រហូតមកដល់ពេលនេះ បើទោះការទាមទាររបស់គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ទៅគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាឲ្យ​មាន​ការ​បោះឆ្នោតឡើងវិញ ដើម្បីទម្លាយភាពជាប់គាំងនយោបាយក្រោយការបោះឆ្នោត កំពុងស្ថិតនៅក្នុងភាពស្រពិច​ស្រពិលក៏ដោយ ក៏ចរន្តនេះត្រូវបានអ្នកវិភាគឯករាជ្យ និងអ្នកឯកទេសរៀបចំការបោះឆ្នោតសន្និដ្ឋានថា វាទំនង​ជា​អាចទៅរួចអំពីលទ្ធភាព​ នៃការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ក្នុងឆ្នាំ២០១៤ខាងមុខនេះ ប្រសិនបើគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ និង​អ្នកគាំទ្របន្ថែមសម្ពាធថែមទៀត លើរដ្ឋាភិបាល រួមជាមួយនឹងការគាំទ្រពីសហគមអន្តរជាតិ។ នៅក្នុងបរិបទនេះ គេ​ក៏​បានសង្កេតឃើញគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ហាក់ដូចជាកំពុងបង្ហាញជំហរទន់ភ្លន់ ងាកមករកនិន្នាការនេះដែរ។

អ្នកបោះឆ្នោតមួយរូប បានបោះសន្លឹកឆ្នោតចូលទៅក្នុងហិបឆ្នោត។ (រូបថត IRI)

នយោបាយកម្ពុជា - ជុំវិញបញ្ហានេះ លោក គល់ បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិនៃគណៈកម្មាធិការ ដើម្បីការបោះឆ្នោត​ដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា (COMFREL) ក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយទស្សនាវដ្តីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ នៅថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣ បានពន្យល់ថា ក្រោយការបោះឆ្នោតដែល«ជាប់ជំពាក់»នឹងភាពមិនប្រក្រតី គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ និងអ្នកគាំទ្រមិនបានទទួលស្គាល់លទ្ធផលបោះឆ្នោត នឹងការបង្កើតរដ្ឋសភា និងរដ្ឋាភិបាលថ្មីនោះទេ។

នាយកប្រតិបត្តិដដែលនេះបន្តថា ការដែលមិនបានទទួលស្គាល់ បានជម្រុញឲ្យពួកគេពហិការចូលរដ្ឋសភា និង​បន្ត​ការតវ៉ារហូតមកដល់ពេលនេះ ដែលជាការដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា​កាន់តែខ្លាំង​ឡើង។ លោក គល់ បញ្ហា បញ្ជាក់ថា៖ «ជាធម្មតាកាលណារងសម្ពាធយូរៗទៅ វាអាចជាការពិនិត្យលទ្ធភាព នៃ​ការ​ដូររូល (ច្បាប់ទម្លាប់) នៃការលេងល្បែង ដើម្បីឲ្យគេទាំងអស់គ្នាមើលឃើញថា ការប្រកួតមួយ មានកិត្តិយស មាន​សុចរិតភាព មានយុត្តិធម៌ (...)»។

សូមរម្លឹកថា ក្រោយការទាមទាររបស់គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ឲ្យមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញ លោក ស ខេង ជាមន្រ្តី​ជាន់ខ្ពស់របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣ ក្នុងសន្និសីទកាសែតនៅទីស្តីការ​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ បានបញ្ជាក់តបថា ៖ «មូលហេតុចំបងនោះ តើមានបញ្ហាអ្វីខ្លះដែលនាំឲ្យ ឈានទៅដល់បោះឆ្នោត​ឡើង​វិញ។ ហើយកម្ពុជា យើងខ្ញុំគិតថា ប្រហែលជាមិនទាន់ដើរដូចថៃ ថាត្រូវបោះឆ្នោតពីរខែទៀត យើងរៀបចំទាន់? ប្រហែលជាទៅមិនទាន់រួចទេ។ (…) បើត្រូវបោះឆ្នោតឡើងវិញ ក៏ត្រូវប្រើពេលវេលា យ៉ាងហោចណាស់ពីមួយឆ្នាំ ទៅពីរឆ្នាំសម្រាប់ការរៀបចំ។»

ជាការបង្ហាញគោលជំហររបស់គណបក្ស ជាថ្មីម្តងទៀត ពីព្រលប់ថ្ងៃទី១៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣ តាមរយៈវីដេអូខ្លីមួយ ដែលត្រូវបង្ហោះឡើងលើទំព័រហ្វេសបុកផ្លូវការ លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ បានប្រកាសថា ដើម្បីឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរដោយសន្តិវិធី ចាប់ពីថ្ងៃទី១៥ធ្នូ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងដឹកនាំធ្វើបាតុកម្មរៀងរាល់ថ្ងៃ​ទូទាំងប្រទេស ឥតឈប់ឈរ ក្នុងបំណងទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញ នៅឆ្នាំ២០១៤។

ទាក់ទងបញ្ហានេះ លោកបណ្ឌិត ហង្ស ពុទ្ធា នាយកប្រតិបត្តិនៃគណៈកម្មាធិការអព្យាក្រឹត និងយុត្តិធម៌ដើម្បី​ការ​បោះ​ឆ្នោតដោយសេរី និងត្រឹមត្រូវនៅកម្ពុជា (NICFEC) បានបន្យល់ថា វាជាការលំបាកសម្រាប់ការរៀបចំ ឲ្យមាន​ការ​បោះឆ្នោតឡើងវិញ ក្នុងរយៈពេលខ្លីខាងមុខនេះ ព្រោះគណបក្សទាំងពីរនៅមានចំណុចខ្វែងគំនិតគ្នានៅឡើយ។

លោកបណ្ឌិតដដែលនេះបន្តថា និតិវិធីក្នុងការរៀបចំការបោះឆ្នោតឡើងវិញក្នុងរយៈពេលខ្លី ដែលអាច​ធានា​បាននូវ​តម្លាភាព និងយុត្តិធម៌ អាចទទួលយកបានសម្រាប់គ្រប់គូរភាគី ដើម្បីជៀសវាងការជាប់គាំងនយោបាយ​ក្រោយ​ការ​បោះឆ្នោតជាថ្មីនោះ ក៏មានភាពស្មុគស្មាញដែរ។ តែលោកបណ្ឌិត ហង្ស ពុទ្ធា អះអាងថា លទ្ធភាពនៃការ​បោះ​ឆ្នោត​ឡើងវិញ ក៏ប្រហែលជាអាចទៅរួចដែរ ប្រសិនបើភាគីអន្តរជាតិជួយសម្របសម្រួល ស្របពេលដែលរដ្ឋាភិបាល និង​គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក៏បានបង្ហាញសញ្ញាថា នឹងធ្វើកិច្ចសហការជាមួយភាគីដែលពាក់ព័ន្ធរួចទៅហើយនោះ៕

---------------------------------------
ដោយ៖ អ៊ុំ បូរី - ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ