ការសម្រុះសម្រួលផ្នែកនយោបាយ នៃកិច្ចប្រជុំថ្នាក់បច្ចេកទេសរវាង គណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរ ត្រូវបានមតិ​ទូទៅ​​សន្មតថា ជាវប្បធម៌ស្វែងរកចំណេញក្នុងការ«បកស្រាយ» ផ្នែកនយោបាយ និងជាទំនៀមទំលាប់តែងតែកើត​មាន​នោះ គឺការប្រជុំសម្ងាត់ (បិទទ្វា) ជាបន្តបន្ទាប់។ ក្នុងថ្ងៃទី២៤ ខែមីនានេះ ជំនួបបច្ចេកទេសរវាងគណបក្ស​​ជាប់ឆ្នោត​ទាំងពីរ បានសម្រេចទៅតាមគោលការណ៍មួយចំនួន នៅក្នុងវិមានព្រឹទ្ធិសភា។

ក្រុមការងារគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ថ្លែងទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មាន នៅថ្ងៃទី២៤ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៤។ (រូបថត MONOROOM.info/ O. Vary)

នយោបាយកម្ពុជា - អនុប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេត នៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកលោក ចាន់ សុវ៉េត ក្នុងកិច្ច​សម្ភាសជាមួយទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ បានចាត់ទុកថា​ កិច្ចប្រជុំនាពេលកន្លងមក មិនទាន់បានបង្ហាញពី​សកម្មភាព​វិជ្ជមានទៅមុខនៅឡើយទេ។ លោកថា អ្វីដែលបានធ្វើកន្លងមក គ្រាន់តែជាការដាក់បង្ហាញឲ្យមតិ​ជាតិ និងអន្តរជាតិឃើញ «ជាការចូលរួមដោះស្រាយ បញ្ហានយោបាយផ្ទៃក្នុងប៉ុណ្ណោះ»។ ក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ ដែលគ្រាន់​តែ​ស្ថិតក្នុងលក្ខណៈបច្ចេកទេសនេះ មិនមែនជាការសម្រេចជាផ្លូវការនៃថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលឡើយ។ «មិនទាន់ឃើញមាន​កន្លែងណាមួយថា ដែលបញ្ជាក់ពីភាពថា វាទៅមុខនោះទេ។ (វា)គ្រាន់តែបានអង្គុយជជែកគ្នា នឹងប្រុងប្រៀបនិយាយ​របៀបនេះៗ កែទម្រង់របៀបនេះៗ ពីបញ្ហាបោះឆ្នោត។ រីឯថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលមានលោក សម រស្ស៊ី និងថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលមានលោក ហ៊ុន សែន មិនទាន់មានការព្រមព្រៀងគ្នា និយាយ​លះលាំងថា «យ៉េស ឬណូ» នោះទេ។»

យោងគោលការណ៍នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានឯកភាពជាមួយសង្គមស៊ីវិលនាកាលពីថ្ងៃទី០៧ ខែមីនា ដោយផ្តោតសំខាន់ទៅលើចំណុចមួយចំនួន ដូចជាផ្លាស់ប្តូរគណកម្មការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត នីតិវិធី​កំណែ​ទម្រង់​សមាសភាព បន្តរយន្តការដោះស្រាយវិវាទបោះឆ្នោត កំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងការប្រើប្រាស់តួនាទី​នៃមន្ត្រី​រាជការ និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។

នៅវិមានព្រឹទ្ធិសភានាថ្ងៃទី២៤ ខែមីនានេះ មន្ដ្រីជាន់​ខ្ពស់​គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ជាម យៀប បានលើក​ឡើងថា កិច្ចប្រជុំក្នុងថ្ងៃនេះ ផ្តោតសំខាន់ទៅ​លើការ​កំណែទម្រង់គ.ជ.ប និងបញ្ហាស្តីពីវេទិការសាធារណៈថ្នាក់ជាតិ បន្ទាប់ពីបានសម្រចឯកភាពគ្នាចំនួន១៤ ចំណុច ក្នុងកិច្ចប្រជុំនាថ្ងៃទី១៧ មីនាកន្លងមក។

រីឯមន្រ្តីច្បាប់ជាន់ខ្ពស់ នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោករស់ សួរ បានប្រាប់ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ ថា ទោះជា​មានការបញ្ចូលនូវលក្ខខណ្ឌ័មួយចំនួន ដែលមិនអាចទទួលយកបានក៏ដោយ តែកិច្ចប្រជុំនេះនៅតែមានចំណុច​ភាគ​ច្រើនត្រូវគ្នា និងចំណុចមួយចំនួនទៀតបន្តយន្តការពិភាក្សានាពេលក្រោយទៀត។ «កិច្ចប្រជុំនេះត្រូវគ្នា ឯចំណុច​មិន​ត្រូវគ្នានឹងលើកយកមកជជែក នាពេលក្រោយជាបន្តរ ឬអាចបន្តជជែកនៅថ្នាក់ជំនួបកំពូល»។

តាមការលើកឡើងរបស់អុំប្រុសម្នាក់ មកពីខេត្តកំពង់ចាមលោក ជា សុធន់ បញ្ជាក់ថា លោកគាំទ្រឲ្យមានការជួបគ្នា​ពិភាក្សាឲ្យបានច្រើន ជាសជាងការពាក់មុខ«យក្ស»ដាក់គ្នា។ ម្យ៉ាងទៀតក្នុងពេលនេះ ក៏មិនត្រូវយកការ​«ប្រឆាំង»​ដាច់អហង្ការដាក់ពី«មុខ»នោះដែរ។ លោកបន្តថា ត្រូវតែមានការបន្ធូរបន្ថយឲ្យគ្នា ម្នាក់ទៅវិញទៅមក​នៃគណបក្ស​ទាំងពីរ ទើបវិប្បនយោបាយនៅកម្ពុជាអាចរកដំណោះស្រាយឃើញ ដោយសន្តិវិធី និងគ្មានហិង្សា។ «ទោះត្រូវ​តិច​តួចនាពេលនេះ តែនឹងអាចកើនឡើងច្រើននាពេលបន្ទាប់ ប្រសិនគណបក្សទាំងពីរ មានយន្តការពិតប្រាកដ ក្នុងការ​ស្វែងរកប្រយោជន៍ឲ្យជាតិ និងប្រជាពលរដ្ឋនោះ។»

សូមរម្លឹកថា តាមរយៈសេចក្តីប្រកាសរួម នៃកិច្ចប្រជុំគណកម្មការចម្រុះដើម្បីសិក្សា និងរៀបចំក្របខ័ណ្ឌកំណែទម្រង់ ការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខ ដែលបានចុះហត្ថលេខាដោយតំណាងប្រធានគណកម្មការចម្រុះមានលោក សុន ឆ័យ (សង្គ្រោះជាតិ) និងលោក ប៊ិន ឈិន (ប្រជាជនកម្ពុជា) បានទទួលស្គាល់ និងឯកភាពគ្រប់«ស្មារតី» នៃសេចក្តី​ថ្លែងការណ៍រួមក្រោយជំនួនប្រជុំកំពូលកាលថ្ងៃទី១៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣ និងកិច្ចប្រជុំក្រុមបច្ចេកទេស​ជាបន្តបន្ទាប់​ នាពេលកន្លងមក។

មន្រ្តីសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ចាន់ សុវ៉េត បានបង្ហាញនូវការសោកស្តាយ ចំពោះភាពជាប់គាំងនៃនយោបាយ ក្រោយការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៨ ខែកកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ ដែលមកទល់នឹងពេលនេះ ជិតមួយឆ្នាំទៅហើយនោះ នៅមិន​ទាន់ឃើញមាន«អ្វីលេចធ្លោ»ប្រាប់ថា អ្នកជាប់ឆ្នោតទាំងនោះសម្រេចបានការងារនេះ សម្រេចបានការងារនោះ។ តែផ្ទុយទៅវិញ បែជាលេចមានរឿងគំរាមកំហែងផ្នែកនយោបាយ គម្រាមកំហែងសេរីភាព បំបិទសិទ្ធិសេរីភាព​ធ្វើ​បាតុកម្មទៅវិញ។ «បើគណបក្សទាំងពីរគ្មានឆន្ទៈរួម សម្រាប់ជាតិទាំងមូលទេ ប្រហែលជាមិនអាចដោះស្រាយ​បាន​នោះទេ។ បញ្ហាកែទម្រង់នយោបាយឲ្យបានសមស្រប ល្គិកណាភាគីគណបក្សនយោបាយទាំងសងខាង ហ៊ាន​ថយ​ក្រោយមួយជំហាន និងលះបង់នូវភាពមានបានរបស់បុគ្គល។ តែបើនៅប្រកាន់បក្ស ប្រកាន់ពួក អញ្ចឹងជារឿងមួយ មិនអាចដោះស្រាយបាន៕»

--------------------------------------------------
ដោយ អ៊ុម វ៉ារី (ទំនាក់ទំនង៖ [email protected]) - ភ្នំពេញថ្ងៃទី២៤ មីនា ២០១៤