ស្រ្តីគួមានវត្តមានច្រើនជាង៥០ភាគរយ នៃបេក្ខជនតែងតាំង​ដោយគណបក្សនយោបាយ ក្នុងការបោះឆ្នោត ពិសេស​ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាខេត្ត ស្រុកស្រុក ខណ្ឌត្រូវតែជាស្ត្រី។ នេះជាការជំរុញ របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន២០ ដែលបានរៀបចំឡើង នូវការជួបជុំគ្នាមួយ នៃសម្ព័ន្ធកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា។

ហិបឆ្នោត ទទួលសន្លឺកឆ្នោតពីអ្នកបោះឆ្នោត។ (រូបថត news.cn)

ស្រ្តី និងនយោបាយ - នាយិកាអង្គការសីលការ (Silka) លោកស្រី ធីតា ឃើស បានលើកឡើងថា នៅក្នុងប្រទេស​កម្ពុជា លោកស្រីសង្កេតឃើញថា ចំនួនស្រ្តីចូលរួមក្នុងឆាកយោបាយ និងក្នុងភាពជាអ្នកដឹកនាំមានតិចតួចបំផុត។ ថ្លែងក្នុងសិក្ខាសាលា ថ្ងៃ២៤ ខែមិថុនា នៅសណ្ឋាគារ ហ៊ីម៉ាវ៉ារី ភ្នំពេញ ស្តីពីសេចក្ដីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់បី ដែល​នឹងដាក់ទៅរដ្ឋាភិបាល គណបក្សប្រឆាំង និងគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតនោះ លោកស្រី ធីតា ឃើស បានស្នើនូវការផ្តល់ជាអនុសាសន៍សម្រាប់កម្ពុជា ធ្វើយ៉ាងណាមានវត្តមានស្រ្តីជា​អ្នក​តំណាង និងទទួលបន្ទុក​ក្នុង​មើលការខុសត្រូវរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងសង្គមទាំងមូលទាំងថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោម​ជាតិ។

ជាការឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងខាងលើនេះ អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅកម្ពុជា លោក សុរិយា ប្រាសាទ ស៊ូប៊ែឌី លោកក៏គាំទ្រឲ្យស្រ្តីចូលរួម ធ្វើជាតំណាង​សម្រាប់កម្ពុជា​ឲ្យបាន​ច្រើន។ លោកបន្តថា ប្រទេសផ្សេងគ្នា ក៏មានការអនុវត្តផ្សេងគ្នាក្នុងការបង្កើនចំនួនស្រ្តី តាមកំរិតនៃការយល់ដឹង​របស់ស្រ្តី ទៅក្នុងអភិបាលកិច្ចនៃប្រទេសមួយ។ ជាមួយគ្នានេះ នៅប្រទេសមួយចំនួន ក៏មានកំណត់ចំនួនកូតា សំរាប់​អ្នកតំណាងជា«ស្រ្តី»ដែរ។ លោកបានបន្តថា តាមគោលនយោបាយរបស់ប្រទេស អាចដាក់បញ្ចូលនូវចំនួនកូតា សម្រាប់ស្រ្តី ក្នុងភាពជាតំណាងនេះទៅក្នុងច្បាប់មួយ។

លោកបានឲ្យជាឧទាហរណ៍ថា កាលលោកនៅជាសាស្រ្តាចារ្យ នៃសាលាច្បាប់មួយក្នុងប្រទេសអង់គ្លេស គណបក្ស​នយោបាយដែលសំខាន់មួយ មានគោលនយោបាយដើម្បីបញ្ចូល​នូវបញ្ជីឈ្មោះបេក្ខជនជាស្រ្តីទៅតាមតម្រូវការ។ ពេលនោះ ស្រ្តីអាចធ្វើជាអ្នកតំណាងគ្រប់គ្រាន់ នៅក្នុងសភា។ ជាមួយគ្នានេះ ស្រ្តីក៏ជាបុគ្គល ដែលត្រូវបានទទួល​ឱកាស ពេលវេលា និងភាពស្មើគ្នារបស់ស្រ្តីក្នុងការចូលរួមជាតំណាង នៅក្នុងនយោបាយ ដើម្បីទទួលបាននូវតំណែង និងអំណាច។ លោកបានផ្តល់ជាអនុសាសន៍ថា៖ «គួមានស្រ្តីច្រើននៅតាមតំបន់ផ្សេងៗគ្នា ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ (...) ខ្ញុំសង្កេតឃើញថា មានស្រ្តីតិចតូចប៉ុណ្ណោះ។ (...) ខ្ញុំចង់ឃើញស្រ្តីច្រើនជាងមុន ក្នុងការជ្រើសតាំងពួកគាត់​ឲ្យក្លាយ​ជាព្រះរាជអាជ្ញា ក្លាយជាចៅក្រម យើងនឹងឃើញភាពប្រសើរជាងមុន អំពីតម្លៃរបស់ស្រ្តីក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ (...) និង​ការចូលរួមរបស់ស្រ្តី ក្នុងការតាក់តែងគោលនយោបាយ។»

ប្រធានអង្គការ អាដហុក លោកធន សារ៉ាយ បានឯកភាពលើការលើកឡើងរបស់លោក ស៊ូប៊ែរឌី ខាងលើនេះដែរ។ លោកបាននិយាយថា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ចង់បានការកំណត់នូវកួតាមួយ ជាក់លាក់សម្រាប់វត្តមាន​របស់ស្រ្តី​ក្នុងការចូលរួមឆាកនយោបាយ ពិសេសបេក្ខភាពនៃការបោះឆ្នោតនៅគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់។ ទោះយ៉ាងនេះក្តី ក្នុងពេល​វេលានេះ លោកនឹងព្យាយាមដាក់បញ្ជូលប្រព័ន្ធកូតានេះ ទៅក្នុងច្បាប់នានាក្នុងការបោះឆ្នោតនេះ។ «ក្នុងអង្គ​ប្រជុំ​ថ្ងៃនេះ យើងនឹងខិតខំជជែកគ្នារកពិធីសាស្រ្ត ធ្វើម៉េចដាក់កូតាឲ្យបាននៅគ្រប់កំរិតជាការល្អ ដើម្បីឲ្យស្រ្តីចូលរួម នៅ​ក្នុងគ្រប់សកម្មភាពនយោបាយ នៅក្នុងប្រទេសយើង។»

ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ មិនអាចសុំប្រតិកម្មតបពីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបានទេក្នុងល្ងាចនេះ ដោយពុំអាច​ភ្ជាប់​ទំនាក់​ទំនងបាន។ ប៉ុន្តែកន្លងមក លោក ទេព នីថា អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ហៅកាត់ថា គ.ជ.ប បានបង្ហាញថា ការបោះឆ្នោតអាណត្តិទីប្រាំនេះ ក្នុងបញ្ជីឈ្មោះគណបក្សនយោបាយ ដែលបានដាក់តំកល់​នៅ គ.ជ.ប មានការបញ្ជូលបេក្ខភាពជាស្រ្តី ច្រើនជាងអាណត្តិមុនៗ។

តាមរបាយការណ៍របស់គណៈកម្មាធិការលើកស្ទួយស្រ្តី ក្នុងវិស័យនយោបាយ បានបង្ហាញថា ស្ត្រីដែលជាប់ឆ្នោត​នៅក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សារាជធានី ខេត្តក្រុង កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤នេះ មានចំនួន ៤៥៨នាក់ ស្មើនឹង១៣,៧៧%។ ចំណែកអាណតិ្តទី១ឆ្នាំ២០០៩ មានស្ត្រីជាប់ឆ្នោតមានចំនួន ៣៨៨នាក់ ស្មើនឹង​១២%។ ចំនួននេះបង្ហាញថា ចំនួនស្ត្រីជាប់ឆ្នោតកើនឡើងតែ ១,៧៧%ប៉ុណ្ណោះ៕