អាដហុករិះគន់ការចាប់ជនភៀសខ្លួន ថារំលោភសិទ្ធិមនុស្ស
- ដោយ: អ៊ុម វ៉ារី អត្ថបទ និងយកការណ៍៖ អ៊ុម វ៉ារី ([email protected]) -ភ្នំពេញថ្ងៃទី៣ កុម្ភៈ ២០១៥
- កែប្រែចុងក្រោយ: February 03, 2015
- ប្រធានបទ: សិទ្ធិ
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក ប្រចាំខេត្តរតនគីរី បានលើកឡើងថា អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចខេត្តរតនៈគីរី បានប៉ុនប៉ងចាប់ខ្លួនជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា ចំនួន៩នាក់ ប៉ុន្តែចាប់បានតែ៥នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដែលជាសមាជិកនៃគ្រួសារមួយ រួមមានឪពុក ម្ដាយ និងកូនប្រុសស្រីបីនាក់។ ចំណែកឯជនភៀសខ្លួន៤នាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវបានរត់គេចខ្លួន ពីការតាមប្រម៉ាញ់ របស់សមត្ថកិច្ចកម្ពុជា កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៥ កន្លងមកនេះ។
តាមសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយ ចុះថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈម្សិលម៉ិញនេះ របស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក បានអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់ការចាប់ខ្លួន ការធ្វើទុក្ខទោសទៅលើជនភៀសខ្លួន ម៉ុងតាញ៉ា ដែលកំពុងរស់នៅលាក់ខ្លួនក្នុងព្រៃជាដើម។ សមាគមនេះ បានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលផ្តល់កិច្ចសហការ ជាមួយទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា ដើម្បីធានាឲ្យបានថា ក្រុមជនជាតិម៉ុងតាញ៉ាទាំងនោះ មិនត្រូវបានគំរាមកំហែង គ្មានការរំលោភសិទ្ធិពួកគេ និងទទួលបាននូវកិច្ចការពារយ៉ាងល្អ ពីរដ្ឋាភិបាលស្រមតាមកិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិ ដែលកម្ពុជាជារដ្ឋភាគី នៃពិធីសារស្តីពីសិទ្ធិជនភៀសខ្លួន។
លោក ឆាយ ធី មន្រ្តីសមាគមអាដហុក ប្រចាំនៅខេត្តរតនៈគីរីនៃភូមិភាគឦសាន បានថ្លែងប្រាប់ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យ.អាំងហ្វូថា ជនភៀសខ្លួនទាំងនោះ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចឡោមព័ទ្ធចាប់ នាខ្ទមចម្ការមួយក្នុងព្រៃ ស្ថិតនៅភូមិសោមគល់ ឃុំសោមធំ ស្រុកអូរយ៉ាដាវ ខេត្តរតនគិរី។ បច្ចុប្បន្នជនភៀសខ្លួន ដែលបានចាប់ខ្លួនទាំងនោះ មិនដឹងជាត្រូវបានគេយកទៅណានៅឡើយ បើទោះជាក្រុមការងារនៃសមាគមរបស់លោក បានព្យាយាមស្វែងរក និងស៊ើបសួរព័ត៌មានក៏ដោយ។
លោក ឆាយ ធី បានថ្លែងអះអាងថា៖ «ការចាប់ខ្លួននេះ មានការរំលោភទៅលើសិទ្ធិមនុស្ស យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។ (…) រំលោភទៅលើអនុសញ្ញា ស្តីពីសិទ្ធិជនភៀសខ្លួន ឆ្នាំ១៩៥១។»
លោកបានពន្យល់ថា មានជនជាតិម៉ុងតាញ៉ាប្រមាណ៣២នាក់ បានភៀសខ្លួន ពីការធ្វើទុក្ខបុម្នេញពីអាជ្ញាធរនៃប្រទេសវៀតណាម។ ហើយពួកគេបានមកលាក់ខ្លួន នៅក្នុងព្រៃនៃខេត្តរតនគីរី ចាប់តាំងពីដើមខែមករា រហូតមកដល់ដើមខែកុម្ភៈនេះ។ ក្រោយមកសមត្ថកិច្ច បានតាមចាប់៩នាក់ តែរត់រួច៤នាក់។ ដូច្នេះនៅសល់២៧នាក់ទៀត ក៏កំពុងតែសំងំលាក់ខ្លួនក្នុងព្រៃនៅឡើយដែរ។
ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីស្នងការនគរបាលខេត្តរតនគីរី លោក នួន កឿន បានទេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ តាមការអះអាងរបស់លោក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃកាលពីថ្មីៗនេះ ជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកមួយ បានឲ្យដឹងថា សមត្ថកិច្ចកម្ពុជា មិនបានចាប់បញ្ជូនខ្លួន ជនជាតិម៉ុងតាញ៉ាទេ។ តែលោកទទួលស្គាល់ថា សមត្ថកិច្ចពិតជាបានចាប់ជនអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាមខុសច្បាប់ ដែលបានមកធ្វើចម្ការនៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។
លោកបានអះអាងថា ពួកគេមិនមែនជាជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា ដែលស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនផ្នែកនយោបាយ ពីប្រទេសវៀតណាម មកកាន់កម្ពុជានោះទេ។ លោក បានថ្លែងទៀតថា៖ «អត់មានម៉ុងតាញ៉ាទេ សុំឲ្យអាដហុកបញ្ជាក់ឲ្យច្បាស់។ (...) ហើយបើមិនដូចនេះទេ យើងខ្ញុំនឹងប្តឹងទៅតុលាការ ពីការចោទប្រកាន់ដែលបម្រើហេតុផលនយោបាយ។»
បើទោះជាមានការកំហែងយ៉ាងនេះ ពីអាជ្ញាធរកម្ពុជាក៏ដោយ សមាគមអាដហុកនៅតែបង្ហាញរបាយការណ៍របស់ខ្លួន ស្តីពីការចាប់ខ្លួន ជនភៀសខ្លួនទាំងនោះ ចាប់ពីដើមខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៤ មកដល់ពេលនេះ។ ក្នុងរបាយការណ៍នោះបានសរសេរថា ជនភៀសខ្លួនម៉ុងតាញ៉ាចំនួន៤៥នាក់ បានភៀសខ្លួនមកកម្ពុជា ដើម្បីសុំសិទ្ធិជ្រកកោនខាងនយោបាយ។ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរបានឡោមព័ទ្ធចាប់ពួកគេ បានចំនួន១៣នាក់។ ក្រោមការអន្តរាគមរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ រដ្ឋាភិបាលក៏បានផ្តល់ឱកាស ដល់ជនភៀសខ្លួនទាំង១៣នាក់ ស្នាក់នៅរាជធានីភ្នំពេញ។ ឯ៥នាក់ ដែលទើបនិងចាប់កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈនេះ មិនទាំន់ដឹងថានៅទីណានោះដែរ។
របាយការណ៍ បានសរសេរបន្តថា៖ «កម្ពុជាជារដ្ឋភាគីនៃពិធីសារ ស្តីពីសិទ្ធិជនភៀសខ្លួន។ អាជ្ញាធរកម្ពុជាត្រូវតែគោរព រាល់ព័ត៌មាន និងស្ថានភាពជនភៀសខ្លួន។ (...) មិនអាចចាប់បញ្ចូន បំបិទព័ត៌មានដូច្នេះនោះទេ។»
បើតាមការអះអាងរបស់លោក ខៀវ សុភ័គ ដដែល បានបន្ថែមឲ្យដឹងទៀតថា ក្រសួងមហាផ្ទៃកំពុងរង់ចាំរបាយការណ៍វាយតម្លៃ ពីជនទាំង១៣នាក់នោះថា តើពួកគេជាជនជាតិភាគតិចវៀតណាម ឬជាជនជាតិម៉ុងតាញ៉ាដែលស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោន៕