«តុលាការជាទីគោរព លុយមិនគ្រប់គឺចាញ់! តុលាការជាទីស្រឡាញ់ បើដឹងថាចាញ់ ដាក់លុយឲ្យគ្រប់!» នេះ​ជា​ឃ្លាមួយ ដែលកំពុងត្រូវបានប្រើប្រាស់ ដោយពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួន ហើយត្រូវបានលោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិ អ្នក​នាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លើកមកពន្យល់បកស្រាយ យ៉ាងក្បោះក្បាយ នៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុក​ផ្លូវការ​របស់លោក កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៥ កន្លងមក។ លោកបានចាប់ផ្ដើមថា  ពាក្យមួយ«ឃ្លា»នេះ កំពុង​ពេញនិយម ពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើន ដែលកំពុងរងគ្រោះ ព្រោះតែ«ភាពអយុត្តិធម៌» នៃតុលាការ​កម្ពុជា។ លោកថា៖ «ពាក្យមួយឃ្លានេះ ប្រហែលជាមានន័យគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការបង្ហាញពីប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌»។

អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានសរសេបន្តថា ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលស្អប់ខ្ពើម ជាពន់ពេក ចំពោះភាព​អយុត្តិធម៌នោះ ចង់បានការធ្វើកំណែទម្រង់ ដ៏ពិតប្រាកដមួយ។ ប្រជាពលរដ្ឋបានសួរសំណួរជាច្រើន ពាក់ព័ន្ធ​នឹងតុលាការ ដូចជា «ដុល្លារការ ឬតុលាការ?» «មានស្តង់ដារប៉ុន្មាន ឲ្យពិតប្រាកដ?» «ពេលខ្លះរកឃើញ ពេល​ខ្លះរកមិនឃើញ ហេតុអ្វី?» «អង្គហេតុដូចគ្នា ខុសតួអង្គ ពេលខ្លះចាត់ការ ពេលខ្លះមិនចាត់ការ ហេតុអ្វី?»។

លោកបានស្នើ ឲ្យមានការបែងចេកឲ្យដាក់ពីគ្នា ដោយពិតប្រាកដ នូវអំណាចឯករាជ្យទាំងបី (អំណាច​នីតិ​ប្រតិបត្តិ=រដ្ឋាភិបាល, អំណាចនីតិបញ្ញត្តិ=រដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធិសភា, និងអំណាចតុលាការ=យុត្តិធម៌) តាមច្បាប់​កំពូល របស់ប្រទេសជាតិ។ លោកបន្តថា បើសិនជាការគ្រប់គ្រងរដ្ឋមួយ មិនបាន«ផ្តាច់»អំណាចទាំងបី ឲ្យ​ដាច់​ពី​គ្នា ដោយច្បាស់លាស់ទេ នោះអំណាចទាំងអស់ ពិតជាស្ថិតនៅ«ក្រោម អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ ឬអំណាច​បក្ស ឬ​អំណាច​បុគ្គល និងឥទ្ធិពលនៃអំពើពុករលួយ ដែលជាឧបសគ្គធំៗមិនឲ្យមាននីតិរដ្ឋបាន»។

លោកបានពន្យល់ទៀតថា ការបែងចែកអំណាច ឲ្យស្ថិតនៅឯករាជ្យពីគ្នា ការគោរពច្បាប់ ភាពស្មើមុខគ្នា ចំពោះ​មុខច្បាប់ នោះទើបអាចចាត់ទុកថា កម្ពុជា មាន«នីតិរដ្ឋ»។ ផ្ទុយមកវិញ បើសិនជា «នីតិរដ្ឋ» មិន​មាន​ពេញលេញ ក៏មានន័យថា «អំពើអយុត្តិធម៌, ទំនាស់ផលប្រយោជន៍, និទណ្ឌភាព, ការធ្វើអ្វីៗតាមទំនើងចិត្ត, អំពើ​ពុករលួយ, ការរំលោភបំពាន, អសន្តិសុខ និងការភ័យខ្លាចនៅតែបន្តកើតមានក្នុងសង្គម»។

ដើម្បីរំលេចឡើង សម្រាប់កម្ពុជា ជាប្រទេស«នីតិរដ្ឋ»នោះ លោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិ បានសរសេរថា៖ «យើងត្រូវ​បន្តដោះស្រាយជាចាំបាច់ ដោយត្រូវផ្លាស់ប្ដូរផ្នត់គំនិត ចាស់ របៀបដឹកនាំ និងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រង ដែលមិន​ទាន់​ល្អ។ បែងចែកអំណាចសំខាន់ៗ ឲ្យដាច់ពីគ្នា និងត្រូវលុបបំបាត់ អំពើពុករលួយជាដើម។»

លោកបានបន្ថែម នូវទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនថា៖ «ក្នុងនាមជាជាតិមួយ ពេលនេះយើងត្រូវហ៊ានគិត ហ៊ានប្រាថ្នា ហ៊ាន​ប្តេជ្ញាចិត្ត និងហ៊ានធ្វើ ហ៊ានទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ក្នុងគ្រប់កិច្ចការដែលយើងធ្វើ។ ទោះការងារនោះ តូច​តាច​ក៏ដោយ ក៏យើងត្រូវធ្វើវាឲ្យល្អបំផុត ច្បាស់លាស់បំផុត និងត្រឹមត្រូវបំផុត។ ប្រទេសតូចតាច អន់ក្រ តូច​ទាប ជា​ច្រើនក្នុងពិភពលោក គេអាចប្រែក្លាយខ្លួន ទៅជានាគ ជាតោ ជាខ្លា នៅអាស៊ី ដែលប្រទេសខ្លះ មិនដែល​មាន​ជាតិផង តែគេអាចបង្កើតជាតិដ៏អស្ចារ្យ កសាងរដ្ឋដ៏ខ្លាំងក្លា។ ចុះយើង ដែលធ្លាប់កាន់ក្តាប់ភូមិភាគ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍ ដីគោកទាំងមូល ពីអតីតកាល ធ្លាប់ជាជាតិ ដែលមានអារ្យធម៌ ដ៏រីកចម្រើនបំផុតមួយ នៅអាស៊ី តើ​មាន​ហេតុផលអី្វ ដែលយើងមិនអាចងើបឡើង ក្នុងនាមជាអារ្យរដ្ឋដ៏អស្ចារ្យ ម្តងទៀតបាន?»៕