បទអង្កេត៖ «បាតដៃទីបី»របស់ ហ៊ុន សែន បង្ហាញរូបរាងហើយ?
ការប៉ះទង្គិចរវាងកម្មករ និងសមត្ថកិច្ចនៅផ្លូវវ៉េងស្រេង ក្នុងថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ បានបណ្តាលឲ្យមានមនុស្សយ៉ាងតិចប្រាំនាក់បានស្លាប់ ជាង២០នាក់រងរបួស និងជាងដប់នាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវបានចាប់ខ្លួន។ ប្រភពគួរឲ្យទុកចិត្តបាន បានបង្ហើបថា ការប៉ះទង្គិចគ្នាខាងលើនេះ ជាផ្លែផ្កានៃការរៀបចំ«បាតដៃទីបី» របស់ក្រុមហ៊ុនគ្រប់គ្រងរោងចក្រ និងរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯង ដែលធ្លាប់ត្រូវបានប្រកាសជាសាធារណៈ ដោយលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣ កន្លងមកនាវិមានរដ្ឋសភា។
លោកហ៊ុន សែន ក្រោយពេលបោះឆ្នោតរួច នៅមណ្ឌលមួយក្នុងក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្ដាល កាលពីថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដា។ (រូបថត Reuters)
របាយការណ៍ពិសេស - ឆ្នាំ២០១៤ ត្រូវបានស្វាគមន៍ដោយការបង្ក្រាបយ៉ាងរង្គាល ទៅលើការទាមទារតម្លើងប្រាក់ខែរបស់កម្មករឲ្យបាន១៦០ដុល្លា ដោយកងកម្លាំងសមត្ថកិច្ច។ ប្រតិបត្តិការរបស់កងកម្លាំងគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាល ដែលទើបនឹងបានឡើងកាន់អំណាចអាណត្តិទីប្រាំទាំងប្រទាំងប្រទើសនេះ បានរងនូវការថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំង ពីសំណាក់អង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិជាច្រើន ក្នុងនោះការិយាល័យឧត្ដមស្នងការជាន់ខ្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស របស់អង្គការសហប្រជាជាតិផងទៀត។
ប៉ុន្តែ មិនមែនត្រឹមជាការប៉ះទង្គិច ឬការបង្ក្រាបមួយដែលសមស្របតាមលក្ខណៈបច្ចេកទេសនោះទេ ព្រោះការសង្ស័យពីល្បិចកលដ៏ខ្មៅកខ្វក់ ជុំវិញផែនការ«បាតដៃទីបី» ត្រូវបានធ្វើឲ្យលេចលឺកាន់តែច្បាស់ឡើង។ នោះជាអ្វីដែលគេអាចហៅបានថា ជាឈ្នួនដើម្បីដុតឲ្យឆេះរោលឲ្យខ្លោច ពីសំណាក់ក្រុមមនុស្សមួយចំនួន ដែលមានអង្គការចាត់តាំងត្រឹមត្រូវ ដើម្បីឈានទៅដល់ការបង្ក្រាប ឲ្យបាក់ស្បាតដ៏ជូរចត់ និងសំដៅបន្ថយកម្លាំងរបស់ក្រុមប្រឆាំងនៅប្រទេសកម្ពុជា ដែលកំពុងតែមានសន្ទុះខ្លាំងឡើងៗ នៅក្នុងស្រទាប់យុវជន។
ក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវះខ្លួនឯង ក៏ធ្លាប់បានសរសេរលិខិតចំនួនប្រាំពីរច្បាប់ផ្សេងគ្នា ចុះថ្ងៃទី៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣ ទៅកាន់សហជីពទាំង៦ និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីស្នើសុំឲ្យសហជីព និងគណបក្សទាំងនេះបកស្រាយថា តើក្រុមកម្មករដែលដើរបំផ្លិចបំផ្លាញ ទ្រព្យសម្បត្តិរោងចក្រ ឬទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈទាំងនោះ ជានរណា? វាដូចជាចំឡែកបន្ដិច នៅពេលដែលគេឃើញលិខិតទាំងនោះ មានទម្រង់តែមួយ ដោយគ្រាន់តែផ្លាស់ប្ដូរឈ្មោះ សរសេរទៅនរណា ឈ្មោះសហជីព និងគណបក្សប៉ុណ្ណោះ។ អ្វីដែលកាន់តែសង្ស័យនោះ បើក្រសួងការងារដឹងថាក្រុមទាំងនេះបានប្រព្រឹត្តិល្មើសហើយ ហេតុម្ដេចឡើយមិនប្ដឹងទៅអាជ្ញាធរ ដើម្បីធ្វើការឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យ ហើយធ្វើចំណាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់?
ជាការពិត យុវជនជាបាតុករមួយចំនួន បានបញ្ចេញសកម្មភាពហិង្សាខ្លាំងឡើងៗ ជាប្រតិកម្មប្រឆាំងទៅនឹងការបង្ក្រាប បួករួមនឹងការចាប់ខ្លួនក្រុមកម្មករនៅរោងចក្រ យ៉ាកជីងកាលពីថ្ងៃទី០២ខែមករា។ ចំណែកនៅឯតាមដងវិថីវ៉េងស្រេង ក្នុងថ្ងៃទី០៣ ខែមករាវិញ ក្រុមបាតុករបានដុតកង់ឡានឬម៉ូតូ និងបានគប់បំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិឯកជន ឬសាធារណៈមួយចំនួន ដែលអាចធ្វើឲ្យគេមើលឃើញថា នោះជាសកម្មភាពជ្រុលនិយម។ ប៉ុន្តែមិនមែនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះទេ ព្រោះវាក៏ជាឱកាស ដើម្បីឲ្យរដ្ឋាភិបាលអាចថតចាប់យករូបភាពទាំងនោះ ដើម្បីបង្ហាញទៅកាន់ពិភពខាងក្រៅថា នេះហើយជាភស្ដុតាងនៃ«អំពើខុសច្បាប់»របស់ក្រុមបាតុករ។
តែវាមិនពិតដូច្នេះទាំងអស់នោះទេ ព្រោះមិនអាចមានផ្សែងដោយគ្មានភ្លើងបានឡើយ ជាពិសេសនៅពេលដែលគេបានដឹងថា ក្រុមកម្មករគ្រាន់តែជួបជុំគ្នា នៅតាមបណ្ដោយផ្លូវកាលពីយប់កន្លងទៅ ដើម្បីតែរាំសប្បាយនោះ។ ប្រភពគួរឲ្យទុកចិត្តបាន បានទម្លាយប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មាន របស់ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ ឲ្យដឹងថា «កម្លាំងពិសេសនិងសម្ងាត់»ជាច្រើន ដែលរៀបចំឡើងដោយក្រុមហ៊ុនគ្រប់គ្រងរោងចក្រមួយចំនួន ក្រោមការរៀបចំដឹងលឺដោយមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលផងនោះ ទំនងជាត្រូវបានដាក់បញ្ចូលទៅបង្កប់ខ្លួន ជាមួយនឹងក្រុមបាតុករ។ គោលបំណងរបស់ក្រុមទាំងនេះ គឺដុតបញ្ឆេះ ឬបង្កឲ្យមានអំពើហិង្សាផ្ទុះឡើង។
យ៉ាងហោចណាស់ មានមនុស្សពីរនាក់ ក្នុងក្រុមពិសេសពីរផ្សេងគ្នា បានអះអាងពីរឿងខាងលើនេះ ម្នាក់ជាកម្មករ និងម្នាក់ទៀតជាមន្ត្រីធ្វើការជាមួយកងកម្លាំងរបស់អាជ្ញាធរ។ ជនទាំងពីរសុទ្ធតែបានទម្លាយរឿងនេះ ក្នុងលក្ខខ័ណ្ឌ មិនបញ្ចេញអត្តសញ្ញាណ ដោយសារតែភ័យខ្លាចពីសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន ប៉ុន្តែបានអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកយកព័ត៌មានយើង ថតសម្លេងបានទាំងអស់។
យុវជនដែលជាកម្មករនោះ បានថ្លែងថា ខ្លួននិងបក្ខពួកខ្លួនមួយចំនួនទៀត ត្រូវបានតំណាងក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនទិញទឹកចិត្ត ដើម្បីឲ្យចាំការពារទ្រព្យសម្បត្តិក្រុមហ៊ុនផង និងដើម្បីចូលរួមបង្កប់ក្នុងហ្វូងបាតុករផង ដើម្បីបញ្ឆេះឲ្យមានជម្លោះកើតឡើង។
នេះជាពាក្យពេជ្ររបស់យុវជននោះ រៀបរាប់ប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានរបស់យើង៖ «ក្រុមហ៊ុនបានធ្វើការជ្រើសរើសពួកខ្ញុំដោយសួរថា អ្នកណាហ៊ានវៃ។ អ្នកខ្លះឆ្លើ់យថា ខ្ញុំហ៊ានមួយទល់នឹងបី។ បន្ទាប់មករោងចក្រទាំងនោះបានសហការគ្នា ជ្រើសរើសបានកម្លាំងនេះប្រមាណជាងម្ភៃនាក់ ដោយឲ្យថ្លៃឈ្នួលក្នុងម្នាក់ប្រាំដុល្លាក្នុងមួយថ្ងៃ ដោយទទួលបាយ និងទិញបៀរឲ្យញ៉ាំទៀតផង។ (...) កម្លាំងទាំងនេះ នឹងដឹកទៅទម្លាក់នៅក្នុងក្រុមបាតុករណា ដែលមើលទៅមានការពុះកញ្រ្ជោលខ្លាំង។ ពួកគេមានការពាក់ជាសម្គាល់ តាមរយៈពណ៌អាវ ឬដាក់អ្វីមួយជាសញ្ញាជាដើម។ (...) ជាមួយគ្នានេះពួកគេក៏នឹងអាច វាយទៅលើកម្មករណាដែលចេញមុខជាងគេ បន្ទាប់មកនឹងធ្វើការគេចខ្លួន។»
បុរសម្នាក់ទៀត ដែលអះអាងថាខ្លួនជាមន្ត្រីផងនោះ បាននិយាយរៀបរាប់ថា ខ្លួនជាកម្លាំងពិសេសដោយឡែកមួយទៀត ដែលរៀបចំឡើងដោយរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីចូលមកបង្កប់ក្នុងជួរបាតុករ និងធ្វើការញុះញង់ឲ្យកម្មករកើតឡើងនូវហិង្សា និងការតបតរភ្លាមៗ។ បុរសបានបន្ថែមទៀតថា កម្លាំងបង្កប់បែបនេ មិនមែននៅតែជាមួយបាតុករនោះទេ តែក៏មានបង្កប់កម្លាំងទាំងនោះ ទៅក្នុងក្រុមកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធផងដែរ ដើម្បីធ្វើការតបតវិញក្នុងលក្ខណៈជាការញុះញង់ដូចគ្នា។ មន្រ្តីដែលស្និតនឹងកងកម្លាំងអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលរូបនេះបានបន្តរថា នេះហើយជាបាតដៃទីបី ដែលជាការគ្រោងទុកជាមុនរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបញ្ចេញនូវជនទីបីដើម្បីបន្លំខ្លួនចូល បង្កឲ្យមាននូវហេតុភេទនានា ដែលជាអំពើហិង្សាឡើង ជាលេសមួយ និងជាហេតុផលមួយដើម្បីធ្វើការបង្ក្រាបដោយ«ស្របច្បាប់»។ លោកបានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា «ជាសមត្ថកិច្ច ប៉ុន្តែគេបន្លំ។ (...) ជាកម្លាំងសមត្ថកិច្ចនោះឯងជាអ្នកបាញ់ហើយ ស្លៀកពាក់ស៊ីវិលទៅធ្វើម៉េចយើងនឹងដឹង។ នេះហើយជាបាត់ដៃទីបីនោះ។»
វែងឆ្ងាយជាងនេះ មន្ត្រីរូបនេះបានបន្ថែមថា នេះក៏ជាលំនាំនៃល្បិចចាស់ ដែលធ្លាប់បានធ្វើជោគជ័យក្នុងពេលកន្លងមក ដូចជាការសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា សម្លាប់អ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកតស៊ូមតិមួយចំនួនទៀត ដែលក្រុមនេះ (មន្ត្រី ឬរដ្ឋាភិបាល) គិតថាជាការប្រឆាំងនឹងខ្លួន ឬធ្វើឲ្យខាតប្រយោជន៍របស់ខ្លួន។ «បាតដៃទីបី វាកើតចេញពីរដ្ឋាភិបាលហ្នឹងហើយ។ តែគ្រាន់តែថាវាមិនចេញមុខ និងនៅពីក្រោយខ្នង នេះជាបាតដៃទីបី។ មិនមែនមកពីកម្លាំងកម្មករទេ កម្មករគេមិនដែលបាញ់ខ្លួនឯងទេ។ អាហ្នឹងជាកម្លាំងរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលពួកនោះធ្លាប់ស៊ីឈ្នួលសម្លាប់គេ។ បាតដៃទីបីនេះហើយ ដែលជាឃាតកររបស់រដ្ឋាភិបាល មិនមែនជារបស់ដែលមកពីណាពីណីនោះទេ។ (...) បាតដៃទីបីនេះ ជាជនដែលចូលទៅបង្កប់ខ្លួនជាមួយសមត្ថកិច្ច និងពលករ (កម្មករ)។»
បើទោះជាការលើកឡើងខាងលើនេះ នៅមិនទាន់អាចបញ្ជាក់អះអាង ពីការពិតទាំងស្រុងនោះក៏ដោយ ក៏មនុស្សមួយចំនួនទៀតដែលអ្នកសារព័ត៌មានរបស់យើង បានជួបនិយាយជាមួយ សុទ្ធតែមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នាទាំងអស់។ វាមិនសមថាក្រុមមនុស្សទាំងនេះ រួមគ្នានិយាយសាច់រឿងតែមួយ ទម្លាយអាថ៌កំបាំងដូចគ្នារបៀបនេះ នោះឡើយ។
ដូច្នេះ ចម្ងល់នៃបញ្ហា«បាតដៃទីបី» ដែលលើកឡើងដោយលោក ហ៊ុន សែន នៅមន្ទីររដ្ឋសភា បានសេចក្ដីថាយ៉ាងដូចម្ដេច? តើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្លួនឯង ជាអ្នករៀបចំឲ្យមានបាតដៃទីបីនេះ ឬគ្រាន់តែជាការជួនគ្នានៃពាក្យសម្ដីរបស់លោក ចំពេលដែលមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមជាអ្នករៀបចំ? តែយ៉ាងណាក៏ដោយ គេដូចជាបានស្ដាប់លឺច្រើនដងជ្រុលពេកហើយ ពីការទម្លាក់កំហុសទៅលើមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោម ហើយខ្លួនជាមេដឹកនាំធ្វើជាមិនដឹងមិនលឺនោះ។ ជាក់ស្ដែងណាស់ មេដឹកនាំខ្មែរក្រហមសព្វថ្ងៃ ដែលកំពុងប្រឈមនឹងការកាត់ទោស ដោយតុលាការពិសេសក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ក៏បានប្រកែកមិនទទួលស្គាល់ ពីការទទួលខុសត្រូវក្នុងរបបគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួន នៅចំពោះការស្លាប់ប្រជាជនកម្ពុជា ជិតពីរលាននាក់នោះដែរ។
បើអញ្ចឹងទេ វាមិនខុសពីអ្វីដែលមន្ត្រីរូបនោះ បានលើកឡើងក្នុងឃ្លាចុងក្រោយរបស់លោកថា «បាតដៃទីបីនេះ គេ(រដ្ឋាភិបាល) ធ្វើហើយរួចខ្លួន និងមិនទទួលខុសត្រូវនូវអ្វីដែលបានធ្វើ។ មួយទៀតធ្វើរកមិនឃើញ និងចាប់ច្រលំ ដូចជាឃាតករសិប្បនិម្មិតជាដើម។ បាតដៃទីបីជាក្រុមស៊ីឈ្នួលចំ ដែលកើតចេញពីការរៀបចំដោយរដ្ឋាភិបាលនេះឯង៕»
សកម្មភាពដុតឲ្យឆេះ រោលឲ្យខ្លោច របស់ក្រុមបាតុករនៅលើផ្លូវវេងស្រេងថ្ងៃទី០៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤។ (រូបថត MONOROOM.info/ O.Vary)
---------------------------------------------------
ដោយ៖ ភ្នំធំ - ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ