាំននោះទេ ហើយក៏មិនបានបញ្ជាក់ ពីការអន្តរាគមជាផ្លូវការ ពីក្រសួង​ព័ត៌មាន មកលើមន្រ្តីសាធារណៈទាំងឡាយ ដែលវាយតប់ មកលើអ្នកសារព័ត៌មានដែរ។

លោក អ៊ុក គឹមសេង អនុរដ្ឋលេខាធិការ នៃក្រសួងព័ត៌មាន គ្រាន់តែលើកឡើងថា បើខ្លួនអ្នក​សារព័ត៌មាន​ទាំង​នោះ ត្រូវបានគេបំពានលើរាងកាយ នោះមានច្បាប់ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ជាអ្នកការពារ។ តែលោកថា ទាំងនេះ​ក៏​ព្រោះតែ អ្នកសារព័ត៌មានខ្លួនឯង មិនចេះការពារខ្លួន ដើម្បីគេចឆ្ងាយ ពីការវាយដុំទាំងនោះដែរ។ លោកថា អ្នក​សារព័ត៌មានខ្លះ លបទៅអង្កេតរឿងមួយដោយម្នាក់ឯង គ្មានប្រាប់អ្នកណាម្នាក់ទេ លុះដល់មានរឿងកើតឡើង ទើបប្រកាសខ្លួនថា ជាអ្នកសារព័ត៌មាន។ លោកលើកឡើងថា៖ «បើដឹងកន្លែងនោះ វាមានហានិភ័យខ្ពស់ រឿង​អ្វីយើងត្រូវទៅដោយស្ងាត់ៗ។ យើងត្រូវរៀបក្រុមជាស្រេច មួយចាំថត មួយដើរចូលទៅ ដើម្បីចាប់ភស្តុតាង​ទាំង​នោះឲ្យបាន ម្តេចយើងមិនចេះធ្វើ?។ (...) អ្នកប្រព្រឹត្តិបទល្មើសគេឆ្លាត យើងជាអ្នកយកព៏ត៌មាននោះ ក៏ត្រូវពូកែ​ដែរ។ (...) អ្នកធ្វើល្មើសនោះ ច្បាស់ជាពូកែជាងយើងហើយ បានជាគាត់អាចធ្វើល្មើសបាន។ (...) គ្មានការ​ការពារ​ណាជាក់លាក់ ក្រៅពីយើងចេះការពារខ្លួនឯង ដោយខ្លួនឯងទេ។»

ឯការហាមឃាត់អ្នកសារពត៌មាន ក្នុងមន្ទីររដ្ឋសភា បើទោះជា«គ្មាន»ការឆ្លើយតប ណាមួយច្បាស់លាស់ ពាក់​ព័ន្ធនឹងការមិនអនុញ្ញាត ឲ្យអ្នកព័ត៌មានចូលយកព័ត៌មាន ក្នុងរដ្ឋសភានាពេលថ្មីៗនេះ លោក អ៊ុក គឹមសេង ជា​អ្នកនាំពាក្យ សម្រាប់សេចក្តីព្រាងច្បាប់ ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន បានថ្លែងថា ក្នុងនាមជាអ្នកសារព័ត៌មាន បើ​សិនជាគេឲ្យចូលចាំចូល បើគេឲ្យចេញចាំចេញ មិនអាចដើរប្រសេកប្រសាច កន្លែងគេដោយស្រេច​នឹងចិត្ត​ឡើយ។ លោកបានចាត់ទុកថា ទាំងនេះជារឿងសាមញ្ញ ដែលកន្លែងនីមួយៗ តែងតែត្រូវបានរៀបចំ សម្រាប់​អ្នកសារព័ត៌មាន ដែលគេចង់ផ្តល់ឲ្យ។ ផ្ទុយមកវិញ លោកហាក់ដូចជាចង់បញ្ជាក់ ផ្ទុយនឹងអ្វី ដែលលោកបាន​អះអាងខាងលើ យ៉ាងខ្លីថា៖ «បើរដ្ឋសភាមានកិច្ចប្រជុំ មិនឲ្យអ្នកសារព័ត៌មានចូល... ទោះបីជាប្រទេស​កុម្មុយនីស ក៏គេមិនដែលធ្វើចឹងដែរ»។

លោកអនុរដ្ឋលេខាធិការ បានថ្លែងបន្តថា៖ «ច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន» បើទោះជាគ្មានការ​កំណត់​ទោស​ទណ្ឌ លើមន្រ្តីដែលត្រូវផ្តល់ព័ត៌មាន ទាំងនោះក៏ពិតមែន តែច្បាប់នេះ បានចាប់បង្ខំឲ្យមន្រ្តីនាំពាក្យ ឬអ្នក​គ្រប់គ្រងព័ត៌មាន នៃក្រសួងទាំងអស់ត្រូវតែផ្តល់ព័ត៌មាន ដល់អ្នកសារព័ត៌មាន ឬភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដែល​ចង់ដឹងព័ត៌មាន ពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការសាធារណៈនោះ។ លោកបានថ្លែងឡើងទៀតថា៖ «បើវាជាកិច្ចការ​សាធារណៈ ត្រូវតែបង្ហាញ។ អ្នកទាំងអស់គ្នា ជាភ្នែក ជាច្រមុះ របស់សាធារណៈជន របស់មហាជន។ (...) ខ្ញុំយល់ ដែល​មាន​ស្ថាប័នខ្លះ នៅមិនទាន់ធ្វើការបានល្អ ហើយសង្ឃឹមថានឹងធ្វើបានល្អ ក្រោយពេល​មានច្បាប់​នេះ។ (...) ច្បាប់នេះ បើកសិទ្ធិឲ្យសាធារណៈជន មានសិទ្ធិស្នើសុំព័ត៌មាន។ ព័ត៌មានមិនចាំបាច់ស្នើ ក៏ត្រូវ​ធ្វើការ​ផ្សាយ​ជា​សាធារណៈដែរ។»

សូមបញ្ជាក់ជូនដែរថា សិក្ខាសាលាខាងលើ មានគោលបំណង ដើម្បីលើកឡើង ពីបញ្ហា«ប្រឈម»នានា របស់​អ្នកសារព័ត៌មាន សិទ្ធិ និងសេរីភាពក្នុងការទទួលបានព័ត៌មាន ជាពិសេសដើម្បីបង្កើន ឲ្យមានការចូលរួមជា​អ្នក​សារព័ត៌មាន ពី«ស្រ្តី» ភាគច្រើន ឬស្មើនឹងបុរស លើវិស័យនេះ ដើម្បីភាពរីកចម្រើន ផ្នែកយែនឌ័រ។

ឯលោក មឿន ឈានណារិទ្ធ នាយកវិទ្យាស្ថានកម្ពុជា សម្រាប់ការសិក្សាផ្នែកសារព័ត៌មាន បានលើកឡើងថា ការបាញ់សម្លាប់លើអ្នកកាសែតនៅកម្ពុជា នៅតែជាបញ្ហាក្តៅ និងហាក់មិនទាន់ផ្តល់នូវយុត្តិធម៌ បានមួយ​រយ​ភាគរយនៅឡើយ នេះជាមូលហេតុឲ្យអ្នកសារប័ត៌មានមូយចំនួនធំនៅមានការភ័យខ្លាចច្រើន។ លោកបាន​បញ្ជាក់​ថា៖ «រដ្ឋាភិបាលគួរមានកាតព្វកិច្ចការពារ បញ្ឈប់ការប្រើអំពើហិង្សា លើអ្នកសារព័ត៌មាន»៕