អង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុក ដែលបានបង្កើតឡើងដោយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ក្នុងគោលបំណងចង់ចូលរួមក្នុងការ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រទេសជាតិ បែរជាមានការតម្រូវឲ្យមានការចំណាយ«ប្រាក់ក្រៅផ្លូវការ»ចាំបាច់ ដោយមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីអនុញ្ញាតិឲ្យអង្គការទាំងនោះ អាចបង្កើតឡើង ឬអាចចុះបញ្ជីបាន។ នេះបើតាមការលើកឡើង របស់មន្ត្រី​អង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយរូប ក្នុងសិក្ខាសាលាស្តីពី «ការវាយតំលៃបរិយាកាសអំណោយផល សម្រាប់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល» នៅថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣។

លោក សឿង សារឿន នាយកប្រតិបត្តិអង្គការគណៈកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការដើម្បីកម្ពុជា។ (រូបថត MONOROOM.info/ O.Vary)

អំពើពុករលួយ - ការស្នើសុំបើកអង្គការ ឬការស្នើធ្វើប្រតិបត្តិការដើម្បីសុំជាធនធានឬថវិការនានា មិនសូវជា​មាន​ការសហការល្អ ពីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលនោះទេ បើគ្មានការចំណាយប្រាក់ក្រៅផ្លូវការទេនោះ។ នេះជាការលើកឡើង​របស់​លោក សឿង សារឿន នាយកប្រតិបត្តិអង្គការគណៈកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការដើម្បីកម្ពុជា (CCC)។

លោកបន្តរថា រាល់ការធ្វើសកម្មភាពទាក់ទិននឹងបញ្ហាក្តៅ ដូចជាការលើកកំពស់ការគោរពសិទ្ធិពលរដ្ឋ ការបន្ថយ​ការកាប់ព្រៃឈើ ឬគ្រប់គ្រងរ៉ែឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាព ការធ្វើឲ្យមានគោលការណ៍លិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាជាដើម មិនសូវជាបានសម្រួល និងសហការល្អពីមន្រ្តីរបស់រដ្ឋាភិបាលនោះទេ បើគ្មានការ«សូកប៉ាន់ ឬបង់ប្រាក់ក្រៅ​ផ្លូវការ»​តាមតម្រូវការរបស់ពួកគេ។

មន្រ្តីអង្គការរូបនេះបានបន្ថែមថា ការធ្វើដូចនេះ វាមានផលប៉ះពាល់ពីរយ៉ាង មួយទៅលើច្បាប់សីលធម៌ ដែលមាន​លក្ខណៈបង្ហាញនូវភាពជិតស្និត ការរាប់អាន និងភាពយោគយល់គ្នា និងមួយទៀត​ប៉ះពាល់ដល់ច្បាប់​ប្រឆាំងអំពើ​ពុករលួយ ដែលមានអ្នក«សូក» និងអ្នក«ស៊ី»ទាំងពីរនាក់នេះ ត្រូវតែជាប់ទោសដូចគ្នា។ លោកបានពន្យល់នូវបញ្ហា ដែលតម្រូវឲ្យមានការបង់ប្រាក់ក្រៅផ្លូវការ ដល់មន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលថា «បើកាលណាយើងមិនសូក នោះដំណើរការ​របស់យើង នឹងមិនអាចដើរទៅលឿន នោះនឹងអាចមានបញ្ហាចំពោះគម្រោង ព្រោះរាល់គម្រោងនីមួយៗវាមាននូវ ពេលវាលានិងដែនកំណត់។ បើមានការអនុម័ត ឬការឆ្លើយតបពីខាងក្រសួងមានការយឺតយ៉ាវ នោះគម្រោងនឹងអាច​ហួសពេលវេលា។» លោកបានលើកជាឧទាហរណ៍ថា ដូចជាគ្រោះទឹកជំនន់ដែលត្រូវអនុវត្តភ្លាមៗ ក្នុងត្រីមាសនេះ ដើម្បីជួយប្រជាពលរដ្ឋឲ្យបានទាន់ពេលវេលា តែបើមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលទាំងនោះមិនសហការ អាចនឹងអនុវត្តមិនបាន​ទាន់ពេលវេលា នោះប្រជាពលរដ្ឋនឹងជួបនូវបញ្ហាដែលខ្វះខាត។

លោកបានបន្ថែមថា តាមការសិក្សាមួយដាច់ដោយឡែក ចំពោះការចំណាយនោះអាចចាប់ពី«ពីរ»រយដុល្លា ទៅ​«មួយពាន់»ដុល្លា ក្នុងការចុះបញ្ជី ដែលតម្រូវឲ្យអង្គការសង្គមស៊ីវិល បង់ចូលទៅក្នុង«ហោប៉ៅ»របស់មន្រ្តីទាំងនោះ ដែលមិនមែនជាតម្រូវការ ឬគោលការណ៍របស់ក្រសួង។ ក្នុងនាមលោក និងតំណាងឲ្យសង្គមស៊ីវិល មិនចង់ឃើញ​នូវ​បញ្ហាទាំងនេះ នាពេលខាងមុខទៀតទេ ត្រូវតែបញ្ឈប់ បើអាចធ្វើបានក្នុង២០១៤ ត្រូវតែរៀបចំខ្លួនសារជាថ្មី ដើម្បី​ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសទាំងទាំងអស់គ្នា។

ឆ្លើយតបទៅនឹងការចោទប្រកាន់ថា ដើម្បីសម្រួលដល់ការចុះបញ្ជីនៅក្រសួងមហាផ្ទែ របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល មន្ត្រីទទួលបន្ទុកបានតម្រូវឲ្យអង្គការសាមីទាំងនោះ បង់ប្រាក់ជាចាំបាច់នោះ លោក មាស សារឹម អគ្គនាយករង​នៃអគ្គនាយកដ្ឋានរដ្ឋបាលមូលដ្ឋាន នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ បានលើកឡើងថា តាមសេចក្តីព្រាងច្បាប់​ស្តីពីការ​គ្រប់គ្រង​អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងសមាគម បានកំណត់ពីការបង់ថ្លៃ និងតម្លៃនៃការបង់សេវារាល់ការស្នើសុំទាំងអស់ របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល។

មន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃរូបនេះ បានបន្ថែមថា មកទល់នឹងពេលនេះ សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រង​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល និងសមាគមនៅមិនទាន់បានអនុម័តនៅឡើយនោះទេ។ លោកបានបញ្ជាក់ថាថា «ការចំណាយ​ចាយ​វាយ​ខាងក្រៅរបស់អង្គការទាំងនោះ ខ្ញុំក៏មិនបានដឹងដែរ ពិសេសលើតម្លៃនៃសេវាទាំងនោះតែម្តង។ តែមិនមានដល់​ពីររយដុល្លានោះទេ»៕

---------------------------------------------------------
ដោយ៖ អ៊ុម វ៉ារី - ភ្នំពេញថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ