បទយកការណ៍៖ រស់ពិបាកជាងស្លាប់ ដោយការបង្ក្រាបនៅស្ទឹងមានជ័យ
ដេកនៅលើគ្រែ រីឯជើងទាំងពីរសន្តូកត្រង់ ពុំអាចធ្វើចលនាអ្វីបាន ក្រៅពីយកដៃទាញឲ្យកំរើក យុវជន ហឿន ចាន់ ដែលបានរងរបួសធ្ងន់ នៅក្នុងការបង្ក្រាបរបស់សមត្ថកិច្ច ទៅលើកម្មកររោងចក្រ SL នៅគល់ស្ពានស្ទឹងមានជ័យ បាននឹងកំពុងចាប់ផ្តើមរៀន នូវការរស់នៅក្នុងជីវិតថ្មីជាជនពិការ បន្ទាប់ពីត្រឡប់មកពីសំរាកព្យាបាល នៅប្រទេសវៀតណាម ទីកន្លែងដែលគ្រូពេទ្យបានប្រាប់ថា ជំងឺរបស់គាត់ពុំអាចព្យាបាលបាន។
យុវជន ហឿន ចាន់ និងម្ដាយ ពេលនៅសម្រាកនៅមន្ទីរពេទ្យ។ (រូបថតផ្ដិតពីវីដេអូហ្វេសប៊ុក)
វិបត្តិសង្គម - ស្ថិតក្នុងវ័យ ២៧ឆ្នាំ ហឿន ចាន់ ជានិស្សិតឆ្នាំទី៤ នៃសកលវិទ្យាល័យធនធានមនុស្ស និងបំរើការងារឲ្យក្រុមហ៊ុនឯកជនមួយ ផ្នែកទីផ្សារមុននឹងធ្លាក់ខ្លួនពិការ គាត់ត្រូវគ្រាប់កាំភ្លើងចំចង្កេះខាងឆ្វេង ហើយប៉ះពាល់ដល់ខួរឆ្អឹងខ្នងធ្វើឲ្យយុវជនរូបនេះ ត្រូវពិការមួយកំណាត់ខ្លួនចុះក្រោម។ គាត់ស្ទើរតែមិនជឿទាល់តែសោះ ចំពោះអនាគតដែលក្លាយជាជនពិការ ដោយគ្រាន់តែឈរមើលការបង្ក្រាបរបស់សមត្ថកិច្ចទៅលើកម្មករ។ ហឿន ចាន់ បានថ្លែងឲ្យដឹងថា៖ «ក្រោយពីគ្រូពេទ្យនៅស្រុកខ្មែរបានប្រាប់ថា ខ្ញុំត្រូវពិការមួយជីវិត ខ្ញុំអស់សង្ឃឹម ប៉ុន្តែខ្ញុំមានសង្ឃឹមឡើងវិញ នៅពេលដែលមានគេថា នៅប្រទេសវៀតណាម ជម្ងឺខ្ញុំអាចព្យាបាលជាមួយរយភាគរយ។ ប៉ុន្តែសេចក្តីសង្ឃឹមខ្ញុំ ត្រូវបានរលាយសូន្យ នៅពេលដែលខ្ញុំទៅដល់ពេទ្យ គ្រូពេទ្យបានប្រាប់ថាគេមិនអាចព្យាបាលជើងខ្ញុំឲ្យដើរបានដូចមុននោះទេ។ ដូច្នេះអ្វីដែលខ្ញុំធ្វើបាននៅពេលនេះ គឺរៀនរស់ក្នុងជីវិតថ្មីជាជនពិការ គឺខ្ញុំប្រើដៃរបស់ខ្ញុំជំនួសជើង។»
ហឿន ចាន់ បានចាប់ផ្តើមរស់នៅជីវិតថ្មី ដោយបានបន្តការសម្រាកព្យាបាល នៅមជ្ឈមណ្ឌលស្ដារលទ្ធភាពពលកម្មគៀនឃ្លាំងដើម្បីរៀនប្រើដៃរបស់ខ្លួន ជំនួសឲ្យជើងទាំងពីរដែលពុំអាចធ្វើចលនាបាន តាំងពី៦ថ្ងៃមកហើយ។ គាត់ត្រូវចាប់ផ្តើមប្រើដៃ ទ្រទំងន់ខ្លួនរបស់គាត់ ដោយអូសមួយកំណាត់ខ្លួនឈោងឡើងលើរទេះ ចាប់ពីម៉ោង ៨ព្រឹកដល់ម៉ោង ១០ ហើយសកម្មភាពនេះបានចាប់ផ្តើមទៀត នៅពេលរសៀលគឺចាប់ពីម៉ោង ២រសៀលដល់ម៉ោង ៤ល្ងាច។ ចាន់ ថ្លែងថា៖ «ដំបូងខ្ញុំមិនចង់រស់ទេ គឺខ្ញុំចង់តែសម្លាប់ខ្លួនពីព្រោះតូចចិត្ត ប៉ុន្តែក្រោយពីមានការលើកទឹកចិត្តពីម្តាយ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងមិត្តភ័ក្តខ្ញុំ ក៏បានសម្រេចចិត្តរស់នៅដើម្បីប្រឆាំងនឹងជីវិតពិការនេះ»។
បន្ទាប់ពីសម្រាកព្យាបាល នៅមន្ទីរពេទ្យរ៉ុស្ស៊ី អស់រយៈពេល១៣ថ្ងៃ ក្រុមគ្រួសារ និងសាច់ញាតិរបស់ ហឿន ចាន់ សម្រេចយកលួចយកយុវជនរូបនេះ ចេញទៅព្យាបាលនៅប្រទេសវៀតណាម។ តែក្រោយពីសម្រាកព្យាបាលនៅទីនោះ អស់រយៈពេល ១០ ថ្ងៃ ក៏បានត្រឡប់មកស្នាក់នៅផ្ទះវិញ ហើយដោយសារតែពុំអាចទ្រាំទ្របាន នូវការឈឺចាប់ដូចគេដុតរោល ពេញរាងកាយនោះ ក៏បានសម្រេចចិត្តមកភ្នំពេញបន្តទៀត ដើម្បីរៀនប្រើដៃរបស់ខ្លួន។ ចាន់ បានថ្លែងឲ្យដឹងថា៖ «ខ្ញុំនៅផ្ទះ គ្មានថ្នាំលេបពេលធ្វើទុក្ខម្តងៗ គឺក្តៅពេញខ្លួនដូចគេដុត ហើយឈាមក៏បាញ់ចេញតាមកន្លែងដែលរបួស។ ដោយឃើញខ្ញុំលំបាកទ្រាំពុំបាន ម្តាយខ្ញុំបានទាក់ទងទៅអង្គការលីកាដូ ដើម្បីយកខ្ញុំមកព្យាបាលនៅទីនេះ ហើយខ្ញុំក៏បានចាប់រៀនរស់នៅជីវិតថ្មីរបស់ខ្ញុំ។»
បើទោះជារៀនប្រើដៃ ដើម្បីរុញរទេះឲ្យទៅមុខជំនួសជើងក៏ដោយ ក៏យុវជនរូបនេះពុំអាចអង្គុយត្រង់បានយូរ ដូចមនុស្សធម្មតាបានដែរ ដោយសារតែយុវជនកំសត់មានដំបៅគូទយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។ រៀនរស់ក្នុងជីវិតពិកាភាពដំបូងរបស់គាត់ តែងតែធ្វើឲ្យរូបគាត់ធ្លាក់ពីលើរទេះជាញឹកញាប់ ដោយសារតែខ្លួនពុំទាន់ប្រើដៃស្ទាត់ជំនាញនៅឡើយ។ ហើយយុវជនរូបនេះ ក៏ពុំដឹងដែរថា នៅពេលដែលខ្លួនបត់ជើងតូច រឺបត់ជើងធំ ដោយគ្រាន់សំគាត់គាល់ថា នៅពេលណាដែលគេច្របាច់ពោះទៅរឹង គឺគេត្រូវទៅបត់ជើងធំ។ ចាន់និយាយថា៖ «សព្វថ្ងៃនេះខ្ញុំរស់ពិបាកជាងស្លាប់ ខ្ញុំមិនដឹងទេ ថាខ្ញុំបទជើងតូចធំ គឺខ្ញុំច្របាច់ពោះរបស់ខ្ញុំ បើពេលណារឺង គឺខ្ញុំត្រូវទៅបង្គន់ ដើម្បីខ្វេះយកលាមកចេញ។ សេចក្តីប្រាថ្នាតែមួយគត់ដែល ខ្ញុំចង់បាននៅពេលនេះ គឺអាចបត់ដៃជើងដូចគេឯងធម្មតា និងអង្គុយបានធម្មតា»។
យុវជន ហឿន ចាន់ បានត្រូវគ្រាប់នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ប៉ះទង្គិចគ្នា រវាងក្រុមសមត្ថកិច្ច និងកម្មកររោងចក្រ SL កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកា នៅក្បែរវត្តស្ទឹងមានជ័យ នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នោះក៏មានស្ត្រីអ្នកលក់បាយម្នាក់បានស្លាប់ និងមានមនុស្សច្រើននាក់ទៀតរងរបួស។ បើទោះបីជាកំពុងសម្រាកព្យាបាលជម្ងឺ និងរៀនប្រើដៃរបស់ខ្លួន ជំនួសជើងក៏ដោយ ក៏យុវជនរូបនោះនៅចង់វិលត្រឡប់ចូលសាលារបស់ខ្លួនវិញ ដើម្បីបញ្ចប់ការសិក្សា ដែលនៅសល់១ឆមាសទៀត ដើម្បីបញ្ចប់បរិញ្ញាប័ត្រ។ យុវជនរូបនោះ បានយកដៃទាញភ្លៅរបស់ខ្លួន ដោយបន្លឺសំលេងថា៖ «ខ្ញុំនឹងបន្តការសិក្សារបស់ខ្ញុំ ហើយនៅពេលបញ្ចប់ ខ្ញុំនឹងរកលុយរៀនផ្នែកច្បាប់វិញ ពីព្រោះខ្ញុំចង់ដឹងថា ករណីខ្ញុំអាជ្ញាធររបស់រដ្ឋាភិបាល ជាអ្នកបាញ់មកលើខ្ញុំ គ្មាននរណាទទួលខុសត្រូវ។ តើច្បាប់គេកំណត់ឲ្យធ្វើបែបនេះរឺ?»
យុវជនរូបនោះ បានរំលឹកពីព្រឹត្តិការណ៍ដែលបានកើតឡើងនៅលើខ្លួន កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែ វិច្ឆិកាថា ខ្លួននៅចាំបានថាមានមន្ត្រីសមត្ថកិច្ចម្នាក់ក្នុងចំណោម ៤ ទៅ៥នាក់ បានចេញពីក្នុងវត្តមក បាញ់បង្ហើរគ្រាប់កាំភ្លើងទៅលើពលរដ្ឋ និងកម្មករដែលនៅខាងក្រៅ។ ហើយខ្លួនក៏បានព្យាយាមរត់គេចពីការបាញ់រះរបស់សមត្ថកិច្ច ក៏ត្រូវគ្រាប់កាំភ្លើង ដោយដំបូងឡើយគាត់គិតថា គាត់ត្រូវគ្រាប់ចំពាមប៉ុណ្ណោះ រួចក៏វិលមុខដួលទៅលើដី។ លោកបានថ្លែងឲ្យដឹងថា៖ «ក្រោយពីគេបាញ់ហើយខ្ញុំស្ទុះក្រោកមិនរួច ជើងទាំងពីរកម្រើកលែងបាន។ ខ្ញុំក៏ចាប់ផ្តើមយកដៃវារទៅមុខហៅឲ្យគេជួយ។ នាទីចុងក្រោយនៃការប្រើជើងរបស់ខ្ញុំ គឺរត់គេចពីការបាញ់សមត្ថកិច្ចមកក្នុងវត្ត បន្ទាប់មកគឺខ្ញុំចាប់ផ្តើមប្រើដៃ។»
អ្នកស្រី ហួន ឃន អាយុ ៥២ ឆ្នាំ ដែលជាម្តាយរបស់ចាន់ បានទៅចងការប្រាក់គេ យកប្លង់ដីទៅដាក់ដើម្បីបានប្រាក់ ៤០០០ដុល្លារ ដោយសង្ឃឹមថា អាចធ្វើឲ្យជើងទាំងគូររបស់កូនអ្នកស្រី អាចដើរបានដូចធម្មតាវិញ។ ប៉ុន្តែក្ដីសង្ឃឹមទាំងប៉ុន្មានត្រូវរលាយសូន្យ ដោយលុយចំនួន៤០០០ដុល្លារនោះ បានត្រឹមតែអាចវះនិងលាងសំអាតរំសេវ នៅឆ្អឹងខ្នងរបស់កូនតែប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកស្រីបានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំខំលួចយកកូន ទៅព្យាបាលនៅវៀតណាមយ៉ាងសម្ងាត់ពុំឲ្យអង្គការរឺខាងណាដឹងទេ ពីព្រោះខ្លាចគេលួចធ្វើបាបកូន តែខ្ញុំនៅតែពុំអាចស្វែងរកជើងទាំងពីរឲ្យកូនប្រុសខ្ញុំបាន។ រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែទទួលខុសត្រូវ ចំពោះករណីកូនខ្ញុំ។ ខ្ញុំឆ្អែតចិត្តណាស់ កូនខ្ញុំរៀនជិតចប់ទៅហើយ លទ្ធផលដែលទទួលបានគឺជាជនពិការ។ គេមិនគួរបាញ់កូនខ្ញុំសោះ ពីព្រោះកូនខ្ញុំមិនមែនចូលរួមបាតុកម្មទេ។»
និយាយបណ្តើរ ទឹកភ្នែកហូររលីងរលោង អ្នកស្រីបានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា ជីវិតរបស់កូនអ្នកស្រី បានធ្លាក់ដុនដាប និងវេទនាបំផុតបន្ទាប់ពី ត្រឡប់មកពីព្យាបាលនៅប្រទេសវៀតណាមវិញ ដោយសារតែជាតិរំសេវធ្វើទុក្ខ ធ្វើឲ្យកូនអ្នកស្រីឈឺចុកចាប់ពេញរាងកាយ ហើយឈាមហូរតាមមុខរបួស រីឯដំបៅក៏ចាប់ផ្តើមមានឡើង ដោយសារតែកូនអ្នកស្រីប្រើខោទឹកនោម ធ្វើឲ្យរលាកធ្ងន់ធ្ងរ។ អ្នកស្រីបានថ្លែងថា៖ «នៅពេលដែលឃើញកូនស្រែកយំ ចុកចាប់របួស ខ្ញុំមិនដឹងធ្វើយ៉ាងម៉េច ក្រៅតែពីអង្គុយយំឱបកូនតែប៉ុណ្ណោះ។ ឥឡូវខ្ញុំភ័យ ដោយលឺគេថាទៅព្យាបាលនៅវៀតណាម បើគេព្យាបាលមិនបានគេចាក់ថ្នាំកំណត់ថ្ងៃឲ្យស្លាប់។ ខ្ញុំភ័យណាស់។»
លោក ចាន់ សុវ៉េត មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតរបស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក បានថ្លែងឲ្យដឹងថា នៅក្នុងរឿងនេះអាជ្ញាធរ ហាក់ដូចជាមិនមានចេតនាផ្តល់យុត្តិធម៌ចំពោះជនរងគ្រោះទេ ពីព្រោះសមត្ថកិច្ច ពុំបានចាប់ជនដែលប្រព្រឹត្តិបទល្មើស មកផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់។ លោកបានឲ្យដឹងទៀតថា៖ «នេះបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ អំពីវប្បធម៌និទណ្ឌភាពនៅនៅកម្ពុជា ភាពអយុត្តិធម៌នៅតែកើតឡើងចំពោះជនរងគ្រោះ»។
នៅក្នុងករណីនេះ សមត្ថកិច្ចបានច្រានចោលការទទួលខុសត្រូវ ចំពោះការស្លាប់អ្នកលក់បាយ និងធ្វើឲ្យមនុស្សរបួស ប៉ុន្តែបានបង្កើតគណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតស្វែងរកឃាតកពិត ចំពោះករណីបាញ់ប្រហារនេះ ដោយបានទម្លាក់កំហុសទាំងអស់ទៅលើជនទី៣។ ទោះយ៉ាងណា រហូតដល់ពេលនេះ គណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតនោះនៅមិនទាន់រកមនុស្សណាម្នាក់ ឲ្យមកទទួលបន្ទុកនេះនៅឡើយ។
លោក ខេង ទីតូ អ្នកនាំពាក្យកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេសបានថ្លែងឲ្យដឹងថា ចំពោះករណីហឹង្សាដែលបានកើតឡើងនៅគល់ស្ពានស្ទឹងមានជ័យ គឺគណៈកម្មាការកំពុងតែធ្វើការស៊ើបអង្កេត ប៉ុន្តែពុំទាន់ទទួលបានលទ្ធផលយ៉ាងណានោះទេ។ លោកបានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា៖ «យើងមិនបោះបង់ចោលនូវការស៊ើបអង្កេតនោះទេ គឺយើងនៅតែធ្វើការស៊ើបអង្កេតដើម្បីឲ្យដឹងថា តើខាងណាខុស ខាងណាត្រូវ»។
កាលពីថ្ងៃទី០៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានចេញផ្សាយកំណត់សង្ខេបស្តីពី ការប្រើប្រាស់កម្លាំងហួសហេតុពីសំណាក់កងកម្លាំងរក្សាសន្តិសុខ ក្នុងឆ្នាំ២០១៣ ដោយនៅក្នុងកំណត់ត្រា សង្ខេប បង្ហាញថា ការប្រើកម្លាំងហួសហេតុបានកើតឡើងជារឿងទូទៅនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៣ យ៉ាងហោច ណាស់ មានបាតុកម្មចំនួន២៥ ត្រូវបានបង្រ្កាបដោយហិង្សា ពីសំណាក់អាជ្ញាធរដែលបានប្រើដំបងឆក់ កាំភ្លើង ឧស្ម័នបង្ហូរទឹកភ្នែក បំពង់បាញ់ទឹក និងដំបងវាយនិងបំបែកបាតុករ។ ការបាញ់បោះ ពីសំណាក់ក្រុមកងកម្លាំងរក្សាសន្តិសុខ ទៅលើបាតុកម្មបាននាំឲ្យមនុស្ស ពីរនាក់ស្លាប់ និងបន្សល់ទុកមនុស្សម្នាក់ពិការ និងយ៉ាងហោចណាស់ ១៦នាក់បានរងរបួស។ ចំនួនបាតុករជាច្រើនរាប់មិនអស់ត្រូវបានវាយដំ ក្នុងនោះមានស្រ្តីបីនាក់រងគ្រោះរហូតដល់ថ្នាក់ និងដោយសាររលូតកូនផងដែរ៕
------------------------------
ដោយ គិន ង៉ុយ (ទំនាក់ទំនង [email protected]) - ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី ០២ មីនា ២០១៤