តាមច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ តំណាងរាស្រ្តគ្រប់រូប ត្រូវទទួលប្រាក់បំណាច់។ ឯបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋសភា មិនបានបញ្ជាក់​ពីការបាត់បង់នូវប្រាក់បំណាច់ នៅពេលតំណាងរាស្រ្តណាម្នាក់ ធ្វើ«ពហិការ»មិនចូលរដ្ឋសភានោះដែរ។

រដ្ឋសភាជាតិ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ (រូបថត MONOROOM.info/ O.Vary)

នយោបាយ - មន្រ្តីច្បាប់មួយរូបរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក រស់ សួរ បានបញ្ជាក់ថា ដរាបណា​តំណាង​រាស្រ្ត​គណបក្សជាប់ឆ្នោត មិនបាន«បោះបង់»អាសន្នចោល ឬជាប់នូបបទពិរុទ្ធផ្សេង ដែលត្រូវដកអភ័យឯកសិទ្ធិសភា ទើប​មិនអាចទទួលបាននូវប្រាក់បំណាច់ទាំងនោះ។

នេះជាការឆ្លើយតប ទៅនឹងការលើកឡើងរបស់លោក ជាម យៀប មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ធ្វើបទ​សម្ភាសជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានមួយចំនួននោះ។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារូបនោះ បានលើកឡើងថា បេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោត គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ«មិន»អាចទទួលបានប្រាក់បៀវត្សរ៍ ក្នុងពេលធ្វើ«ពហិការ» មិនចូលប្រជុំសភានោះទេ ព្រោះតែមិនមែនជាតំណាងរាស្ត្រពេញសិទ្ធិ និងមិនទាន់បានចូលស្បថ (សច្ចាប្រណិធាន) ព្រមទាំងមិនបានចូលកាន់តំណែងក្នុងរដ្ឋសភា។

លោក រស់ សួរ បានប្រតិកម្មបន្ថែមថា អ្វីដែលលោក ជាម យៀប បាន​លើកឡើងនោះ ជា«ច្បាប់»របស់ ជាម យៀប។ លោកបញ្ជាក់ថា តាមច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញមាត្រា៨១ វាក្យខណ្ឌពីរចែងថា៖ «តំណាងរាស្ត្រ ត្រូវទទួលប្រាក់បំណាច់»។

ឯលោក ជាម យៀប ក៏បានយោងមាត្រា៨២ថ្មីនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែរ ត្រង់វាក្សខណ្ឌទីបួនចែងថា៖ «តំណាងរាស្ត្រទាំងអស់ ត្រូវធ្វើសច្ចាប្រណិធាន មុនចូលកាន់តំណែងដូចមានខ្លឹមសារចែងក្នុង ឧបសម្ព័ន្ធទី ៥ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។»

តែការចូលកាន់តំណែង«តំណាងរាស្រ្ត»នេះ ត្រូវបានលោក រស់ សួរ បកស្រាយថា មិនមានច្បាប់ណាមួយ​ចែង​ពីការ​«មិន»ស្បថ (សច្ចាប្រណិធាន) ហើយមិនមែនជាតំណាងរាស្រ្តនោះទេ។ តែផ្ទុយទៅវិញមានច្បាប់រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោតរបស់ គ.ជ.ប និងច្បាប់ស្តីពីការដាក់ឲ្យដំណើរការរបស់រដ្ឋសភាដំបូង បានផ្តល់«សិទ្ធិ»ពេញលេញ​ដល់បេក្ខជន​តំណាងរាស្រ្តជាប់ឆ្នោតណា ដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីតំណាងរាស្រ្ត ហើយបានប្រកាស«សុពលភាព»ដោយ គ.ជ.ប និងក្រោយពីការឡាយព្រះហស្ថលេខាដោយព្រះមហាក្សត្រ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការបោះឆ្នោតជាសកល។

អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មិនអាចសុំការបញ្ជាក់លំអិត​ ក្នុងរឿងប្រាក់បៀវត្សរ៍​តំណាងរាស្រ្ត​សភាបានទេ នាព្រឹកនេះដោយលោកបញ្ជាក់យ៉ាងខ្លីថា មិនទាន់បានគិតគូរនៅឡើយ។

មន្ត្រីច្បាប់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានបន្តទៀតថា៖ «គ.ជ.ប ជាអ្នកប្រកាសលទ្ធផលផ្លូវការ និងដាក់ថ្វាយ​អង្គ​ព្រះ​មហាក្សត្រឡាយព្រះហស្ថលេខាតាមផ្លូវច្បាប់ ប្រកាសជាតំណាងរាស្រ្តពេញច្បាប់។ ការមិនចូលរដ្ឋសភា ជាការធ្វើ​ពហិការ ព្រោះតែមិនពេញចិត្ត។ ហើយនីតិវិធីស្តីពីការបង្កើតសភាដំបូងវិញ កាលណាបោះឆ្នោតចប់អ្នកមានឈ្មោះ​ទាំងអស់ ក្លាយតំណាងរាស្រ្តតាមច្បាប់។ (...) បើមិនដូច្នេះទេ មិនចាំបាច់បោះឆ្នោតធ្វើអី ចាត់ជាតំណាងរាស្រ្តហើយ នាំគ្នាចូលស្បថតែម្តងទៅ និងក៏មិនបាច់ទូលទ្វាយព្រះមហាក្សត្រ ឲ្យទ្រង់ឡាយព្រះហសត្ថលេខានោះដែរ។»

មន្រ្តីគណបក្សប្រឆាំងរូបនេះ បានហៅការលើកឡើងរបស់លោក ជាម យៀប ថាជាចេតនាចង់«កេងបំបាត់»​ប្រាក់​បៀវត្សន៍ របស់តំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទៅ។ ការស្បថនេះ គ្រាន់តែជាកាយវិការ សម្រាប់ផ្តល់​នូវ​ទំនុក​ចិត្តសម្រាប់តំណាងរាស្រ្តទាំងនោះប៉ុណ្ណោះ។

រយៈពេលធ្វើពហិការមិនចូលរដ្ឋសភា របស់បេក្ខជនតំណាងរាស្រ្តជាប់ឆ្នោត គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ក្រោយការ​បោះ​ឆ្នោតថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ ខ្វះតែពីរថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ នឹងឈានដល់មួយឆ្នាំគត់។ ដូច្នេះប្រាក់បៀវត្សរ៍​ដែល​តំណាង​រាស្រ្តទាំង៥៥រូប ត្រូវទទួលបានជាសរុប ប្រមាណជាង១,១លានដុល្លារអាមេរិក (២ពាន់ដុល្លារក្នុងមួយខែ សម្រាប់​តំណាងរាស្ត្រម្នាក់ៗ)។ ក្រៅពីប្រាក់បៀវត្សន៍ តំណាងរាស្ត្រមួយរូប ត្រូវទទួលបាននូវប្រាប់បន្ទាប់បន្សំផ្សេងទៀត ដូច​ជាប្រាក់ប្រជុំ ប្រាក់ម៉ោង និងប្រាក់ស្នាក់នៅជាដើម៕