វិបត្តិនៅប្រទេសម៉ាលី បានឈានជើងចូល មកក្នុងដំណាក់កាលថ្មីមួយទៀត ខណៈមានការចាប់ជនស៊ីវិល ភាគច្រើន​ជាជនបរទេស ធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំង នៅក្នុងប្រទេសអាលហ្សេរី ដែលនៅជាប់ព្រំប្រទល់មួយ។ អ្នកទទួលខុសត្រូវ ដែល​ជាក្រុមប្រដាប់អាវុធអ៊ីស្លាម​និយមនេះ មានគោលបំណង ចង់ប្រើប្រាស់ការធ្វើចំណាប់ខ្មាំង យ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់នេះ ជា​ការផ្លាស់ប្ដូរនឹងប្រតិបត្តិការសឹក ក្នុងប្រទេសម៉ាលី ដែលដឹកនាំដោយ កងទ័ពបារាំង។

របងព្រំប្រទល់ដី នៃតំបន់ អ៊ីន អាមើណា របស់ប្រទេសអាល់ហ្សេរី។ រូបថត FranceTv info។

តាំងពីព្រលឹងស្រាងៗ ថ្ងៃពុធទី១៦មករា ពួកក្រុមប្រដាប់អាវុធ ដែលស្និតនឹងបណ្ដាញភេវរកម្ម អាល់កៃដា (Al-Qaïda) បានវាយលុករោងចក្រចម្រាញ់ឧស្ម័នហ្គាសមួយកន្លែង ស្ថិតនៅផ្នែកខាងកើត ប្រទេសអាល់ហ្សេរី ក្បែរព្រំប្រទល់ ជា​មួយប្រទេសលីប៊ី មានចម្ងាយប្រមាណជា ១៣០០គីឡូម៉ែត្រ ពីរដ្ឋធានីអាល់ហ្សេរ។ រោងចក្រនៃតំបន់ អ៊ីន អាមើណា (In Amenas) នោះ មានក្រុមហ៊ុនប្រេងអន្តរជាតិធំៗបី កំពុងធ្វើអាជីវកម្មនៅទីនោះ ៖ ក្រុមហ៊ុនប៊ីភី(BP) របស់អង់គ្លេស ក្រុមហ៊ុនស្តាត័យ (Statoil) របស់ណ័រវេស និងក្រុមហ៊ុនសូណាត្រាច (Sonatrach) របស់អាល់ហ្សេរី។

អាជ្ញាធរអាល់ហ្សេរី បានប្រកាសក្នុងពេលបន្ទាប់មកថា ជនជាតិអង់គ្លេសម្នាក់ និងម្នាក់ទៀតជាជនជាតិអាល់ហ្សេរី ត្រូវ​បានសម្លាប់។ ជនបរទេសមកពីបស្ចឹមប្រទេសជាច្រើនទៀត ត្រូវបានចាប់ធ្វើចំណាប់ខ្មាំង និងបណ្ដាជនជាតិ​អាល់ហ្សេរី​ ប្រមាណជា១៥០នាក់ ធ្វើការអោយក្រុមហ៊ុនបារាំង ឈ្មោះ សេអ៊ីអេស កាទើរីង (CIS Catering) ផ្សេងទៀត ក៏ត្រូវបាន​ជាប់នៅទីនោះដូចគ្នា។

ជាការវាយប្រហារសងសឹក របស់ជនប្រដាប់អាវុធអ៊ីស្លាមនិយម «ស្ម័គ្របូជាឈាម»មួយក្រុម ទល់នឹងប្រតិបត្តិការ​សឹក​នៃពួក«គ្រឹស្ត៍» ដឹកនាំដោយកងកម្លាំងនៃប្រទេសបារាំង ធ្វើក្នុងប្រទេសម៉ាលី។ នេះជាការអោយដឹងរបស់ គេហទំព័រមួយ ដែលផ្សាយជាញឹកញាប់ នូវសេចក្ដីប្រកាសរបស់ក្រុមជីហាដ (jihad)។ «យើងអះអាងថា ចំណាប់ខ្មាំងដែលត្រូវ"ឆ្កាង" មានច្រើនជាង ៤០នាក់ ក្នុងនោះ៧នាក់ជាអាមេរិកាំង ២នាក់ជាអង់គ្លេស»។ ពួកគេសរសេរថា គោលបំនងធំគឺ«ត្រូវ​បញ្ឈប់ការបៀតបៀនប្រឆាំងទល់នឹង​ សហសេវិករបស់យើង នៅក្នុងប្រទេសម៉ាលី»។

កងទ័ពបារាំង បានរុលទៅទិសខាងជើងនៃប្រទេសម៉ាលី ក្នុងផែនការថ្មី នៃប្រតិបត្តិការសឹកជើងគោករបស់ខ្លួន បន្ទាប់​ពីបានវាយលុកតាមដែនអាកាស ក្នុងផែនការបឋម​តាំងពីថ្ងៃទី១១មករាមក ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីកចុះមក កាន់រដ្ឋធានី​បាម៉ាកូ (Bamako ទិសខាងត្បូងនៃប្រទេសម៉ាលី) របស់ក្រុមស្ម័គ្រប្រយុទ្ធនិយមអ៊ីស្លាមទាំងនេះ។

ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន តាមរយះពេលក្រសួងការបរទេសរបស់ខ្លួន បានអះអាងថា ពិតជាមានជនជាតិអាមេរិកាំង នៅជាប់​ជាចំណាប់ខ្មាំង។ បន្ទាប់មកទៀត ទីក្រុងឌុយប្លាំងប្រទេសអៀរឡង់ និងសារពត៌មានណ័រវស ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរ ថាជនជាតិរបស់ផងខ្លួនម្នាក់ៗ ត្រូវគេចាប់ឃាត់ជាចំណាប់ខ្មាំងដែរ។

នៅក្នុងសេចក្ដីប្រកាស របស់ក្រុមភេវរជនទាំងនោះ បានសរសេរអោយដឹង ពីជម្រើសរបស់ក្រុមខ្លួន ក្នុងការជ្រើសរើស ប្រទេសអាល់ហ្សេរី ជាទីតាំងវាយប្រហារ ដោយសារការ«បន្ទាបបន្ថោកកិត្តិយលនៃប្រជាជនអាល់ហ្សេរី» ពីសំណាក់​ប្រធានាធិបតី អាបដែឡាហ្សីស ប៊ូតេផ្លីកា (Abdelaziz Bouteflika) នៃប្រទេសនេះ ដែលបានអនុញ្ញាតិអោយ យន្ដហោះ​ចម្បាំងរបស់បារាំង ប្រើប្រាស់ដែនអាកាសរបស់អាល់ហ្សេរី ក្នុងការធ្វើដំណើរទៅកាន់ប្រទេសម៉ាលី។

អ្នកធ្វើការម្នាក់របស់គេហទំព័រ ដែលផ្សាយសេចក្ដីប្រកាសនោះ បានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារសារពត៌មានបារាំង អាអេហ្វប៉េ ក្នុង​លក្ខខ័ណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះថា «ក្រុមចាប់ជម្រិតទាមទារអោយមានការដោះលែង អ្នកទោសជាភេវរករ ១០០នាក់ ពី​ក្នុងពន្ធនាគាររបស់ប្រទេសអាល់ហ្សេរី ដើម្បីជាថ្នូរនឹងការដោះលែងចំណាប់ខ្មាំង»។ អ្នកធ្វើការអោយគេហទំព័រ ថាខ្លួន​បានស្ដាប់លឺនូវការជជែកគ្នា រវាងអ្នកទទួលខុសត្រូវអាល់ហ្សេរី និងក្រុមចាប់ជម្រិត ពីការទាមទារនេះ ដែលត្រូវតែនាំ​ជនទាំង១០០នាក់នេះ ទៅកាន់ផ្នែកខាងជើងនៃប្រទេសម៉ាលី។

ដោយឡែក រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃអាល់ហ្សេរី លោកដាហ៊ូ អ៊ូល្ដ កាប្លីយ៉ា (Dahou Ould Kablia) បានថ្លែងថា អាជ្ញាធរ​«មិនឆ្លើយតបនឹងការទាមទារតវ៉ាណាមួយ របស់ពួកភេវរជនទេ ហើយបដិសេធចោល នូវរាល់ការចរចារទាំងឡាយ»។ លោកក៏បានច្រានចោលផងដែរ ពីការប្រកាសខ្លួនរបស់ក្រុមអ្នកចាប់ជម្រិត ជាសមាជិកនៃបណ្ដាញភេវរកម្មអាល់កៃដា​នោះ ដោយលោកបាននិយាយថា គ្រាន់ជាក្រុមជនប្រមាណជា២០នាក់ ចេញពីតំបន់នោះប៉ុណ្ណោះ។

នៅឯប្រទេសម៉ាលីឯនោះវិញ កងកម្លាំងពិសេសរបស់បារាំង រួមជាមួយនឹងកងទ័ពម៉ាលី កំពុងតែជួបប្រយុទ្ធ​​យ៉ាង​ស្វិតស្វាញ ទល់នឹងក្រុមប្រដាប់អាវុធនិយមអ៊ីស្លាម នៅទីក្រុង ឌីយ៉ាបាលី​ (Diabali) ផ្នែកខាងលិចប្រទេស។ ទីក្រុង​ដែលមានចម្ងាយប្រមាណជា ៤០០គីឡូម៉ែត្រ ខាងជើងរដ្ឋធានី បាម៉ាកូនេះ បានធ្លាក់ក្នុងកណ្ដាប់ដៃរបស់ ក្រុមនេះ ដែលទំនងជាដឹកនាំដោយ ជនជាតិអាល់ហ្សេរីម្នាក់ ឈ្មោះអាប៊ូ ហ្សេដ (Abou Zeid)។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ​​បារាំង លោកហ្សង់-អ៊ីវ ឡឺឌ្រីអាន (Jean-Yves Le Drian) បានទទួលស្គាល់ថា ស្ថានភាពមានការពិបាក នឹងប្រយុទ្ធទល់​នឹង​ក្រុមនេះ ដែលជាក្រុមមួយច្បាស់លាស់ ក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រសឹក និងបំពាក់ទៅដោយអាវុធទំនើបៗ។

សូមបញ្ជាក់ថា  កងទ័ពបារាំងត្រូវបានដាក់ពង្រាយ នៅក្នុងប្រទេសម៉ាលី ប្រមាណជា ៨០០នាក់រួចមកហើយ មកទល់​នឹងពេលនេះ។ នៅក្នុងគម្រោង កងទ័ពបារាំងនឹងត្រូវដាក់ពង្រាយ រហូតដល់ ២៥០០នាក់៕

-----------------------------------------------------
ដោយ សេក មនោរកុមារ - ប៉ារីស​ ថ្ងៃទី១៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ