ភ្នំពេញ៖ លោក ហ៊ុន សែន បានប្រកាសគាំទ្រ ឲ្យមានច្បាប់ស្តីពី «ក្រមសីលធម៌សម្រាប់ អ្នកនយោបាយ» ដើម្បីជៀស​វាងការជេរប្រមាថគ្នា និងលើកកំពស់សេចក្ដី ថ្លៃថ្នូរក្នុងសង្គមខ្មែរ។ ឯសង្គមស៊ីវិល អ្នកវិភាគនយោបាយមួយ និងតំណាង​រាស្ត្របក្សប្រឆាំង មួយចំនួនយល់ថា សម្រាប់កម្ពុជាមិនចាំបាច់មាន ច្បាប់ ឬក្រមសីលធម៌ អ្នកនយោបាយទេ ព្រោះវា​អាច​ប៉ះពាលដល់សិទ្ធិខាងនយោបាយ និងអាចជាឧបរណ៍សម្រាប់ចាប់កំហុសគ្នា ទៅវិញទៅមក។ ចំណុចដែល​សំខាន់​នោះ​គឺអ្នកនយោបាយ ខ្លួនឯងទៅវិញទេ ដែលដឹងថាត្រូវនិយាយ បែបណាក្នុងនាម «ជាអ្នកដឹកនាំ» នៅតាមទីសាធារណៈ។

លោក នាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន

លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី បានថ្លែងថា លោកគាំទ្រឲ្យ មានក្រមសីលធម៌ សម្រាប់មេដឹកនាំគណបក្សនយោបាយ នៅក្នុងពិធី​ចែកសញ្ញាប័ត្រ ដល់និស្សិតសលកវិទ្យាល័យ បញ្ញាសាស្រ្ត កាលពីព្រឹក ថ្ងៃ ទី១៤ មករាកន្លងមកនេះ។ លោកបានលើក​រឿងនេះឡើង មួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីការសែតភ្នំពេញ បានចុះផ្សាយ អត្ថបទវិភាគមួយ ដោយលើកឡើងថា អ្នកនយោបាយខ្មែរ មួយចំនួន តែងតែជេរ ប្រមាណគ្នាទៅវិញទៅមក ដោយប្រើពាក្យមិនសមរម្យ។ ការសែតបាន ចោទជាសំនួរថា កម្ពុជា​គួរតែមានក្រមសីលធម៌ សម្រាប់អ្នកនយោបាយដែរឬទេ?

ឆ្លើយចំពោះរឿងខាងលើ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី បានសារភាពថា លោកធ្លាប់ជេរ ឆ្លើយតបទៅវិញដែរ ដោយសារតែ អ្នក​នយោបាយទាំងនោះ បានជេរប្រមាថលោកមុន។ លោកក៏បានបញ្ជាក់ពីជំហរគាំទ្រ ឲ្យមានការបង្កើត «ក្រមសីលធម៌ សម្រាប់អ្នកនយោបាយ» និងស្នើបន្ថែមឲ្យបង្កើត ទៅជាច្បាប់ ហើយកំណត់ដាក់ទោស ជាប់ពន្ធនាគារ លើអ្នក​នយោបាយណា ដែលទិតៀន រិះគន់ជេរប្រមាថគ្នានោះ។

លោក អ៊ូ វីរៈ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌល សិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បាននិយាយថា មិនចាំបាច់មានច្បាប់ ឬក្រមសីលធម៌ សម្រាប់​អ្នក​នយោបាយទេ ការនិយាយស្តីទុកឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ ជាអ្នកសម្រេច។ បើប្រជាពលរដ្ឋស្អប់ខ្ពើម អ្នកដឹកនាំដែលប្រើពាក្យ មិនសមរម្យ និងអ្នកនយោបាយដែល គិតតែពីឈ្លោះគ្នា មិនបានគិតពីអនាគតប្រទេសនោះ គាត់អាចឈប់គាំទ្រ ហើយ​ឈប់បោះឆ្នោតឲ្យបាន។

មន្រ្តីសិទ្ធិមនុស្សបន្តថា សីលធម៌នៃអ្នកដឹកនាំ ជារឿងសំខាន់ ហើយបើការដឹកនាំចេះ តែឈ្លោះគ្នា បែបហ្នឹង មានន័យថា​ខ្វះភាពចាស់ទុំ ផ្នែកនយោបាយ។ បើផ្នត់គំនិតអ្នកនយោបាយ នៅតែមានកំហឹងច្រើន ហើយការធ្វើនយោបាយ ដោយ​ស្អប់គ្នាទៅវិញទៅមក នោះអាចជា គ្រោះថ្នាក់សម្រាប់ ប្រទេសជាតិ ពីព្រោះការស្អប់ នៅពេលឡើងកាន់អំណាច នឹង​មានការកាប់សម្លាប់គ្នាដោយ ប្រការណាមួយ។

លោកគូសបញ្ជាក់ថា «ខ្ញុំគាំទ្រថា អ្នកនយោបាយ ត្រូវចាស់ទុំ ហើយត្រូវមានសីលធម៌ ប៉ុន្តែ មិនចាំបាច់ចេញច្បាប់ទេ ព្រោះថាច្បាប់នេះនឹងរឹតត្បិត របបប្រជាធិបតេយ្យ»។ លោក បន្ថែមថា ភាពចាស់ទុំផ្នែកនយោបាយ ប្រហែលកើតចេញ​ពីអ្នកនយោបាយ វ័យក្មេងច្រើនជាង អ្នកនយោបាយចាស់ៗ ព្រោះពួកគាត់អាចជាអ្នក ដែលចាប់ផ្តើមគិតពី អនាគត​ប្រទេសជាតិ។

ដូចគ្នានេះ អ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យ លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ ក៏មិនចង់ឲ្យមានការបង្កើតច្បាប់ ស្តីពីក្រមសីលធម៌ អ្នក​នយោបាយនេះនោះដែរ។ លោកបន្ថែមថានៅកម្ពុជា មានច្បាប់គ្រប់អស់ហើយ ដើម្បីថ្កោលទោស អ្នកណាដែល​និយាយ​ប៉ះពាល់ ដល់កិត្តយសអ្នកដទៃ ឬក៏ប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ និងអ្នកដទៃ។

អ្នកវិភាគលើកឡើងថា សីលធម៌ ដូចជាពាក្យប្រៀនប្រដៅ របស់ក្រមងុយ ឬខាងព្រះពុទ្ធសាសនា បើយើងដឹងថា ប្រើ​ពាក្យលើសលោះ «សុំទោសគេវិញទៅ ឬសុំលាពាក្យទៅ» វាចប់បញ្ហាហើយ។ លោកបានបង្ហាញថា ក្រមសីលធម៌​អ្នក​នយោបាយនេះ នៅប្រទេសមួយចំនួន ដូចជាប្រទេសបារាំង ដែលត្រូវបានបង្កើត សម្រាប់សមាជិករដ្ឋាភិបាល ក្នុងជូរ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី ក្នុងការនិយាយ ទាក់ទងគ្នាដោយ ប្រើពា្យសម្តីសមរម្យ និងការពារកុំឲ្យមានការប្រកាន់ គ្រួសារនិយម មិន​ពុករលួយ មិនទទួលសំណូក(...) និងក្រមសីលធម៌មន្ត្រីរាជការ ដែលនិយាយទាក់ទង ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋជាដើម។

អ្នកសង្កេតស្ថានការ នយោបាយជាតិ និងអន្តរជាតិ បានវាយតម្លៃថា ការវាយប្រហារ រវាងអ្នកនយោបាយ នៅស្រុកខ្មែរ កើតមានតាំងពីអ្នកនយោបាយ ទាំងនោះមានសិទ្ធិបង្កើត បក្សដោយខ្លួន។ ហើយអ្នកនយោបាយ​ដែលខ្វះ បទពិសោធន៍​មួយចំនួន ចាប់ផ្ដើមវាយប្រហារគ្នា តាមទំនើងចិត្ត តាមការនឹកឃើញ និងប្រើគ្រប់កលល្បិច បែបមិនច្បាស់លាស់មួយ ដើម្បីយកឈ្នះតែរៀងៗខ្លួន ។ ពួកគាត់មិនបានគិត ដល់ប្រយោជន៍រួម ប្រយោជន៍ជាតិជាធំនោះទេ ហេតុការណ៍នេះ បានក្លាយជាទម្លាប់ រហូតមកទល់នឹងពេលនេះ៕

---------------------------------------------------------
ដោយៈ អ៊ុម វ៉ារី - ភ្នំពេញថ្ងៃទី១៦ មករា ឆ្នាំ២០១២
រក្សាសិទ្ធគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ