«អត្តសញ្ញាណ​របស់​អ្នក​បោះ​ឆ្នោត» ជា​ដំណាក់​កាល​ចាស់ នៃ​កិច្ច​ពិភាក្សា​លើ​សេចក្តី​ស្នើ​ច្បាប់​បោះ​ឆ្នោត ជ្រើស​តាំង​តំណាង​រាស្ត្រ ដ៏​ចម្រូង​ចម្រាស ដែល​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​លោក ប៊ិន ឈិន តំណាង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​លោក គួយ ប៊ុនរឿន តំណាង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ឈាន​មក​ដល់​របត់​ថ្មី ដែល​ហាក់​ដូច​ជា​បាន​បង្ហាញ នូវ​ការ​មិន​ពេញ​ចិត្ត​នឹង​គ្នា ឬ​អាច​និយាយ​ថា មើល​មុខ​គ្នា​មិន​ចំ។

នាវិមាន​រដ្ឋសភា​ជាតិ កាល​ពី​រសៀល​ថ្ងៃ​ទី២ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៥​នេះ ក្រុម​ការងារ​បច្ចេកទេស​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត នៃ​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ បាន​ជួប​ប្រជុំ​ជា​ថ្មី​លើ​បញ្ហា​ចាស់ ដែល​ពី​សប្តាហ៍​មុន នៅ​មិន​អាច​ដោះ​ស្រាយ​បាន ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ចេញ​អត្ត​សញ្ញាណ​ថ្មី សម្រាប់​បញ្ជាក់​អ្នក​បោះ​ឆ្នោត ជំនួស​អត្ត​សញ្ញាណ​ប័ណ្ឌ​សញ្ជាក់​ពី​សញ្ញាតិ។

តំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក គួយ ប៊ុនរឿន បានថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា បញ្ហាសំខាន់នៃការ​មិន​ឯកភាពគ្នា រវាងគណបក្សទាំងពីរ គឺលើបញ្ហាបួនចំណុចសំខាន់ៗ រួមមាន អត្តសញ្ញាណសម្រាប់​អ្នក​បោះឆ្នោត, ពេលវេលានៃការចុះឈ្នោះបោះឆ្នោត, ឯកសារច្បាស់លាស់ នៃការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងចំនួន​អាសនៈនៅ​ក្នុងរដ្ឋសភា នៃអ្នកតំណាងរាស្ត្រ។ យ៉ាងណាក៏ដោយលោកបន្តថា សម្រាប់ឯកសារចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត គណបក្ស​ទាំងពីរបានសម្រេចយក អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ«សញ្ជាតិខ្មែរ»ជាគោល។

សម្រាប់តំណាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ប៊ិន ឈិន វិញ នៅតែប្រកាសពីជំហរ ក្នុងការបដិសេធ នូវ​អ្វី​ដែលខាងតំណាងសង្គ្រោះជាតិបានលើកឡើង ដោយឈរលើគោលការណ៍ សម្រាប់អ្នកបោះឆ្នោត មានត្រឹម​តែមានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណប៉ុណ្ណោះ។ លោកបានបញ្ជាក់នូវមូលហេតុដូច្នេះថា «គណបក្សប្រជាជន​ប្រកាន់​ជំហរដូចនេះ ព្រោះមិនចង់ឲ្យមានការចំណាយថវិកាជាតិ សម្រាប់ធ្វើប័ណ្ណបោះឆ្នោតថែមទៀត។ អីចឹង​ត្រឹម​តែ​មានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ឌបានហើយ និងមានការងាយស្រួល សម្រាប់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋទុកដាក់ផង។»

លោក ប៊ិន ឈិន បន្តថា ជំហរគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ មានត្រឹម​អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ​«សញ្ជាតិខ្មែរ» តែមួយទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងសម្រាប់ប្រើ នៅពេលបោះឆ្នោត។ លោកបន្តថា ពុំចាំ​បាច់​មានប័ណ្ណបោះឆ្នោតផ្សេងទេ។ ហើយករណី «គ្មាន ខូច ឬបាត់» អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ នោះត្រឹមតែមានលិខិត​បញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណ និងមានការធានាពីប្រជាពលរដ្ឋបីរូប ដែលបានទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតរួច ទៅធានានៅ​ពេលចុះឈ្មោះ ជាការស្រេច។

ឯលោក លោក គួយ ប៊ុនរឿន នៅតែបង្ហាញការមិនពេញចិត្ត នឹងសកម្មភាពចាស់ជា«ដដែលៗ»នេះទេ ព្រោះ​វាបានធ្វើឲ្យ គ.ជ.ប បាត់បង់នូវទំនុកចិត្តជាច្រើន ពីប្រជាពលរដ្ឋនាពេលកន្លងមក។ លោកបន្តថា អ្វីដែល​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិលើកឡើង ក៏ព្រោះតែចង់ឲ្យមានភាពច្បាស់លាស់ក្នុងការចុះឈ្មោះ។ លោកលើក​ឧទាហរណ៍ថា ដូចពេលកន្លងមក មាននូវការបាត់ឈ្មោះ ជាន់ឈ្មោះ ឈ្មោះស្ទួន ឬបញ្ជីឈ្មោះប៉ោងជាដើម។ លោកបន្តថា ដូច្នេះលោកឯកភាពលើការប្រើប្រាស់នូវ អត្តសញ្ញាណប័ណ្ឌ ទុកជាមូលដ្ឋានគ្រិះក្នុងការ​ចុះ​ឈ្មោះ​ប៉ុណ្ណោះ។ លោកថា តែត្រូវមានអបដោយ «ប័ណ្ឌអ្នកបោះឆ្នោត»មួយទៀត (ដូចសម័យអ៊ុនតាក់) ទើម​មាន​សិទ្ធិ​គ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបានបោះឆ្នោត។

សូមស្តាប់កិច្ចសម្ភាស របស់លោក គួយ ប៊ុនរឿន និង លោក ប៊ិន ឈិន ជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានដូចខាងក្រោម ដើម្បីបានជ្រាបច្បាស់នូវបញ្ហា ការធ្វើប្រតិភូកម្មអំណាច ពីគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (ជ.ជ.ប) ទៅក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់បំពេញតួនាទី ជាតំណាង គ.ជ.ប ក្នុងការពិនិត្យបញ្ជី ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និង​ការ​តវ៉ានានាដែលពាក់ព័ន្ធ៖

(វីដេអូរួចរាល់ ក្នុងពេលបន្តិចទៀត)