Posts in ‘វិភាគ’ Category

តាំងពីប៉ុន្មានសប្ដាហ៍មុន រហូតមកដល់ថ្ងៃព្រហស្បត្តិ ទី២៤ ខែឧសភានេះ ពិភពលោកទាំងមូល បានរំពឹងរង់ចាំមើល ជំនួបកំពូល​ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ​មួយ រវាងមេដឹកនាំ​នៃ​ប្រទេសទាំងពីរ គឺលោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) ប្រធានាធិបតី​សហរដ្ឋអាមេរិក និងលោក គីម ជុង-អ៊ុន (Kim Jong-un) អគ្គមគុទេសន៍នៃ​របប​កុម្មុយនីស្ដិ៍ កូរ៉េខាងជើង ដែលនឹង​គ្រោងធ្វើ នៅថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខ ក្នុងប្រទេសសិង្ហបូរី។

តែទីបំផុតទៅ លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានសម្រេច​លប់ជំនួបនេះ​ចោល ជាឯកតោភាគី តាមរយៈលិខិតមួយ​របស់លោក ចុះថ្ងៃទី២៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨ ផ្ញើរទៅកាន់​លោក គីម ជុង-អ៊ុន។ ប្រធានាធិបតីអាំមេរិក បានលើក​ពីមូលហេតុដ៏ខ្លី រុញ​ការទទួលខុសត្រូវ នៃការលប់ចោល​នេះ ទៅលើ «កំហឹងដ៏ធំធេង និងអរិភាព ដែល​បានបង្ហាញ នៅក្នុងសេចក្តី​ថ្លែងការណ៍ថ្មីៗបំផុត» របស់លោក គីម ជុង-អ៊ុន ប្រឆាំង​សហរដ្ឋអាមេរិក។

ការលើកឡើង​របស់លោក ត្រាំ ខាងលើ [...]

ពាក្យ «ប្រជាធិបតេយ្យ» មានន័យថា ជា«អំណាចរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ឬការគ្រប់គ្រងដោយប្រជាជន»។ លោក កែម ឡី អ្នកវិភាគបញ្ហាសង្គម និងនយោបាយ បានលើកឡើងយ៉ាងខ្លីដូច្នេះ នៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក មុននឹងធ្វើអត្ថាធិប្បាយ យ៉ាងវែងអន្លាយថា ប្រទេសមួយដែលអះអាងថា ខ្លូនបាន និងកំពុងគោរពនីតិរដ្ឋ ឬប្រជាធិបតេ្យនោះ គឺអាស្រ័យ​ទៅលើការអនុវត្ត ឲ្យបានពេញលេញ នួវកត្តាប្រាំពីរយ៉ាង។ ខាងក្រោមនេះ ជាការពន្យល់ពីកត្តា ទាំង​«ប្រាំពីរយ៉ាង» និងលទ្ធផល នៃការអនុវត្តកត្តាទាំងនោះ ដើម្បីអាចដឹងថា តើកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ «មាន ឬគ្មាន» លិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ៖

១. គោរពសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋាន៖

គោលការណ៍៖ រដ្ឋាភិបាលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ ជាពិសេសលើការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ដូចជាសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ គោរពសាសនា ចូលរួមនយោបាយ ។ សិទ្ធិទាំងនេះត្រូវបានចែងយ៉ាងច្បាស់ នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ [...]

អត្ថបទទស្សនៈមិត្តអ្នកអាន របស់លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានសរសេរជាភាសាអង់គ្លេស និងផ្ញើរទៅសុំឲ្យសារព័ត៌មាន ភ្នំពេញប៉ុស្ដ៍ ធ្វើការចុះផ្សាយ កាលពីសប្ដាហ៍មុនរួចហើយ។ នៅថ្ងៃនេះ ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ សូមផ្សាយអត្ថបទដដែល របស់ប្រធានចលនាសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវបានសរសេរ ជាខេមរភាសា និងដែលមានខ្លឹមសារទាំងស្រុង ដូចខាងក្រោម។

ថ្មីៗនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានលើកតម្កើងវិនិយោគចិន នៅប្រទេសកម្ពុជា ថាមានប្រយោជន៍ធំធេងណាស់ សម្រាប់ស្រុកយើង។ តែខ្ញុំសូមធ្វើការកត់សម្គាល់ដូចតទៅ។

បញ្ហាចម្បង ទាក់ទងវិនិយោគចិននៅប្រទេសកម្ពុជា គឺការខ្វះតម្លាភាព ដែលនាំឲ្យមានអំពើពុករលួយដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ទាំងខាងភាគីវិនិយោគិនចិន ទាំងខាងភាគីមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាល។ គេថាវិនិយោគទាំងនេះ ឈរលើយុទ្ធសាស្រ្ត « ឈ្នះ ឈ្នះ » សម្រាប់ភាគីទាំងពីរ តែមានភាគីមួយទៀត ដែលទទួលការបង់ខាត គឺប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ខណៈពលរដ្ឋខ្មែរទាំងនោះ [...]

ពាក្យថា នយោបាយ គឺជាការងារខ្មៅកខ្វក់ ការងារស្មោកគ្រោគនោះ បានលេចលឺឡើងតាំងពីសម័យយូរលង់ណាស់មកហើយ នៅលើសកលលោកនេះ មិនមែនទើបតែលឺនៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននោះទេ។ សម្រាប់បរិបទប្រទេសកម្ពុជា ដែលគេមើលឃើញថា ជាប្រទេសដែលកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ហើយធនធានមនុស្សនៅមានកម្រិតនោះ ផ្នត់គំនិតពលរដ្ឋមួយចំនួនធំ បានឲ្យនិយមន័យនយោបាយក្នុងគោលដៅចំអក ឬស្អប់ ចំពោះពាក្យ នយោបាយថា គឺជានយោបោក នយោបាយគឺជាការងារមួយថោកទាប មិនស្មោះត្រង់ និងពោរពេញដោយល្បិចកលខ្មៅងងឹត គ្រប់បែបយ៉ាង។

ពលរដ្ឋទាំងនោះ បានធ្វើការកំណត់ថា អ្នកដែលចូលខ្លួនប្រឡូក ក្នុងឆាកនយោបាយបាននោះ ទាមទារឲ្យមានសមត្ថភាព ខាងនិយាយកុហក បំផ្លើសបំផ្លៃការពិត បោកប្រាស់ ដោយមិនមែនជាមនុស្សល្អ ស្មោះត្រង់ សុចរិតនោះទេ។ ពួកគេបានយល់ឃើញថា សម្រាប់មនុស្សដែលល្អ ដែលត្រឹមត្រូវ ស្មោះត្រង់ មិនត្រូវប្រឡាក់ប្រឡូកក្នុងរឿងនយោបាយឡើយ ព្រោះបើពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយនោះ គឺជាមនុស្សចោលម្សៀតទាំងស្រុង។

[...]

នេះ ជាសាច់រឿងភាគនិទានខ្លី ក្នុងភាគបន្តពី​វគ្គមុន របស់លោកបណ្ឌិត មាស នី៖

ដោយសារតែរបរនេសាទ លែងកាក់កប ស្ទូចត្រីបានកាន់តែតិចទៅៗ ព្រោះតែចិត្តមាន: មិនព្រមដូរនុយ តាមការស្នើរសុំ ពីស្រ្តីជាប្រពន្ធ បុរសជាប្តីចាប់ផ្តើមកើតក្តីមួម៉ៅ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ រហូតពេលខ្លះ ខឹងដល់អ្នកជិតខាង ដែលកំពុងឈរមើល។

ដោយភាពមាន: នៅតែបន្តជម្លោះក្នុងគ្រួសារ មានកាន់តែញឹក ហើយត្រីក៍ពិបាកស្ទូច បុរសយើងបានកើតក្ដីក្រេវក្រោធខ្លាំង រហូតដល់ថ្ងៃមួយ ក៏សម្រេចចិត្តដេញប្រពន្ធ ចេញពីពីផ្ទះ ដោយចោទនាងជាប្រពន្ធថា បានប្រព្រិត្តអំពើរផិតក្បត់។

តើជីវិតបុរស ប្រកបរបរនេសាទរូបនេះ នឹងទៅជាយ៉ាងណា ក្រោយពីដេញប្រពន្ធចេញពីផ្ទះ ហើយនៅតែបន្តបញ្ចេញកំហឹង តែមិនព្រមដូរនុយសន្ទូច[នោះ]???

តើរឿងនិទាននេះ លោកបណ្ឌិត មាស នី [...]