ពីខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ក្នុងស្រុកសាមគ្គីមានជ័យ ឃុំខ្នាឆ្មា មានករណីចោទប្រកាន់ ពីតំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទៅ​លើលោក ទា កុំ មេឃុំខ្នាឆ្មា ពីបទអុចអាល ញុះញង់ ធ្វើឲ្យមានការភ័ន្ដច្រលំ និងបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងនៃគណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។

ហិបឆ្នោត ទទួលសន្លឺកឆ្នោតពីអ្នកបោះឆ្នោត។ (រូបថត news.cn)

----------------------------
ដោយ អ៊ុម វ៉ារី (ទំនាក់ទំនង៖ [email protected]) - ភ្នំពេញថ្ងៃទី១៤ ឧសភា ២០១៤
----------------------------

វិវាទបោះឆ្នោត -  លោក កែវ ថៃ ប្រធានគណកម្មការប្រតិបត្តិគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានបញ្ជាក់ក្នុងកិច្ចសម្ភាស​ជា​មួយទស្សនាវដ្តី​មនោរម្យ.អាំងហ្វូ ថា កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា មេឃុំខ្នាឆ្មា លោកមេឃុំ ទា កុំបានកោះហៅឈ្មោះ សៅ សយ ឈរក្នុង​លំដាប់លេខរៀងទីពីរ មកពីគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស និងឈ្មោះ ធូ សារិន ឈរក្នុងលំដាប់លេខរៀង​ទីបី​ មកពីគណបក្ស​សមរង្ស៊ី មកជួបនៅថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ម្សិលម្ងៃ ហើយបានយកលិខិតរបស់​ក្រសួង​​មហា​ផ្ទៃ មក​អាន។​ តែមេឃុំរូបនោះ បានអានបំភ្លៃខុសពីការពិត ក្នុងចេតនាញុះញង់ ឲ្យមានការបែក​បាក់​ផ្ទៃក្នុងរបស់​គណបក្ស​សិទ្ធិ​មនុស្ស ក៏ដូចជា​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី ជាដើម។

ហេតុផលនៃការញុះញង់នោះ លោកបានធ្វើការពន្យល់ថា អ្នកឈរនៅលំដាប់ខាងលើ ដែលមានមុខតំណែង​ជា​សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំសព្វថ្ងៃនេះ (មកពីគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស និងគណបក្សសម រង្ស៊ី) នៅពេលដែលពួកគាត់​បោះ​ឆ្នោតឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នោះនឹងត្រូវបាត់បង់នូវមុខតំណែងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ ដោយស្វ័យប្រវត្តិ ឬត្រូវ​គេបណ្តេញចេញពីសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ។

លោកបានធ្វើការចោទប្រកាន់ថា មេឃុំរូបនោះបានធ្វើការពង្វៀងដាន និងបំភ្លៃ ញុះញង់ អុចអាលឲ្យមានការ​បែក​បាក់ផ្ទៃក្នុង តាមរយៈការលើកឡើងថា មិនត្រូវបោះឆ្នោតឲ្យខាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទេ។ បើខាងគណបក្សសិទ្ធិ​មនុស្ស ត្រូវបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស បើខាងគណបក្សសម រង្សី ត្រូវបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្ស សម រង្ស៊ី។

លោកបានពន្យល់ផ្នែកច្បាប់យ៉ាងដូច្នេះថា «ក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិក ក្រុមប្រឹក្សារាជធានីខេត្តក្រុង​ទាំង​អស់នេះ មិនមែនតែគណបក្ស សិទ្ធិមនុស្ស មិនមែនគណបក្ស សម រង្ស៊ី គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក៏អាចបោះឆ្នោត​ឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានដែរ ដោយមិនបាត់បង់នូវសមាជិកភាព ពីសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឡើយ។ នេះតាមច្បាប់​ចែង។ លើកលែងគណបក្សគិតថា ខ្លួនមិនបានបោះឆ្នោតឲ្យបក្សខ្លួន ទើបអាចមានការដកចេញប៉ុណ្ណោះ។ (...) ច្បាប់​គ្មានការចាប់បង្ខំ ឬបញ្ជាក់ថានឹងត្រូវបាត់បង់សមាជិកភាព ដោយស្វ័យប្រវត្តិណាមួយនោះទេ។»

ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ មិនអាចស្នើសុំការបញ្ជាក់ពីលោក ទា កុំ មេឃុំខ្នាឆ្មា មកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា​បាន​ទេ ក្នុងល្ងាចថ្ងៃទី១៤ ខែឧសភា ដោយទូរស័ព្ទរបស់លោកបានបិទ។ តែលោក ធូ សារិន ដែលត្រូវបានលោកមេឃុំ​កោះហៅនោះ បានបញ្ជាក់ប្រាប់ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូថា ក្នុងថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ត្រូវនឹងថ្ងៃឈប់សម្រាក​វិសាខបូជានោះ ជាទូទៅឃុំមិនធ្វើការទេ តែលោកមេឃុំបានហៅលោក និងលោក សៅ សយ ឲ្យមកជួបនៅ​សាលា​ឃុំទៅវិញ។ នៅពេលទៅដល់ លោកមេឃុំបានបញ្ជាក់ថា «ខ្ញុំអញ្ជើញប្អូនទាំងពីរនឹង ក្នុងនាមរដ្ឋាភិបាល»  តែលោក​មេឃុំ បែរជានិយាយពីរឿងគណបក្សនយោបាយទៅវិញ។

លោកធូ សារិន បានលើកសម្តីរបស់លោកមេឃុំនោះ មកថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា «ម្នាក់ៗធ្វើអ្វី ដើម្បីលាភសក្ការៈ​ទាំងអស់​គ្នា។ (...) មនុស្សម្នាក់ មិនអាចឈរឈ្មោះនៅគណបក្សពីបានទេ។ (...) ក្រោយពីបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សារួច បើពិនិត្យ​ឃើញថា សមានជិករបស់គណបក្សសម រង្ស៊ី និងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស បោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អ្នក​នោះ​​នឹងអស់សុពលភាពពីក្រុមប្រឹក្សាឃុំ។»

លោក ធូ សារិន សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំខ្នាឆ្នា បានបន្តថា លោកមេឃុំនោះបានឲ្យរូបលោក និងលោក សៅ សយ បំពេញក្រដាសស្នាម ដើម្បីស្នងតំណែង ពីមន្ត្រីឈរលេខរៀងទី១ របស់គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស និងគណបក្សសម រង្ស៊ី បើសិនជាយល់ព្រមតាម​គោល​ការណ៍ខាងលើ ហើយថា លោកមេឃុំនឹងរៀបចំឲ្យមានស្នងតំណែងនេះ បន្ទាប់​ពីមាន​ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាខាងមុខនេះរួច។ តែ​រូប​លោក ក៏ដូចជាលោក សៅ សយ មិនបានធ្វើតាមទេ និងសុំដកឃ្លា​ដើម្បីធ្វើការ​ពិចារណាសិន។ លោកកត់​សម្គាល់​ថា៖ «សាលាឃុំមិនមែនរបស់គណបក្សនយោបាយ មិនមែនជា​របស់​គណបក្សប្រជាជនឯណា តែជាសាលាឃុំ​របស់​រដ្ឋ ហើយថ្ងៃនោះ (១៣ ឧសភា) ក៏មិនមែនជាថ្ងៃធ្វើការដែរ»។

ចំពោះករណីខាងលើ លោក កែវ ថៃ បានបញ្ជាក់ថា លោក សៅ សយ និងងលោក ធូ សារិន ខាងលើនេះ មិនមែន​ជា​អង្គបោះឆ្នោតទេ ព្រោះអ្នកលេខមួយ និងលេខពីរនៃគណបក្ស សម រង្ស៊ី ទើបមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត ឯអ្នកលេខមួយ​នៃ​គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ក៏មានសិទ្ធិបោះឆ្នោតដែរ។ ក្រៅពីលេខនេះ មិនមានសិទ្ធិទេ គ្រាន់តែជាអ្នកនៅជិតអង្គ​បោះ​ឆ្នោត​ប៉ុណ្ណោះ។

មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានពន្យល់ទៀតថា កាលនោះលោកមេឃុំ បានរាយរ៉ាប់ថា អ្នកស្ថិតក្នុង​លេខ​រៀង​ដែល៊អាចបោះឆ្នោត​បាននោះ នឹងត្រូវបាត់បង់ដំណែងក្រុមប្រឹក្សាដោយស្វ័យប្រវត្តិ ហើយលោកតម្រូវឲ្យលោក សៅ សយ និងលោក ធូ សារិន រៀបចំឯកសារដើម្បីឡើងជំនួសតំណែងលោក គង់ សុន ឬលោក ឆោម សំសារ៉ាន់ (គណបក្សសម រង្ស៊ី) ឬជំនួសលោក ញ៉ែម សំណាង (សិទ្ធិមនុស្ស) ដែលថ្ងៃខាងមុខនេះ នឹងបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ហើយអាចត្រូវបាត់​បងតំណែងដោយស្វ័យប្រវត្តិនោះ។ «នេះជាការអុជអាល ញុះញង់ ឲ្យមានការភ័ន្ដ​ច្រលំ ដើម្បីឲ្យអ្នកទាំងពីរ ​(លោក សៅ សយ និងងលោក ធូ សារិន) ទៅប្រាប់អង្គបោះឆ្នោត (លោក គង់ សុន លោក ឆោម សំសារ៉ាន់ និងលោក ញ៉ែម សំណាង) នាំឲ្យមានការយល់ច្រលំ ឬសម្រេចចិត្តខុស។»

ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ ក៏មិនអាចស្នើសុំការពន្យល់ផ្លូវច្បាប់ពីមន្រ្តីអ្នកទទួលខុសត្រូវរបស់ គ.ជ.ប ឬសង្គម​ស៊ីវិល​ដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធ ក្នុងថ្ងៃនេះបានទេ ដោយទូរស័ព្ទរបស់ពួកលោក មិនអាចភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងបាន។ យ៉ាង​ណា​​ក៏ដោយ ករណីនេះ លោក កែវ ថៃ ថានឹងមិនប្តឹងផ្តល់ ឬដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅកាន់ ប៉ិច ឬ គ.ជ.ប នោះទេ៕