កែម ឡី៖ ផលប៉ះពាល់ប្រាំចំណុច បន្ទាប់ពី គ.ជ.ប ទាត់ចោលសំណើរបក្សប្រឆាំង
ម្សិលមិញនេះគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) តាមរយៈលិខិតមួយសន្លឹកផ្ញើរជូនមេដឹកនាំបក្សបឆាំង ដោយសម្រេចទាត់ចោលសំណើរ សូមដាក់ឈ្មោះក្នុងបញ្ជីអ្នកបោះឆ្នោត និងបញ្ជីផ្លូវការបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ជ្រើសតាំងតំណាងរាស្រ្តនីតិកាលទី៥ ថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣។
លោក សម រង្សី នៅក្នុងយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត។ (រូបថត គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ)
ការបដិសេធរបស់ គ.ជ.ប ចំពោះសំណើរដែលមានលក្ខណៈនយោបាយរបស់ លោក សម រង្ស៊ី ជាមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងកំពុងមានប្រជាប្រិយភាព ត្រូវបាន លោក កែម ឡី ជាអ្នកវិភាគឯករាជ្យ អំពីស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជា ពិពណ៌នាថាកម្ពុជាអាចនឹងមានផលប៉ះពាល់ប្រាំចំណុច បន្ទាប់ពីការទាត់ចោលសំណើរនេះ។ ក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយទស្សនាវដ្តីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ អ្នកវិភាគរូបនេះ បានពន្យល់ពីករណីទាំងប្រាំនោះ រួមមាន៖
១. ការបដិសេធនេះ មិនត្រឹមតែមិនផ្តល់ឯកសិទ្ធិដល់លោក សម រស្ស៊ី តែប៉ុន្នោះទេ ទន្ទឹមនឹងនេះ វាក៏ជាការបដិសេធចំពោះអនុសាសន៍ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ហើយការបដិសេធនេះ វានឹងនាំឲ្យលទ្ធផលការបោះឆ្នោត មិនទទួលបានការគាំទ្រខ្ពស់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។
២. ជាមួយគ្នានេះ វានឹងនាំឲ្យកម្ពុជាបាត់បង់ឱកាសច្រើន ជាពិសេសនោះគឺយន្តការអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិ។ ឧទាហរណ៍ កម្ពុជាបានបាត់បង់ឱកាសឈរឈ្មោះ ជាសមាជិកមិនអចិន្រ្តៃយ៍របស់ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ព្រោះកម្ពុជាមានការគាំទ្រតិចពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។
៣. ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ កម្ពុជាបានបាត់បង់ឱកាស ក្នុងការស្រុះស្រួលសាមគ្គីគ្នា និងការបង្រួបប្រួមជាតិ។
៤. ដូចគ្នានេះកម្ពុជា បានបាត់បង់ឱកាសក្នុងការកែលម្អរ ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតឲ្យមានស្តង់ដារ ដែលអាចទទួលយកបានទាំងអស់គ្នា។
៥. ជាពិសេសនោះ គឺថាគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បាត់បង់ការគាំទ្រ ដោយគេវាយតម្លៃថាស្ថាប័ននេះ មិនមានភាពឯករាជ្យ ព្រោះមាននិន្នាការលំអៀង ទៅរកគណបក្សប្រជាជន ដែលជាគណបក្សកាន់អំណាច អាចស្ទើរតែគ្រប់យ៉ាង នូវអ្វីដែលគណបក្សនេះចង់បាន។ ហើយស្ថាប័ននេះជារឿយៗ គេសង្កេតឃើញថាតែងតែបដិសេធ រាល់គ្រប់សំណើររបស់គណបក្សជំទាស់។
សូមរម្លឹកថា កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ លោក សម រង្ស៊ី ជាមេដឹកនាំគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ដែលជាគណបក្សជំទាស់ធំជាងគេនៅកម្ពុជា បានផ្ញើរលិខិតមួយច្បាប់ទៅគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប)។ ខ្លឹមសារក្នុងលិខិតនោះ បានស្មើរសូមបញ្ចូលឈ្នោះ លោក សម រង្ស៊ី ចូលទៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និងបញ្ជីផ្លូវការបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្រ្តនីតិកាលទី៥។លិខិតដដែលនេះ ក៏បានចម្លងផ្ញើរថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ និងជូនលោក នាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ផងដែរ។
ប៉ុន្តែលិខិតដែលស្មើរដោយមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងនេះ ត្រូវបានច្រានចោលដោយគ.ជ.ប តាមរយៈលិខិតមួយច្បាប់ចុះថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ ផ្ញើរជូនលោក សម រង្ស៊ី ដោយលើកហេតុផលថា ពេលនៃការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះ និងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងការផ្តល់សុពលភាពលើបញ្ជីបោះឆ្នោត បានបញ្ចប់រួចរាល់ហើយ។ មួយវិញទៀត ក្នុងលិខិតនោះបញ្ជាក់ថា លោកសម រង្ស៊ីមិនបានបំពេញលក្ខខណ្ឌ ក្នុងការចុះបញ្ជីបេក្ខជនតំណាងរាស្ដ្រ នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនោះទេ។ ហើយបញ្ជីទាំងនោះបានបិទជាស្ថាពរ ដោយបានធ្វើសុពលភាពរួចរាល់ ដូចនេះមិនអាចសើរើ ឬកែប្រែបាននោះទេ។
ចំពោះករណីលោក សម រស្ស៊ី នេះ លោក កែមឡីបានសន្និដា្ននថា ក្នុងរយៈពេលពីរឬបីថ្ងៃទៀត អាចនឹងមានដំណោះស្រាយណាមួយ។ តែបើលើសពីនេះវាមានការលំបាក ព្រោះបញ្ជីឈ្មោះទាំងនោះត្រូវបានគេព្រីនចេញ ហើយផ្ញើរទៅតាមមណ្ឌលបោះឆ្នោតនីមួយៗ។
លោក បន្ថែមថា ប្រសិនបើមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងរូបនេះ មិនបានចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត និងឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនតំណាងរាស្រ្ត។ វាអាចមានជាហេតុផល និងនាំឲ្យមានការមិនទទួលស្គាល់ចំពោះលទ្ធផលបោះឆ្នោត ហើយអាចមានការដឹកនាំតវ៉ាចំពោះលទ្ធផលបោះឆ្នោត នៅក្រោយពេលប្រកាសលទ្ធផល។
--------------------------------------------------------
ដោយៈ អ៊ុំ បូរី - ភ្នំពេញថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ