មហាធា មហាមេដ អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីដ៏មានឥទ្ធិពលមួយរូប របស់ប្រទេសម៉ាឡស៊ី បានចុះផ្សាយនៅលើ​គេហទំព័រ​ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោក ចោទប្រកាន់ ក្រុមហ៊ុនផលិតយន្ដហោះ ប៊ូអីង (Boeing) និងទីភ្នាក់ងារស៊ើប​ការ​សម្ងាត់របស់​អាមេរិក ស៊ីអាយអេ (CIA) ថាបានបង្វិលព័ត៌មាន ជុំវិញការបាត់ខ្លួនរបស់យន្ដហោះ ភ្ជាប់ជើងហោះហើរ MH370 ដែល​បានរលប់បាត់ពីប្រព័ន្ធរលកអាកាស សូន្យឈឹងតាំងពីថ្ងៃទី៨ ខែមីនា មកនោះ។

យន្ដហោះ របស់ក្រុមហ៊ុនម៉ាឡេស៊ីអ៊ែរឡាញ។ (រូបថត MONOROOM.info/ D.KEO)

បាត់យន្ដហោះ - រហូតមកដល់ពេលនេះ មានរយៈពេលជាង ៨០ថ្ងៃទៅហើយ តែគេនៅតែគ្មាន​ដំណឹងអ្វីទាល់តែ​សោះ ពីយន្ដហោះដ៏ធំមួយ របស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ ម៉ាឡេស៊ីអ៊ែរឡាញ ដែលបានបាត់ខ្លួនយ៉ាងអាថ៌កំបាំង ជា​មួយនឹងមនុស្ស២៣៩នាក់ នៅក្នុងនោះ។ ការស្ងាត់បាត់ដំណឹងទាំងនេះ បានធ្វើឲ្យមានការលេចលឺ នូវការសង្ស័យ​ផ្សេងៗគ្នាជាច្រើន ដែលពិបាកនឹងធ្វើឲ្យគេយល់បាន ពីមូលហេតុពិតប្រាកដនៃការបាត់ខ្លួននេះ បើសូម្បីតែការរុករក​ដែលបានចំណាយប្រាក់ ប្រមាណជា១០០លានដុល្លារទៅហើយ ក៏នៅតែគ្មានលទ្ធផលអ្វីសោះ។

ប៉ុន្តែសម្រាប់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី លោក មហាធា មហាមេដ វិញ លោកបានចង្អុលចំៗ ទៅក្រុមហ៊ុន​ផលិត​យន្ដហោះ ប៊ូអីង និងទីភ្នាក់ស៊ើបការសម្ងាត់អាមេរិក ថាជាអ្នកអាចបកស្រាយ ពីអាថ៌កំបាំងនៃការបាត់យន្ដហោះ។

មានការវាយលុកពីខាងក្រៅ ទៅលើប្រព័ន្ធបើកបរដោយស្វ័យប្រវត្តិរបស់យន្ដហោះ

«យន្ដហោះ មិនមែនបាត់ខ្លួនទៅ ស្រួលៗអញ្ចឹងនោះទេ» នេះជាការបញ្ជាក់ដំបូងរបស់លោក មហាធា មហាមេដ នៅ​ក្នុងអត្ថបទចុះផ្សាយ កាលពីសប្ដាហ៍កន្លងទៅនេះ។ លោកសរសេរទៀតថា៖ «ប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងរបស់យន្ដហោះ ត្រូវបានកាត់ផ្ដាច់ តែការិយល័យត្រួតពិនិត្យការហោះហើរនៅលើដី នៅតែអាចទាក់ទងយន្ដហោះបាន។ ប្រព័ន្ធ​បង្ហាញ​ទីតាំង (GPS) របស់យន្ដហោះ ក៏ត្រូវបានផ្ដាច់ចោលដែរ។ តែផ្ទុយទៅវិញ យន្ដហោះ ភ្ជាប់ជើងហោះហើរ MH370 នៅតែអាចត្រូវបានកំណត់ពីបម្លាស់ទីរបស់វា ដោយប្រព័ន្ធផ្កាយរណបបាន។»

អតីតប្រមុខរដ្ឋភិបាល របស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី រូបនេះ បានយកអត្ថបទមួយរបស់ ចន ក្រូស្ត៍ (John Croft) ដែលបាន​ផ្សាយនៅឆ្នាំ២០០៦ មកបង្ហាញបញ្ជាក់ពីប្រព័ន្ធបើកបរយន្ដហោះ ដោយស្វ័យប្រវត្តិមួយ ដែលមិនអាចកាត់ផ្ដាច់​ទាំង​ស្រុងបាន ហើយអាចត្រូវដាក់ឲ្យដំណើរការ ដោយអ្នកបើកបរយន្ដហោះ នៅក្នុងយន្ដហោះ ឬដោយនរណាផ្សេង​ពី​ចម្ងាយបាន។  ប្រព័ន្ធ​បើកបរស្វ័យប្រវត្តិនេះ អាចត្រូវបានបញ្ជាបើកពីចម្ងាយ ដោយភ្នាក់ងាររដ្ឋាភិបាលសំខាន់ៗ ដូច​យ៉ាង ស៊ីអាយអេ នេះជាដើម ក្នុង​ករណី ប្រសិនណាជាមានក្រុមភេវរករណាមួយ ចង់ប្លន់យន្ដហោះ។

«ច្បាស់ណាស់ គឺក្រុមហ៊ុន ប៊ូអីង និងទីភ្នាក់ងារសន្តិសុខ មានលទ្ធភាពនឹងបញ្ជាយន្ដហោះនេះ ពីចម្ងាយបាន ទៅ​លើប្រព័ន្ធបើកបរដោយស្វ័យប្រវត្តិ របស់យន្ដហោះដឹកអ្នកដំណើរ ដូចជាយន្ដហោះ MH370 នេះ»

ការរុករកដែលធ្វើឲ្យខាតពេល

សម្រាប់លោកអតីនាយករដ្ឋមន្ត្រី ការរុករកយន្ដហោះ នៅក្នុងលំហមហាសមុទ្រ វាគ្រាន់តែធ្វើឲ្យខាតពេលប៉ុណ្ណោះ។ លោកសរសេរថា «យន្ដហោះ កំពុងស្ថិតនៅកន្លែងផ្សេងទៀត ដែលអាចជាកន្លែង ដែលក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ ម៉ាឡេស៊ី​អ៊ែឡាញ មិនដែលចាត់ទុកជាទិសដៅហោះហើរ របស់ខ្លួន»។

អ្នកនយោបាយដ៏មានឥទ្ធិពលរូបនេះ បានវាយប្រហារទៅលើក្រុមហ៊ុនផលិតយន្ដហោះ ប៊ូអីង ថា «ក្រុមហ៊ុន ប៊ូអីង ត្រូវតែពន្យល់អំពើប្រព័ន្ធប្រឆាំងនឹងភេវរកម្ម ដែលតំរូវឲ្យមានការចុះចតដោយស្វ័យប្រវត្តិ បំពាក់នៅលើយន្ដហោះ។ (...) ខ្ញុំមិនអាចស្រមៃបានទាល់តែសោះ ថាអ្នកបើកបរយន្ដហោះ បានបញ្ជាយន្ដហោះឲ្យទៅធ្លាក់ នៅក្នុងសមុទ្រ ហើយ​សុខចិត្តលិចទៅជាមួយយន្ដហោះ ដោយគ្មានហេតុភេទ ឬប្រតិកម្មអ្វីយ៉ាងនេះ។»

យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមហ៊ុន ម៉ាឡេស៊ីអ៊ែរឡាញ និងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី បានរងនូវការរិះគន់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ពីការចាត់​ចែង​គ្រោះថ្នាក់ដែលចេញពីយន្ដហោះ MH370 នេះ។ តែលោក មហាធា មហាមេដ បានធ្វើការចោទ​ប្រកាន់​ត្រឡប់​មកវិញថា «មាននរណាម្នាក់ បានរៀបចំរឿងអ្វីមួយ»។ លោកបានការពារប្រទេស និងក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ជាតិ របស់លោក ថា«វាជារឿងអយុត្តិធម៌ណាស់ ដែលក្រុមហ៊ុន ម៉ាឡេស៊ីអ៊ែរឡាញ និងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ទទួលរងនូវ​កល​ឧបាយនេះ»។

លោកបានធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋាន នៅចុងបញ្ចប់ថា «នៅក្នុងមូលហេតុជាច្រើន ដែលប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ មិនដែលចេញ​ផ្សាយរឿងដែលទាក់ទងនឹង ក្រុមហ៊ុន ប៊ូអីង និងភ្នាក់ងារស៊ើបការសម្ងាត់របស់អាមេរិក ស៊ីអាយអេ នោះឡើយ។  ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ប្រិយមិត្តរបស់ខ្ញុំនឹងអានអត្ថបទនេះ។»៕