នៅក្នុងទិវាសារព័ត៌មានពិភពលោក ថ្ងៃទី០៣ ខែឧសភានេះ ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានអាជីពកម្ពុជាជាច្រើន បានជួប​ប្រជុំ​គ្នា នៅសណ្ឋាគារអ៊ីនធើខន ដើម្បីពិនិត្យមើលសិទ្ធិសេរីភាពនៃរបបសារព័ត៌មាន នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ នៅក្នុង​ចំណោមនោះ មានមួយចំនួនធំ បានសម្ដែងប្រតិកម្មធ្ងន់ៗ និងធ្វើការថ្កោលទោស ចំពោះការរើសអើង​វាយដំមកលើ​អ្នកសារព័ត៌មាន។ អ្នកសារព័ត៌មានអាជីពខ្លះទៀត ថែមទាំងបរិហារថា ការវាយដំទៅលើអ្នកសារព័ត៌មាននេះ ជា​កំហុសដ៏ធំរបស់មន្ត្រីមួយចំនួន ក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលនោះទៀតផង។

អ្នកសារព័ត៌មានបរទេសមួយរូប ត្រូវបានក្រុមសន្តិសុខបិទមុខ វាយដំ។ (រូបថតហ្វេសប៊ុក)

សារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា - លោក ប៉ែន បូណា និពន្ធនាយកវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិប្រចាំនៅទីក្រុងភ្នំពេញ បានថ្លែងថ្កោល​ទោសទៅលើមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល ដែលបានវាយធ្វើបាបអ្នកសារព័ត៌មាននោះ ហើយបានអំពាវនាវឲ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ​នានា ជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលនាំអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើសមកផ្តន្ទាទោស។ លោកស្នើឲ្យ​មាន​ការកំណត់​ដ៏ជាក់លាក់ថា៖ «បើ​កង​សន្តិសុខណាប៉ះពារអ្នកកាសែត ត្រូវតែមានទោស។ ព្រោះអ្នកការសែត មិន​មែនជាអ្នកទៅ​តវ៉ា ឬធ្វើបាតុកម្មទេ។ (...) គ្រាន់តែទៅយកព័ត៌មាន ហេតុអ្វីត្រូវវាយពួកគាត់។»

ទាក់ទងទៅនឹងសំនួរសួរថា អ្នកសារព័ត៌មាន១៣នាក់ហើយដែលបានស្លាប់ តែមកទល់នឹងពេលនេះ នៅមិនទាន់​មាន​ដំណោះស្រាយណាមួយ សមស្របពីរដ្ឋាភិបាលនៅឡើយនោះ លោក ប៉ែន បូណា បានសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «ទោះមិនទាន់​មានលទ្ធផលក៏ដោយ យើងត្រូវតែបន្តការទាមទារ។ បើយើងនៅស្ងៀមនោះ ស្ថានភាពកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះ។ (...) យើងគួររួមគ្នាបញ្ចេញសម្លេងទាមទា ចង់មិនចង់ តិចឬច្រើន ខ្ញុំគិតថាក៏ទទួលបានលទ្ធផលដែរ។»

ទាក់ទងនឹងការធ្លាក់ចុះ នៃសិទ្ធិយកព័ត៌មានរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន លោកអាលែន ផាកហោស (Alan Parkhouse) និពន្ធនាយកការសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ បានកត់សំគាល់ថា ចំពោះស្ថាប័នសារព័ត៌មានភាគច្រើន ការផ្សាយត្រូវ​បាន​គ្រប់​គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាល។ លោកបានបង្ហាញនូវភាពក្រៀមក្រំ នូវអ្វីដែលបានកើតឡើងនៅកម្ពុជា លើអ្នក​សារព័ត៌មាន តាមរយៈការវាយ ទាត់ ធាក់ ឬអុកក្បាលទៅនឹងដីជាដើម។ លោកបានបន្តថា រយៈពេលចុងក្រោយនេះ មានការគំរាម​តាមទួរស័ព្ទ ពីក្រុមអនាមិកមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធ នឹងការផ្សាយព័ត៌មានរបស់ស្ថាប័នរបស់លោកផងដែរ។

តែយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកបញ្ជាក់ថា កម្ពុជានៅមានភាពប្រសើរមួយ ដែលអនុញ្ញាតិឲ្យមានក្រុមហ៊ុន​សារព័ត៌មាន​អាជីព តែចាំបាច់ត្រូវតែក្រុមអាជ្ញាធរទាំងនោះ ផ្តល់ឱកាសឲ្យបានច្រើនដល់អ្នកសារព័ត៌មាន។

សម្រាប់អ្នកវិភាគឯករាជជ្យ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ បានលើកឡើងថា តាមលិខិតតុប្បករណ៍ដែលមាន កម្ពុជា​ត្រូវតែគោរពសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ឈប់នូវការកាប់សម្លាប់គ្នា ផ្តល់ឲ្យមាននូវការផ្សព្វផ្សាយ និងការបញ្ចេញមតិគ្រប់គ្រាន់។ លោកក៏បានធ្វើចំណាប់អារម្មណ៍ ទាក់ទងនៅនឹងមូលហេតុដែលបង្កឲ្យមានហិង្សានេះថា ព្រោះតែភាពបង្រួញ​នូវ​សិទ្ធិនានាពីច្បាប់ មកអនុក្រិត្យ មកបទបញ្ជា រហូតមកដល់ការអនុវត្ត ដែលធ្វើឲ្យបាត់បង់ស្ទើតែទាំងស្រុង នូវសិទ្ធិ​ទាំងនោះ។ លោកអះអាងថា៖ «ច្បាប់ទាំងឡាយ មិនត្រូវបានកាត់បន្ថយសិទ្ធិសេរីភាព ដែលមានទេ។ លើកលែង​តែ​មានភាពអាសន្ន តាមរយៈការប្រកាសដាក់ភាពអាសន្ន ទើបសិទ្ធិសេរីភាពទាំងនោះ អាចធ្វើការព្យួរបាន។»

ដោយឡែកលោក ឡាក់ ហ៊ុន (Luke Hunt) អតីតប្រធានការិយាល័យ ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានបារាំង (AFP) បានថ្លែង​យ៉ាងខ្លីថា បើកាលណាអំណាចទាំងបី រួមមានអំណាចនីតិបញ្ញតិ នីតិប្រតិបត្តិ និងតុលាការនៅដាច់ពី​គ្នាពិតប្រាកដ​នោះ អំណាច និងសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន នឹងកើតមានដោយឯកឯង។

តែដើម្បីឲ្យសម្លេងអ្នកសារព័ត៌មានខ្លាំង លុះត្រាតែអ្នកសារព័ត៌មានទាំងអស់គួរចងគ្នាឲ្យខ្លាំងដែរ។ នេះជាការលើក​ឡើងរបស់លោក ពុយ គារ អ្នកឆ្លើយឆ្លងព័ត៌មានគ្យូដូ (Kyodo) របស់ជប៉ុន។  លោកបានថ្លែងទៀតថា៖ «អ្នកការសែត​មិនសូវសហការគ្នា ធ្វើការតែរៀងៗខ្លួននោះជាបញ្ហា»។

លោកបានបង្ហាញពីរបាយការណ៍ នៃសមាគមអ្នកការសែតកម្ពុជា ពាកព័ន្ធនឹងភាពធ្លាក់ចុះថា ឆ្នាំ២០១៤នេះការគំរាម​កំហែងលើអ្នកសារព័ត៌មាន មាន១៥ករណី ដែលឆ្នាំមុនមានតែ៥ករណី។ ឯបណ្តឹងលើអ្នកសារព័ត៌មាន៧ករណី ដែល​ឆ្នាំមុនមាន៤ករណី ។ ការចាប់ខ្លួន និឃាត់ខ្លួន១២ និង៨ករណីទាក់ទងនិងការបំពេញវិជ្ជាជីវៈ បើធៀបទៅនឹងឆ្នាំមុន​មាន​តែ៧ករណី៕

-------------------------------------------------
ដោយ អ៊ុម វ៉ារី (ទំនាក់ទំនង៖ [email protected]) - ភ្នំពេញថ្ងៃទី០៣ ឧសភា ២០១៤