រចនាបទ​អ្វី​​ណ្នឹង? នៅ​វត្ត​ណា? នៅ​តំបន់​ណា?... នេះ​ជា​ការ​ចោទ​សួរ​របស់​បណ្ដា​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​បណ្ដាញ​សង្គម លើក​ឡើង​ជា​ចម្ងល់​ទៅ​នឹង​រូប​ចម្លាក់​«គ្រុឌ»​ជា​ច្រើន ដែល​ត្រូវ​បាន​យក​ទៅ​ដាក់ នៅ​លើ​ក្បាល​សរសរ​ព្រះ​វិហារ​មួយ ដែល​បាន​បង្ក​ឲ្យ​ផ្ទុះ​សំណើច​ទ្រាំ​មិន​បាន បន្ទាប់​ពី​បាន​ទស្សនា​រួច។

រូបគ្រុឌនេះ (ដូច​នៅ​ក្នុង​រូបថត) ត្រូវ​បាន​ឆ្លាក់​ដោយ​មាន​ដាក់​ពាក់​ប៉ឹង​ពីមុខ និង​នៅ​ក្នុង​ចលនា​ជា​គ្រុឌ​អង្គុយ។ ប៉ុន្តែ​គ្រុឌ​អង្គុយ​«យៈ»​នេះ មិន​មែន​ត្រូវ​បាន​គេ​យក​មក​តាំង​ដោយ នៅ​កន្លែង​មួយ​ធម្មតា​នោះ​ទេ តែ​ត្រូវ​បាន​យក​ទៅ​ដល់​ឲ្យ​អង្គុយ​«យៈ​ចំហ» នៅ​តាម​ក្បាល​សរសេរ​នីមួយៗ របស់​ព្រះវិហារ​មួយ​កន្លែង​ទៅ​វិញ។ បើ​តាម​ម្ចាស់​គណនី​ហ្វេសប៊ុក ដែល​បង្ហោះ​រូប​នេះ​ដំបូង​គេ ដែល​ទំនង​ជា​និស្សិត​នៅ​មហា​វិទ្យាល័យ​ស្ថាបត្យកម្ម និង​នគរោបនីយកម្ម​មួយ​រូប​នោះ បាន​សរសេរ​ថា ព្រះ​វិហារ​នេះ ស្ថិត​ក្នុង​វត្ត​គំនូរ នៅ​ស្រុក​អង្គរបូរី ខេត្តតាកែវ ដែល​នៅ​​មិន​ឆ្ងាយ​ប៉ុន្មាន ពី​សាលា​ស្រុក​អង្គរបូរី​នោះ​ឡើយ។

ប៉ុន្តែរឿងដែលចម្លែកនោះ ថាតើរូបគ្រុឌដែលត្រូវបានយកមកដាក់ នៅលើក្បាលសរសេររបៀបនេះ ត្រឹមត្រូវ​ដែរឬទេ? លោក កែវ ដាវុឌ្ឍា ស្ថាបត្យករជំនាន់ទី៥ ពីសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈភ្នំពេញ បានថ្លែង​ថា ជាទូទៅ នៅក្នុងស្ថាបត្យកម្មបូរាណខ្មែរ រូបគ្រុឌដែលគេយកទៅដាក់ នៅលើក្បាលសរសេរ​នៃ​ព្រះវិហារ ដោយ​សារមានទាក់ទងនឹងរឿងពីរ។ រឿងទីមួយ និយាយពីពុទ្ធនិទានបានឲ្យដឹងថា សត្វគ្រុឌ ឬនាងកិន្នរ​សុទ្ធតែជា​សត្វមានជាប់បណ្ដាសារ ហើយព្រះបានយកសត្វនេះមកប្រើឲ្យធ្វើការ ដូចយ៉ាងជាយានជំនិះ និងទប់ពិដាន​ព្រះវិហារនេះជាដើម។ រីឯរឿងទីពីរ ទាក់ទងនឹងបច្ចេកទេស ដែលខ្មែរចង់ប្រើប្រាស់រូបចម្លាក់គ្រុឌទាំងនេះ ទៅ​ជាធ្នឹម ដើម្បីទ្រទប់ពិដាន ហើយវាក្លាយជារូបចម្លាក់សម្រាប់លំអរព្រះវិហារផង។

រីឯសត្វគ្រុឌ ដែលអង្គុយកន្ធែកជើងនេះ មិនត្រូវបានលោក លើកឡើងថាយ៉ាងដូចម្ដេចឡើយ។ លោក​និយាយ​ថា៖ «មិនដឹងថា តើអ្នកសាងសង់វត្ត ចង់ឲ្យយើងដឹងពីអ្វីឡើយ ព្រោះទប់ពិដានក៏មិនកើត ហើយបះដៃបះជើង មិនមានសោភ័ណ្ឌភាពឲ្យច្បាស់លាស់ទេ»។

ម្ចាស់គណនីមួយរូប ដែលទំនងជាស្គាល់វត្តគំនូរច្បាស់ បាននិយាយថា វត្តនេះមានអាយុកាលមកយូរហើយ និងរូបគ្រុឌកន្ធែកជើងនេះ បានបង្ហាញពីលក្ខណៈពិសេសរបស់វត្តនេះ ដែលមានតែមួយក្នុងរាជាណាចក្រ។​ ម្ចាស់គណនីនោះ និយាយថា វត្តនេះស្ថិតនៅចំកណ្ដាលក្រុងបូរាណខ្មែរ ដែលមានអាយុកាលតាំងពីមុន​គ្រឹះ​សករា​ជមក។

សម្រាប់លោក ដាវុឌ្ឍា វិញ បានអះអាងថា ទាក់ទងនឹងករណីពិសេសរបស់វត្ត ឬរបស់ពុទ្ធបរិស័ទ្ធចំណុះជើងវត្ត ដែលចង់សង់វត្តតាមរចនាបទប្លែកនេះ យើងគួរតែគោរព ព្រោះបង្ហាញពីប្រវត្តិសាស្ត្រមួយ របស់តំបន់នោះ។ ប៉ុន្តែបើពិនិត្យទៅលើសំណង់របស់វត្ត និងសភាពនៅមានរូបរាងល្អសឹងតែទាំងអស់ របស់ព្រះវិហារវត្ត យើង​មិន​អាចនិយាយថា ព្រះវិហារនេះត្រូវបានសង់ តាំងពីច្រើនសតវត្សមកហើយនោះទេ។

យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គម បានយកករណីគ្រុឌកន្ធែកជើងនេះ មកនិយាយ​លេង​សើចសប្បាយ។ ម្ចាស់គណនីម្នាក់និយាយថា៖ «មើលទៅដូចសត្វចាបពូជបន្តិច ដូចកូនង៉ែតបន្តិច យ៉ាង​ម៉េច​មិនដឹងទេ» ខណៈម្នាក់ទៀតបានសរសេរថា៖ «មុខគ្រុឌដូចកណ្តុុ រលូត»។ តែអ្នកប្រើប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក​ម្នាក់​ទៀត សរសេរចំអកឲ្យថា៖ «គ្រុឌសម័យនេះឈប់ឈរហើយ ព្រោះរួយជើង»៕