ភាពស្ងៀមស្ងាត់នៃការបញ្ជាក់ ពីគោលជំហររបស់ក្រុមហ៊ុនអេស អិល ចំពោះកម្មករក្រោយពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយគ្នា លើបញ្ហាប្រាំមួយចំណុចកាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែវិច្ឆិកា ដែលមានក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ រួមជាមួយ​គណ​កម្មការ​សម្រាប់ការដោះស្រាយ បញ្ហាកូដកម្ម បាតុកម្ម នៅតាមគ្រប់មុខសញ្ញា ជាអាជ្ញាកណ្តាល ជំរុញឲ្យកម្មករ​បន្តរធ្វើ​ការ​បិទផ្លូវលេឋ៣៧១ ធ្វើកូដកម្មដោយអហិង្សា រហូតទាល់តែមានដំណោះស្រាយសមស្រប ស្មើភាព និងយុត្តិធម៌។

កងកម្លាំងសមត្ថកិច្ច ត្រូវបានដាក់ព័ទ្ធរោងចក្រ អេសអ៊ិល មិនឲ្យក្រុមកម្មករចូលទៅជិត។ (រូបថត MONOROOM.info/ O.Vary)

វិវាទការងារ - ចំណារអន្តរាគមន៍ពីលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានចេញនូវគោលការណ៍ប្រាំចំណុច តម្រូវឲ្យថៅកែ​រោងចក្រ អេស អិល អនុវត្តន៍ដើម្បីបញ្ចប់បញ្ហាវិវាទការងាររវាងកម្មករ និងរោងចក្រ។ តាម ស ជ ណ ចុះច្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា ដែលចុះហត្ថលេខាដោយលោក ឃុន ជិនកេន អនុរដ្ឋលេខាធិការ តំណាងឲ្យរដ្ឋមន្រ្តីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណរដ្ឋមន្រ្តី បញ្ជាឲ្យក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ រួមជាមួយគណកម្មការសម្រាប់ការដោះស្រាយ បញ្ហាកូដកម្ម បាតុកម្ម នៅតាមគ្រប់មុខសញ្ញា ទទួលបន្ទុកបន្តដោះស្រាយបញ្ហាដែលដែលបានឯកភាពគ្នា កាលពីថ្ងៃតី១៣ ខែវិច្ឆិកា ពីសេស​លើ​ចំណុចទីមួយ ដែលបញ្ជាឲ្យរោងចក្រមួយនេះ ទទួលយកកម្មករទាំង១៩នាក់ ចូលធ្វើការវិញជាធម្មតា។

ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងគោលការណ៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាល តំណាងនាយកគ្រប់គ្រងរោងចក្រអេស អិល លោក ជូ លី បាន​បញ្ជាក់ពីគោលចំហររបស់រោងចក្រថា ក្នុងនាមលោកតំណាងឲ្យរោងចក្រអេសអិល នឹងគោរព ស.ជ.ណ របស់​រដ្ឋាភិបាល ហើយក៏គោរពច្បាប់របស់ប្រទេសកម្ពុជាដែរ ពិសេសការអនុវត្តរបស់ស្ថាប័នតុលាការ។ តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី លោកនៅ​តែពេញចិត្ត និងស្វាគមន៍ចំពោះកម្មករទាំងអស់ ដែលមានចេតនា«ពិតប្រាកដ» ក្នុងការវិលត្រឡប់មកធ្វើការវិញ ដោយមិន​មានការរើសអើងអ្វីឡើយ។ ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ លោកក៏បានបង្ហាញនូវភាពដែលមិនអាចទទួលយកមកអនុវត្តបាន មានពីចំណុចជាពិសេស ការដកចេញនូវម្ចាស់ភាគហ៊ុន (លោក មាស សុត្ថា) ដែលមិនមានកំហុស និងការទទួល​យក​កម្មករទាំង១៩នាក់ ដែលមានកំហុសធ្ងន់ធ្ងរ ក្នុងការកម្ទេចសម្ភារៈរោងចក្រឲ្យមកចូលធ្វើការ ដែលពួកគេកំពុងតែ ដាក់ឲ្យ​ស្ថិតក្រោមការពិនិត្យរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញនោះឡើយ។

តំណាងរោងចក្រអេស អិលរូបនេះបានបន្តថា «ប្រសិនបើរាជរដ្ឋាភិបាល ឬតុលាការលប់ចោលនូវ​ពាក្យបណ្តឹង​ចំពោះ​កម្មករទាំង១៩នាក់នោះ គាត់នឹងស្វាគមន៍នៃការវិលត្រឡប់ឲ្យចូលមកធ្វិការវិញ។ ផ្ទុយមកវិញ បើតុលាការមិនទាន់ បាន​សម្រេចយ៉ាងណានៅឡើយនោះ ហើយរោងចក្រទទួលកម្មករទាំង១៩នាក់ អាចខុសនឹងច្បាប់តុលាការ។ (...) គ្មានថៅកែ គ្មានរោងចក្រ គ្មានកម្មករ គ្មានសហជីព អ្នកនេះស្ថិតនៅលើទូកតែមួយត្រូវតែសហការគ្នា បើគ្មានអ្នកណាមួយ​ក៏មិន​អាច​បន្តដំណើរការទៅមុខបានដែរ។ គ្មានរោងចក្រណាមួយ ដែលមិនត្រូវការកម្មករនោះទេ តែកម្មករដែលអាចទទួលយក និង​ស្វាគមន៍ទទួលជាកម្មករដែលល្អៗ (ស្មោះត្រង់ ឧស្សាហ៍ មិនប្រើហិង្សា) មិនមែនជាកម្មករដែលមកបំផ្លាញ​ ទ្រព្យសម្បត្តិ​រោងចក្រ និងគំរាមកម្មករគ្នាឯងនោះទេ។»

ពាក់ពន្ធ័នឹងបញ្ហាដែលបានលើកឡើង ដោយតំណាងរោងចក្រនេះ ប្រធានផ្នែកបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេត​អង្គការសិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ លោក អំ សំអាត បានបញ្ជាក់ថា ទោះជាកាក់ឲ្យស្ថិតក្រោមការពិនិត្យដោយតុលាការ មិនមែនបញ្ជាក់ថាអ្នកនោះ​មានទោសទេ។ ហើយតុលាការ ក៏មិនទាន់សម្រេចថាអ្នកទាំង១៩នាក់នោះ មានទោសនៅឡើយដែរ។ «គាត់នៅតែ​ជា​កម្មករដូចអ្នកដទៃដដែល គាត់មានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការធ្វើការងារ។ (...) ជនសង្ស័យ ឬជនជាប់ចោទ មិនទាន់ចាត់​ទុក​ថាពួកគាត់មានកំហុសនៅឡើយនោះទេ។ អ្នកដែលមានទោស ទាល់តែអ្នកនោះជាទណ្ឌិត ដែលមានសាលក្រម​ជាស្ថាពរ​ពីតុលាការ ទើបស្របតាមការលើកឡើងរបស់រោងចក្រ ដែលថា មិនអាចទទួលឲ្យចូលធ្វើការបាន។»

នៅខាងក្រៅរោងចក្រអេសអិល វិញមានកម្មករប្រមាណជិតប្រាំរយនាក់បានធ្វើកូដកម្មដោយ«បិទ»ផ្លូវ នៅខាងមុខ​រោង​ចក្រ ព្រោះតែមិនមានការដោះស្រាយដោយភាគីរោងចក្រ ទៅតាមគោលការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាល។ លោក តេង រី តំណាង​ឲ្យកម្មកររោងចក្រអេសអិល ដែលបានចូលរួមធ្វើកូដកម្មនេះបានបញ្ជាក់ថា បើមានកិច្ចព្រមព្រៀងណាមួយ​ជាក់លាក់រវាង​កម្មករ និងរោងចក្រនោះ កម្មករទាំងអស់នឹងរីករាយចូលធ្វើការវិញ ហើយក៏សប្បាយចិត្ត នឹងការអនុវត្តស.ជ.ណ របស់​រដ្ឋាភិបាលឲ្យបានល្អបំផុត ជាមួយគ្នានេះខាងរោងចក្រក៏ត្រូវតែអនុវត្តឲ្យបានដែរ។ លោកបានបន្តថា ចំណុចសំខាននៃ​ការធ្វើកុដ្ឋកម្មនេះ គឺការទាមទាឲ្យរោងចក្រដកលោកមាស សត្ថា និងអនុញ្ញាតិឲ្យកម្មករ១៩នាក់ចូលធ្វើការវិញ តាម​គោល​ការណ៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាល។ បើចំនុចទាំងពីនេះមិនត្រូវគ្នាទេ នោះកូដកម្មនឹងបន្តមានទៅមុខទៀត ហើយប្រហែលជា​ស្ថិតក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំជាងពេលណាៗទាំងអស់។

ប្រធានផ្នែកបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេត អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត បានលើកឡើងថា បញ្ហាដែលបន្តរឲ្យ​កម្មករធ្វើកូដកម្មនេះ មិនមែនជាកំហុសខាងកម្មករនោះទេ ជាកំហុសរបស់រោងចក្រ ព្រោះតែមិនបានអនុវត្តតាម​សេចក្តី​ណែនាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។ ព្រោះថារដ្ឋាភិបាលបានឲ្យរោងចក្រដកលោក មាស សត្ថា ចេញពីរោងចក្រ និងទទួលយក​កម្មករទាំង១៩នាក់ឲ្យចូលធ្វើការ ព្រមទាំងឲ្យរោងចក្របើកប្រាក់ខែ ដល់កម្មករ៥០ភាគរយក្នុងអំឡុងពេលមានកូដកម្មនេះ ដើម្បីបញ្ចប់នូវបញ្ហាវិវាទទាំងនេះ តែរោងចក្រនៅតែមិនអនុវត្ត ឬមិនព្រមងនុវត្តតាម តើរដ្ឋាភិបាលធំជាងរោងចក្រ អេសអិល ឬរោងចក្រអេសអិលធំជាងរដ្ឋាភិបាល? លោកបន្ថែមថា «ក្រុមហ៊ុនណាក៏ដោយ មកវិនិយោគក្នុងប្រទេសណា​ត្រូវតែអនុវត្តច្បាប់ប្រទេសនោះ ត្រូវគោរពតាមរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសនោះ។ (...) បើរោងចក្រ មិនគោរពតាម​គោល​ការណ៍​​រដ្ឋាភិបាលទេ នោះបាតុកម្មនៅតេបន្ត អំពើហិង្សានឹងអាចកើតមានជាបន្តបន្ទាប់។»

ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ មិនអាចសុំការបញ្ជាក់លើបញ្ហា នៃការអនុវត្តគោលការណ៍របស់​រដ្ឋាភិបាល​តាម​ស.ជ.ណ បានទេ។ តែលោក អំ សំអាត បានបញ្ជាក់ថា តាមនីតិវិធីច្បាប់ ជាសម្ថកិច្ចរបស់ក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ជាការងាររបស់​មន្រ្តីមកពីក្រសួងការងារជាអ្នកអនុវត្តនូវ ស ជ ណ ដែលជាសេចក្តីសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាលនេះ ឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាព។ «បើ​រដ្ឋាភិបាលគ្រាន់តែចេញក្រដាសមួយ ឲ្យតែរួចពីដៃ គ្មានប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការអនុវត្តទេ តើរដ្ឋាភិបាលនឹងទៅជាអ្វី បើសេចក្តី​សម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាលនោះមិនត្រូវបានគរអនុវត្តន៍។ (...) ឯកម្មករបន្តធ្វើកូដកម្មនោះ មិនមែនេជាកំហុស​របស់កម្មករ​នោះ​ទេ ពួកគាត់គោរពតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាល ហើយអ្នកមិនអនុវត្តជាអ្នកខុស ពិសេសភាគីរោងចក្រ៕»

---------------------------------------------------------
ដោយៈ អ៊ុម វ៉ារី - ភ្នំពេញថ្ងៃទី២០ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ