មេបញ្ជាការបឹងប្រាំ ថ្លែងពីដើមទងនៃជម្លោះដីធ្លីក្រោយសមាហរណកម្ម
- ដោយ: អ៊ុម វ៉ារី
- កែប្រែចុងក្រោយ: February 13, 2014
- ប្រធានបទ:
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
ដោយភាពចម្រូងចម្រាស់នៃបញ្ហាដីធ្លីក្នុងឃុំបឹងប្រាំ ក្នុងឆ្នាំ២០០៥ បន្ទាប់ពីរាជរដ្ឋាភិបាលបង្កើតនូវឃុំថ្មីមួយនេះ។ ជាមួយនឹងការបែងចែកដីសម្បទានសង្គមកិច្ច ទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនផ្សេងទៀតនោះ ក៏បានធ្វើឲ្យមានប្រជាពលរដ្ឋចំណូលស្រុកជាច្រើន សម្រុកចូលកាន់កាប់ដី ដែលមានម្ចាស់កម្មសិទ្ធិ និងគ្រប់គ្រងតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៨មក។
រនាំងដាក់ឃាំងផ្លូវលំ និងមានរោងទាហានយាម (ខាងឆ្វេងដៃ) នៅឃុំបឹងប្រាំ ស្រុក បវេល ខេត្តបាត់ដំបង។ (រូបថត ឯកសារ)
សម្ភាស - ជិតដប់ឆ្នាំមកហើយ ដែលប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនធំត្រូវបានរស់នៅដោយភាពរងារ (គ្មានកម្មសិទ្ធិដី) ដោយការលំបាក(ភាពក្រ) ព្រោះតែអាជ្ញាធរ រឹបអូសដីយកលក់ទៅឲ្យពលរដ្ឋចំណូលស្រុកថ្មី ជាមួយនឹងការផ្តល់កម្មសិទ្ធិដល់ពួកគាត់(អ្នកថ្មី)ទៀតផង។ ក្នុងហេតុការណ៍ទាំងនោះ លោក ឈឹម សារ៉ុន អតីតចៅហ្វាយស្រុកសម័យប៉ុលពត បានអះអាងថាលោកជាអ្នកចែកដី ទៅឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះ ក្រោយពីធ្វើសមាហរណកម្មចូលជាមួយរដ្ឋាភិបាល។ បច្ចុប្បន្នលោកជាមេបញ្ជាការកងទ័ពប្រចាំឃុំបឹងប្រាំ បានចូលខ្លួនមកបកស្រាយ ពីបញ្ហាទំនាស់ដីធ្លីជាមួយទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ ដូចខាងក្រោម៖
សូមលោករៀបរាប់ដោយសង្ខេប ពីមូលហេតុដែលនាំឲ្យមានទំនាស់ដីធ្លី នៅក្នុងឃុំបឹងប្រាំមកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ន?
លោក ឈឹម សារ៉ុន៖ ពីដើមមកដីក្នុងឃុំបឹងប្រាំជាដីនៅតាមបណ្តោយព្រំដែន។ ក្នុងតំបន់នោះ(បឹងប្រាំ) មានការច្បាំងគ្នាជាមួយទាហានវៀតណាម ដែលកាលនោះមិនមានប្រជាជនណារស់នៅទេ។ ក្រោយការចុះចូលនៃកងទ័ពខ្មែរក្រហមជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល ឆ្នាំ១៩៩៨ ទើបមានការចែកដីដល់ពលទាហាន និងប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនបង្កបង្កើនផល។ កាលនោះ មិនមែនជាដីដែលត្រូវបង្កើតឃុំនោះទេ ហើយក៏មិនមានប្រជាពលរដ្ឋផ្សេងទៀតណាមកធ្វើការទាមទារដែរ។ ឯផ្ទះសម្បែងចាប់ផ្តើមមានតាំងពីឆ្នាំនោះមករៀងមក។ ក្នុងកំឡុងឆ្នាំ២០០៥ លោក ឈា នី បាននាំប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណជា១៧០នាក់ នាំគ្នាទៅដេញប្រជាពលរដ្ឋដែលកំពុងរស់នៅទីនោះ និងរឹបអូសយកដីរបស់ពួកគាត់ ដែលធ្វើឲ្យមានជំលោះរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃនេះ។ ចំណែកឯរដ្ឋាភិបាលថ្នាក់លើ «ក្តាប់»មិនជុំ ពេលនោះបានរៀបចំឲ្យអ្នកមិនមានដីនៅទីនោះ (អ្នកដែលបានយកដីគេទាំងអស់)។
ក្រោយសមាហរណកម្ម ទ័ពខ្មែរក្រហមចូលរួមជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល តើអ្នកណាជាអ្នកធ្វើការបែងចែកដីទាំងនោះ ទៅឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ?
លោក ឈឹម សារ៉ុន៖ ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៨ ខ្ញុំបានឲ្យលោកមេភូមិ ហេ ដែលកាលនោះគាត់ក៏មិនមានដីដែរ។ ខ្ញុំ អនុញ្ញាតឲ្យលោកហេ ជាអ្នករៀបចំដីភូមិទាំងនោះទៅឲ្យគ្រួសារកងទ័ព និងប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រមួយចំនួននោះ។ តក្រោយមក លោក ហេ ដែលជាមេភូមិ អ្នកដឹងលឺក្នុងរឿងនេះ ក៏បានទៅចូលដៃជាមួយលោក ឈា នី ក្នុងប្លន់យកដីប្រជាពលរដ្ឋដែលជាម្ចាស់ពិតប្រាកដដែរទៅវិញ។
តើអាជ្ញាធរថ្នាក់លើ មិនបានជួយធ្វើអន្តរាគមក្នុងរឿងនេះទេឬ តាំងពីពេលមានទំនាស់មក?
លោក ឈឹម សារ៉ុន៖ មុនការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ ខ្ញុំបាននាំលោក អ៊ុយ រី អភិបាលរងខេត្តបាត់ដំបង លោកទឹម ដារ៉េត អភិបាលស្រុកបវេល ទៅចង្អុលបង្ហាញពីដីដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់ៗដែរ ដើម្បីឲ្យលោកធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ទៅរាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដល់ពួកគាត់។ តែលោកនៅតែចាត់ចូលដីទាំងនោះ ទៅជាដីសម្បទានសង្កកិច្ចដដែល។ ក្រោយមករដ្ឋាភិបាលចេញអនុក្រិត្យបង្កើតជាឃុំ ខ្ញុំក៏មិនដឹងធ្វើយ៉ាងម៉េចដែរ ព្រោះលោក (អ៊ុយ រី និងទឹម ដារ៉េត) យល់ម្នាក់ឯងថាជាដីរបស់«ឃុំ»។ ហើយករណីវិវាទនេះ ត្រូវបានធ្វើការដោះស្រាយជាច្រើនលើកច្រើនសារមកហើយ តែទំនាស់ទាំងនោះ នៅមិនត្រូវបានដោះស្រាយចេញជាលទ្ធផលអ្វីឡើយ មកទល់នឹងពេលនេះ។
ហេតុអ្វីបានជាលោក អភិបាលខេត្ត និងស្រុក បានដឹង ហើយមិនអន្តរាគមន៍ជួយចេញបណ្ណ ជូនប្រជាពលរដ្ឋជាអ្នកគ្រប់គ្រងពិតប្រាកដទាំងនោះ?
លោក ឈឹម សារ៉ុន៖ អស់លោកអភិបាលរងខេត្តបាត់ដំបង (លោក អ៊ុយ រី) មិនមែនមិនដឹងថា ដីនោះជារបស់ពលរដ្ឋនោះទេ។ ហើយគាត់ (អភិបាលរងខេត្តបាត់ដំបង) ក៏បានដឹងថាលោក ឈា នី បាននាំប្រជាពលរដ្ឋខាងក្រៅមករស់នៅលើដីជាកម្មសិទ្ធិនៃពលរដ្ឋផ្សេងទៀតដែរ។ ជាក់ស្តែងអ្នកដែលរងគ្រោះនោះ ខ្ញុំបានស្គាល់ទាំងអស់ ឯអ្នកដែលវាស់វែងដីជំនាន់នោះ ក៏នៅមានវត្តមានដល់សព្វថ្ងៃនេះដែរ តែគាត់កំពុងតែឈឺធ្ងន់។
តើលោកហ៊ាន អះអាង និងមានសំអាងអ្វីខ្លះ ដែលថាដីនោះជាដីរបស់ពលរដ្ឋ កំពុងតែធ្វើការទាមទារ?
លោក ឈឹម សារ៉ុន៖ មិនពិបាកទេ បើចង់ស្រាវជ្រាវនោះ។ សួរថាតើពលរដ្ឋដែលបានចូលមករស់នៅក្នុងតំនប់នោះ (បឹងប្រាំ) កាលមុនរស់នៅទីណា? ក្នុងភូមិអី? ហើយអ្នកដែលកំពុងទាមទារនោះវិញ ដែលភាគច្រើន ជាប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ បានទៅត្រួសត្រាយដីព្រៃដើម្បីរស់នៅ និងប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតតាំងពីយូរណាស់មកហើយ មកទល់នឹងពេលមានទំនាស់នេះ ដោយពុំមានប្លង់។ ឯអ្នកមានប្លង់វិញមិនដឹងមកពីណាទេ ហើយក៏មិនបានត្រួសត្រាយដីនោះនៅដែរ សូម្បីតែដីព្រៃមួយកាំបិទក៏មិនបានកាប់។ ដីទាំងនោះរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលគ្មានបណ្ណកម្មសិទ្ធិ និងក៏កំពុងតែរងគ្រោះ មិនមែនជាដីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលមិនបានមកឈូសឆាយ និងដែលនាំមករស់នៅដោយលោកមេឃុំ ឈា នីនោះទេ។ ដីនោះពិតជាដីរបស់ពលរដ្ឋ ដែលកំពុងកាន់កាប់រាល់ថ្ងៃ ដែលមិនបានទទួលប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិមកពីបឹងព្រលឹតជាអ្នកក្រីក្រី និងជាអ្នកត្រួសត្រាដោយខ្លួនឯងតាំងពីកងទ័ពចែកដីឲ្យ និងរស់នៅរហូតមក។ ពួកខ្ញុំពិតជាអ្នកចែកដល់ គាត់ទាំងនោះ។
មុនពេលមានទំនាស់ តើប្រជាពលរដ្ឋ ចំណូលថ្មីនោះមានប៉ុន្មាន ក្រោយឆ្នាំ២០០៥? លោកយល់យ៉ាងណា ចំពោះការនាំប្រជាពលរដ្ឋចំណូលថ្មីចូលមកនោះ និងមានអ្វីដែលអាចជួយទប់ស្កាត់បាន?
លោក ឈឹម សារ៉ុន៖ ការគ្រប់គ្រងកាន់កាប់នោះ បន្ទាប់ពីឆ្នាំ២០០៥មក មានតែ១៧៥នាក់ទេដែលលោក ឈា នី បានប្រមូលមក។ ហើយលោកឈា នី បានប្រមែរប្រមូលមករស់នៅជាបន្តរបន្ទាប់ ហើយក៏មានការទប់ស្កាត់ដោយលោក សុខ អតីត អភិបាលស្រុកបវេល។ មកទល់នឹងពេលនេះបួនជំនាន់ហើយនៃការគ្រប់គ្រងស្រុកបវេល។ ហើយលោកក៏ជឿជាក់ដែរថា បើមិនមានការគាំទ្រពីថ្នាក់ដឹកនាំទេ ក៏មិនអាចធ្វើទៅបានដែរ។ ពលរដ្ឋពិតប្រាកដធ្វើការទាមទារ។ លោកឈា នី ដែលមានកម្លាំងក្នុងដៃ បានធ្វើការចាប់ចងប្រជាពលរដ្ឋ និងថែមទាំងធ្វើទារុណ្ឌកម្មលើពួកគាត់ថែមទៀតផង។ ( …) ខ្ញុំក៏មិនអាចជួយបានដែរ ព្រោះមិនស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្ញុំទៀតទេ។ ឯអភិបាលស្រុកនិយាយឲ្យតែល្អស្តាប់ និយាយឲ្យតែរួចពីមាត់ ម្ចាស់ដីនៅតែទឹកភ្នែកដដែល ហើយអ្នកដែលទៅយករបស់គេ (ដី) កាន់តែសប្បាយ។
ចំណែកតំបន់នានាដែលនៅឆ្ងាយ តើមានការរំលោភបំពានដីធ្លីនេះដែរឬទេ? ហើយស្ថានភាព (ជីវភាព) ប្រចាំថ្ងៃរបស់លោកឈា នី បច្ចុប្បន្ននេះយ៉ាងម៉េចដែរ? មានសំអាងអ្វីខ្លះ?
លោក ឈឹម សារ៉ុន៖ តំបន់ដែលលោក ឈា នី ទៅមិនដល់ ពួកគាត់(ពលរដ្ឋ)ក៏មិនបានរងគ្រោះទេ។ ហើយរស់នៅយ៉ាងសុខសាន្តមកទល់នឹងពេលនេះ។ ឯលោក ឈា នី បច្ចុប្បន្ន មានទាំងត្រាក់ទ័រ មានទាំងឡានលុចស៊ីស។ គាត់មានលុយពីណាមកឆាប់ម្លេះ ដោយមិនធ្វើអ្វីសោះនោះ។ ក្រោយពីពលរដ្ឋមួយចំនួន ដែលបានអះអាងថាខ្លួនបានចំណាយ«លុយ»យ៉ាងច្រើនដើម្បីបានដីនេះ ខ្ញុំសន្និដ្ឋានថា បើមិនមែនបានពីការដកដីប្រជាជន ទៅលក់ឲ្យប្រជាជនផ្សេងទៀតទេ គាត់ក៏មិនមានឆាប់យ៉ាងដូច្នេះដែរ៕
--------------------------------------------------
ដោយ អ៊ុម វ៉ារី (ទំនាក់ទំនង៖ [email protected]) - ភ្នំពេញថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៤