បទអង្កេត៖ ការចាប់ខ្លួនសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ជាផែនការសម្ងាត់?
- ដោយ: អ៊ុម វ៉ារី
- កែប្រែចុងក្រោយ: January 16, 2014
- ប្រធានបទ:
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
រាល់ការជួបជុំ ការប្រមូលផ្តុំរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួន ដែលធ្វើការទាមទានូវសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ខ្លួន ពិសេសសិទ្ធិលំនៅដ្ឋាន សិទ្ធិរស់នៅ និងសិទ្ធិក្នុងការស្វែងរកយុត្តិធម៌ជាដើម ត្រូវបានប្រភពស្និតនឹងសំនុំរឿងទម្លាយឲ្យដឹងថា សុទ្ធតែមានការឃ្លាំមើល តាមដានយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន មុននឹងឈានទៅដល់ការចាប់ខ្លួន ឬបំបាត់សម្លេងចោល ដោយជនបង្កប់ (អ្នកយកការណ៍ ឬហៅថា «ដឺបេ») គ្រប់គ្រងដោយអង្គភាពមួយច្បាស់លាស់ របស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលដ៏មានឥទ្ធិពល ចេញមកពីគណបក្សកាន់អំណាច។
សកម្មភាពទាត់ធាក់លើរូបលោក វន់ ពៅ សកម្មជនការពារសិទ្ធិកម្មករមួយរូប នៅតំបន់សេដ្ឋកិច្ចភ្នំពេញ ថ្ងៃទី០២ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤។ (រូបថត ហ្វេសប៊ុក Heng Chivoan)
របាយការណ៍ពិសេស - មន្រ្តីម្នាក់មកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលក្នុងលក្ខខណ្ឌសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ តែលោកអនុញ្ញាតិឲ្យអាត់(ថត)ជាសម្លេង បានទម្លាយអាថ៌កំបាំងទាំងនេះ ប្រាប់ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូថា មនុស្សជាច្រើនដែលចេញមុខជាងគេ ក្នុងការធ្វើបាតុកម្ម ឬការជួបជុំជាដើម សុទ្ធតែជាមុខសញ្ញា និងជាការដៅទុករបស់មន្រ្តី ឬថ្នាក់ដឹកនាំធំៗនៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ មន្ត្រីរូបនោះបានធ្លោយបន្ថែមថា «អស់ហ្នឹងសុទ្ធតែជាការដៅទុក និងជាមុខសញ្ញាហើយ។ (...) នឹងមិនត្រូវបានបញ្ចប់ទេ។ គេដៅមុខសញ្ញាទុករហូត អ្នកណាដែលពាក់ព័ន្ធ និងស្ថិតក្នុងគម្រោងរបស់គេ (គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា)។»
ការលើកឡើងរបស់មន្ត្រីរបស់គណបក្សកាន់អំណាចខាងលើ ត្រូវគ្នាជាមួយព្រឹត្តិការណ៍មួយ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៣ខែតុលាកន្លងមក ដែលជនសង្ស័យមួយរូប ដែលត្រូវបានពលរដ្ឋឃើញថា បានយកអាវុធ (កាំភ្លើងខ្លី) ចូលក្នុងវេទិកាសាធារណៈ រៀបចំដោយសមាគមគ្រូបង្រៀនឯករាជ្យ របស់លោក រ៉ុង ឈុន។ ជននោះស្លៀកពាក់ស៊ីវិល ឈ្មោះ ដឹង ជឿន កាន់កាតជាអ្នកសារព័ត៌មានមួយរូប ធ្វើការឲ្យក្រុមហ៊ុនមួយឈ្មោះ «មង្គលរិទ្ធិ» ដែលគ្មានរូបរាងជាស្ថាប័នព័ត៌មានច្បាស់លាស់។ ដឹង ជឿន ត្រូវបានពលរដ្ឋដែលជុំគ្នាបញ្ចេញមតិ ទាមទារឲ្យគិតគូរពីស្ថានភាពគ្រូបង្រៀន ឲ្យបានប្រសើរនោះ ឡោមព័ទ្ធចាប់និងវាយមួយនាក់មួយដៃទ្រមខ្លួន មុននឹងត្រូវបានរំដោះចេញ ដោយកងកម្លាំងរបស់អាជ្ញាធរ។ មួយថ្ងៃក្រោយថ្ងៃកើតហេតុ ដឹង ជឿន បានបង្ហាញថាខ្លួនជាភ្នាក់ងារនគរបាលមួយរូប ទើបមានកាំភ្លើងកាន់នៅក្នុងដៃ ហើយ ដឹង ជឿន បាននិយាយថា ខ្លួនមានគម្រោងប្ដឹងជនដៃដល់ ដែលបានវាយខ្លួននោះទៀតផង។
«ជនបង្កប់ ឬដឺបេ» ក៏ត្រូវបាន លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ធ្លាប់យកមកនិយាយបកស្រាយដែរ។ ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី០៤ ខែមករា នៅមុនបន្តិចនៃព្រឹត្តការណ៍បណ្តេញប្រជាពលរដ្ឋ ចេញពីទីលានប្រជាធិបតេយ្យ លោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងថា មានការបង្កប់នូវក្រុមអ្នកយកការណ៍ មកពីបក្សកាន់អំណាច ទៅក្នុងចំណោមក្រុមបាតុករដែលគាំទ្រគណបក្សរបស់លោក ដើម្បីធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍នូវរាល់សកម្មភាព ពីចំនួន និងពីសមាសភាពអ្នកដែលបានចូលរួម។ លោកបានហៅក្រុមនោះថា ជាក្រុមទីពីរ«ស្ទួន» ដែលបានទទួលបញ្ជាពីថ្នាក់ដឹកនាំមួយច្បាស់លាស់។ តែការលើកឡើងរបស់លោក សម រង្ស៊ី មិនមានការអះអាង ឬសាក្សីណាមួយ មកបញ្ជាក់នោះនៅឡើយ។
ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ មិនអាចសុំការបំភ្លឺ ចំពោះការលើកឡើងខាងលើ ពីមន្រ្តីអ្នកទទួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាលនិងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានទេ នៅល្ងាចថ្ងៃទី១៦ ខែមករានេះ។
ប្រភពស្និតនឹងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដដែល បានបង្ហើបឲ្យដឹងទៀតថា ក្រោយពេលដែលពួកគេកំណត់បាន នូវមុខសញ្ញាណាមួយច្បាស់លាស់ហើយនោះ ក្រុមការងារពិសេសទាំងនោះ នឹងដាក់ចុះនូវផែនការរបស់ខ្លួន ក្នុងការទប់ស្កាត់ ការហាមឃាត់ ការចាប់ខ្លួន ឬរហូតដល់ការបំបិទមាត់ (សម្លាប់) ជាដើម ប្រសិនបើអ្នកទាំងនោះមិនព្រមទទួលយកនូវគោលការណ៍ ឬបញ្ឈប់សម្មភាពរបស់ខ្លួន ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការគ្រប់គ្រងអំណាចជាប្រព័ន្ធ របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទេនោះ។
ហេតុការណ៍ទាំងនេះ ធ្វើឲ្យគេនឹងឃើញឡើងវិញ នូវសំនុំរឿងចាស់ៗទាំងឡាយ ដែលឈានទៅដល់ការចាប់ខ្លួន និងការសម្លាប់ ទាំងក្នុងប្រព័ន្ធច្បាប់ និងក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយជនដៃដល់ ឬជនល្មើស មិនដែលត្រូវបានចាប់ ឲ្យមកទទួលទោសម្ដងណាឡើយ។ ជាឧទាហរណ៍ ក្នុងករណីធំៗមួយចំនួន ដូចជាលោក ជា វិជ្ជា លោក ឈុត វុទ្ធី ត្រូវបានបាញ់សម្លាប់ ព្រោះតែការពារនូវប្រយោជន៍កម្មករ និងព្រៃឈើ។ ឯលោក ម៉ម សូណង់ដូ អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ជាដើម ដែលរងនូវការចាប់ខ្លួន ដាក់ពន្ធនាគារដោយមិនដឹងមូលហេតុពិតប្រាកដ តែដោយសារតែការតស៊ូមតិទាមទានូវសិទ្ធិ និងសេរីភាព។
សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សបីនាក់ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ក៍ដូចជាសកម្មជនដទៃទៀត ដែលចេញមុខតតាំង ជាមួយនឹងបុគ្គលមានអំណាចមួយចំនួននោះ ក៏ទំនងស្ថិតក្នុងផែនការរបស់ក្រុម«ដឺបេ»ទាំងនោះដែរ។ ជាពិសេសទៅទៀត ក្រុមសកម្មជនទាំងនោះ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន«ជាមុន» និងចោទប្រកាន់«ជាក្រោយ»ដោយតុលាការមួយ ដែលពលរដ្ឋទូទៅរិះគន់ថា ជា«ម៉ាស៊ីនកាត់ទោស»របស់គណបក្សកាន់អំណាច។
លោក អំ សំអាត ប្រធានផ្នែកបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេត របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ បានលើកឡើងពីការចាប់ខ្លួននេះថាមានការរៀបចំ និងការដៅទុកជាមុនរបស់មន្ត្រីកាន់អំណាច។ លោកបានពន្យល់ថា ក្នុងនាមជាសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស មិនមានអ្វីពាក់ព័ន្ធនោះទេ តែគ្រាន់តែជាអ្នកឃ្លាំមើល និងជំរុញឲ្យមាននូវការអនុវត្តច្បាប់ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សតែប៉ុណ្ណោះ។ នោះជាករណីរបស់ លោក វន់ ពៅ ដែលសាក្សីនៅមុនការចាប់ខ្លួនលោក ជាច្រើនបាននិយាយថា លោកតែងបានប្រាប់ទៅកម្មករ ឲ្យចេះប្រើសិទ្ធិរបស់ខ្លួន និងមិនត្រូវប្រព្រឹត្តិអំពើហិង្សា។ តែផ្ទុយទៅវិញ លោកត្រូវបានចាប់ឃុំដោយខុសច្បាប់ រងនូវការវាយដំយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដោយចោទប្រកាន់ពីរបទញុះញង់បង្កហិង្សា។
មន្ត្រីមួយរូបទៀត ពីអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោកចាន់ សូវ៉េត ក៏បានអះអាងដែរពីការរៀបចំទុកជាមុន ដើម្បីការចាប់ខ្លួនទាំងនេះដែរ ព្រោះថាគេមិនដែលយកមនុស្ស ដែលមិនទាន់កាត់ទោស យកទៅដាក់នៅពន្ធនាគារត្រពាំងថ្លុងទេ។ លោកបានបន្តរថា នេះជាការបំបិទសិទ្ធិសេរីភាពពលរដ្ឋផង ជាការបំបិទសិទ្ធិដល់គ្រួសារ និងមេធាវីអ្នករងគ្រោះផង៕
--------------------------------------------------
ដោយ អ៊ុម វ៉ារី (ទំនាក់ទំនង៖ [email protected]) - ភ្នំពេញថ្ងៃទី១៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤