ផ្សែងហុយដ៏ធំនៅលើភពព្រះអង្គារ បង្កចម្ងល់ដល់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ
- ដោយ: ដារី អត្ថបទ៖ ដាវី ([email protected]) - ប៉ារីស ថ្ងៃទី១៨ កុម្ភៈ ២០១៥
- កែប្រែចុងក្រោយ: February 19, 2015
- ប្រធានបទ: អវកាស
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
ក្នុងរយៈពេល១០ថ្ងៃ ក្រុមអ្នកអវកាសបានសង្កេតឃើញ ដុំ«ពពក»នេះ បានផ្លាស់ប្ដូររូបរាង និងទំហំរបស់វា។ ប៉ុន្មានសប្ដាហ៍បន្ទាប់មក ដុំ«ផ្សែង»ជាលើកទីពីរ បានពន្លេចខ្លួនឡើង ហើយវាមានរូបរាងដូចគ្នា ទៅនឹងដុំ«ផ្សែង»លើកទីមួយដែរ។ ដុំផ្សែង ឬ«ពពក»នេះ បានហោះបណ្ដែតខ្លួន រហូតដល់ព្រំដែន ដែលខ័ណ្ឌចែករវាងលំហអវកាស និងលំហព័ទ្ធជុំវិញភពព្រះអង្គារ ដែលមានចំងាយប្រមាណ ពី២០០ ទៅ២៥០គីឡូម៉ែត្រ។ អ្នកនឹងឃើញការវិវត្តប្ដូររូបរាងនេះ នៅក្នុងរូបថតខាងក្រោម។
ទិដ្ឋភាពដ៏ចម្លែកនេះ បានបង្កការងើងឆ្ងល់ដល់ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ រហូតជំរុញឲ្យពួកគេធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវដោយម៉ត់ចត់ និងធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋាន ចុះផ្សាយនៅក្នុងទស្សនាវដ្ដីអ៊ឺរ៉ុបមួយ ឈ្មោះ Nature។ លោកសាស្ត្រាចារ្យ Agustin Sanchez-Lavega ដែលជាអ្នកចាត់ចែង ពីការស្រាវជ្រាវនេះ បានថ្លែងឡើងថា៖ «នៅកំពស់២៥០គីឡូម៉ែត្រ ពីភពព្រះអង្គារ ការបែងចែករវាងលំហព័ទ្ធជុំវិញភព និងអវកាស មានសភាពស្តួចស្ដើង សឹងតែមើលមិនឃើញផង។ ដូច្នេះករណីដុំពពកនេះ ជារឿងមួយដែលមិនអាចស្មានដល់។»
ភ្លាមៗ ដើម្បីពន្យល់ពីមូលហេតុ ដែលធ្វើឲ្យមានដុំពពកទាំងនេះ នៅលើភពព្រះអង្គារនោះ លោកសាស្ត្រាចារ្យ និងក្រុមសិក្សារបស់លោក បានបកស្រាយនូវពីរករណី៖ ទីមួយ ដុំពពកទាំងនេះ អាចជាការពពកចាំងផ្លាត ឬជាផ្សែង ដែលហុយចេញពីទឹកកក។ និងទីពីរ អាចជាស្រទាប់ទទួលពន្លឺថ្ងៃរះដំបូង នៅពេលព្រឹកព្រលឹម ដូចគ្នាទៅនឹងពេលព្រឹកព្រលឹម នៅលើផែនដីដែរ។
ប៉ុន្តែការពន្យល់នេះ បើសូម្បីតែលោកសាស្ត្រាចារ្យ និងក្រុមអ្នកសិក្សាខ្លួនឯង ក៏ពិបាកនឹងការទទួលយកដែរ។ ពួកគេបានបញ្ជាក់ទៀតថា សេចក្ដីសន្និដ្ឋានទាំងពីរខាងលើ មិនត្រូវជាមួយនឹងទិន្នន័យស្រាវជ្រាវ ដែលក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមាន ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន ពីភពព្រះអង្គារនោះទេ។ លោក Bruce Jakosky អវកាសជាតិអាមេរិកាំងមួយរូប នៅក្នុងបេសកម្មរុករកភពព្រះអង្គារ បានថ្លែងថា៖ «និយាយឲ្យពិតទៅ ការបកស្រាយទាំងពីរនេះ ធ្វើឲ្យខ្ញុំមានអារម្មណ៍ខ្វល់ខ្វាយណាស់។ ខ្ញុំមិនយល់ទេ ថាតើហេតុដូចម្ដេច បានជាហេតុការណ៍ ដុំពពកទាំងនេះ អាចកើតឡើង ក្នុងទំហំដ៏ធំ សម្រាប់រយៈពេលដ៏យូរមួយ និងនៅកំពស់ដ៏ខ្ពស់បែបនេះ?»៕