បន្ទាប់ពីរងការចោទប្រកាន់ ពី​បណ្ដាញ​ព្រះ​សង្ឃ​ឯករាជ្យ ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​ព្រះ​សង្ឃ ប៊ុត ប៊ុនតិញ ថា​បាន​ប្រមាថ​​មាក់​​ងាយ​​ព្រះ​​សង្ឃ ឲ្យ​ដោះ​ស្បថ​ជីវរ​ចេញ និង​​ផ្តល់​​ថវិការ​​ឲ្យ​​អ្នក​​ប្រណាំង​​ទូក យក​​មក​​ទិញ​​ស្រា​​ផឹក​​ក្នុង​វត្ត​​អារាម​នោះ លោក ឈាង វុន តំណាង​រាស្រ្ត​ខេត្ត​បាត់ដំបង (មក​ពី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា) និង​ជា​ប្រធាន​គណៈកម្មការ​​ទី​៥​នៃ​​រដ្ឋសភា បាន​ប្រតិកម្ម​តប​វិញ​ថា ការ​លើក​ឡើង​របស់​ក្រុម​ព្រះ​សង្ឃ និង​ព្រះសង្ឃ​ដែល​នៅ​ក្នុង​ហេតុការណ៍​នោះ ជា​ការ​លើក​ឡើង​បែប​«មុសារ»។

ក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយ​ទស្សនាវដ្តី​មនោរម្យ.អាំងហ្វូ លោក ឈាង វុន ប្រធាន​គណៈកម្មការ​កិច្ចការ​បរទេស សហ​ប្រត្តិបត្តិ​ការ អន្តរជាតិ ឃោសនាការ និង​ព័ត៌មាន នៃ​រដ្ឋសភា បាន​ធ្វើការ​បក​ស្រាយ ចំពោះ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នេះ​ថា លោក​មិន​បាន​អនុញ្ញាតិ ឬ​បញ្ជា​ឲ្យ​មាន​មនុស្ស​ផឹក​ស្រា​ក្នុង​វត្ត​នោះ​ឡើយ។ តែដោយលោកបានឃើញ ប្រជាពលរដ្ឋដែលឡើងមកអុំទូកទាំងនោះ កំពុងហូបស្រា (ទាំងកានៗ) ដូច្នេះ លោកក៏បានប្រាប់​ទៅ​ពួក​គាត់​ថា «សូមកុំឲ្យហូបស្រាធ្វើអ្វី ព្រោះអាចនាំឲ្យស្រវិង និងមិនអាចអុំទូកបានជា​ដើម។»

លោកបន្តថា ក្រោយមកលោកក៏បានស្នើប្តូរពីការហូប«ស្រា»ររបស់ពួកគាត់ មកជាហូប «ស្រាបៀរ»វិញ ព្រោះ​វាខ្សោយជាងស្រា ហើយសុំឲ្យពួកគាត់ហូប ក្នុងម្នាក់តែមួយ ឬពីរកំប៉ុងប៉ុណ្ណោះ។ លោកបញ្ជាក់ថា បន្ទាប់មក​លោក ក៏ដើរចេញ ពីកន្លែងនោះទៅ។

ត្រឡប់ទៅវិញ ចាំដោះស្រាយ...

តំណាងរាស្រ្តមណ្ឌលបាត់ដំបងរូបនេះ បានបន្តថា រឿងចុះទៅវត្តពោធិយារ៉ាម ហៅវត្តចាស់ ដែលស្ថិតក្នុង​សង្កាត់​ជ្រោយចង្វារ ខណ្ឌជ្រោយចង្វារ រាជធានីភ្នំពេញ កាលពីព្រលប់ថ្ងៃទី៣ ខែវិច្ឆិកានោះ លោកមាន​បំណង​តែមួយគត់ គឺដើម្បីមើល«ទូកង»របស់លោកប៉ុណ្ណោះ តែក៏ពើបប្រទះ ជាមួយនឹងប្រជាពលរដ្ឋរឿងដីធ្លី មកពី​ខេត្តបាត់ដំបងតែម្តង។ ពេលនោះ លោកក៏បង្ហាញពីការឈឺឆ្អាល ក្នុងនាមលោក ជាអ្នកតំណាងរាស្រ្ត​ក្នុង​រដ្ឋសភា ដែលជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋទូទៅថា សូមឲ្យពួកគាត់ត្រឡប់ទៅខេត្តបាត់ដំបងវិញ ដើម្បីរង់ចាំ​ការ​ដោះស្រាយ ពីខាងអភិបាលខេត្ត ព្រោះលោកបានទាក់ទងរួចជាស្រេចមុនហើយ។ លោកបន្ថែមថា ក្នុងការ​ជជែកពិភាក្សាជាមួយប្រជាពលរដ្ឋនោះ មានប្រជាពលរដ្ឋ«ពីរក្រុម» ដែលឡើងមកពីឃុំបឹងប្រាំ ខេត្ត​បាត់ដំបង។ មួយក្រុមជាប្រជាពលរដ្ឋ ដែល«មានប្លង់ តែគ្មានដី» និងមួយក្រុមទៀតគឺប្រជាពលរដ្ឋ ដែល​«មាន​ដី តែគ្មានប្លង់»។

ក្នុងការជជែកវែកញែកហេតុផលនោះ ក៏មានព្រះសង្ឃមួយអង្គ (លោកមិនស្គាល់ឈ្មោះ) ក៏បានចេញមុខមក​វែកញែកជាមួយលោក ដោយកាន់ជើងទៅភាគីពលរដ្ឋតែម្ខាង។ ករណីនេះ លោកក៏ចាត់ទុកថា ជាការលំអៀង និងអាចធ្វើឲ្យខូចឈ្មោះព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលជាសាសនាជាតិ។ លោកបន្តថា បើសិនជាព្រះសង្ឃទាំងនោះ ចង់ចូលរួមដោះស្រាយ ត្រូវដោះស្បង់ចីវរចេញ ជាមុនសិនទៅ ទើបអាចចូលរួម ក្នុងការថដោះស្រាយនេះបាន បើមិនដូច្នេះទេ នាំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋម្ខាងទៀត អស់ជំនឿលើព្រះពុទ្ធសាសនា។

ការលើកឡើងនៃតំណាងរាស្រ្តមណ្ឌលបាត់ដំបងខាងលើ ត្រូវបានបដិសេធដោយក្រុម​បណ្តាញព្រះសង្ឃ​ឯករាជ្យ ដោយចាត់ទុកថា រឿងនេះមិនងាយស្រួលដូចលោក ឈាង វុន លើកឡើងនោះទេ។ អ្នកសម្រប​សម្រួល នៃបណ្ដាញព្រះសង្ឃឯករាជ្យ ដើម្បីយុត្តិធម៌សង្គម លោក រិន រ៉េន បានចាក់វីដេអូ និងសម្លេង ដែល​ក្រុម​ការងារលោកថតបាន ពីការលើកឡើងរបស់លោក ឈាង វុន ដើម្បីជូនអ្នកសារព័ត៌មានស្តាប់ និងថត​យក។ លោកបន្តថា ក្នុងសម្លៀកបំពាក់តំណាងរាស្រ្ត និងមាន«អាំងស៊ីញ»សម្គាល់ថា សមាជិកនៃ​តំណាង​រាស្រ្ត​ជាប់ឆ្នោតក្នុងរដ្ឋសភានោះ បាន ប្រើប្រាស់ពាក្យអសុរ ខ្វះសុជីវធម៌ ក្នុងនាមខ្លួន​ជាអ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធ​សាសនា។

លោក រិន រ៉េន បានបញ្ជាក់ថា ព្រះសង្ឃមានសិទ្ធិចូលរួមការងារសង្គម និងជួយការងារទុក្ខលំបាករបស់ពលរដ្ឋ ដែលផ្ទុយនឹងការលើកឡើងរបស់លោក ឈាន វុន ថាព្រះសង្ឃមិនគួរចេះដឹងរឿងទុក្ខប្រជារាស្រ្តនោះ។ មិន​ត្រឹមតែប៉ុណ្ណឹង លោក ឈាង វុន បានថែមទាំងស្រែកបណ្ដេញព្រះសង្ឃ ចេញពីវត្ត ជាមួយនឹងការ​«ព្រមាន»​បកស្បង់ចីវរ របស់ព្រះសង្ឃទៀត។

«ចេះធម៌មិនដល់ខ្ញុំផង តាមមើល៍»

ឯលោក ឈាង វុន បានតបដូច្នេះថា «ខ្ញុំមិនដែលប្រមាថព្រះសង្ឃទេ។ សូមឲ្យព្រះសង្ឃដែលចោទខ្ញុំ កាល​ពី​ម្សិលម៉ិញ សូមឲ្យលោកគិតឡើងវិញ ប្រសិនលោក មុសារ លោកដាច់អាបត្តិ។ ធ្វើព្រះសង្ឃកុំឲ្យមុសារ ។ (…) តែបើខ្ញុំមុសារ សូមឲ្យខ្ញុំចុះនរក។ ខ្ញុំអ្នកសាសនាដែរ ព្រោះខ្ញុំនៅវត្ត ហើយលោក(ព្រះសង្ឃ)នោះ មិនស្រួល​ចេះ​ធម៌មិនដល់ខ្ញុំផង តាមមើល ព្រោះខ្ញុំរៀនតាំងពីអាយុ៧ឆ្នាំ។»

លោក លាង វុន បញ្ជាក់ក្នុងនាមតំណាងរាស្រ្តថា លោកនឹងមិនរករឿងឈ្លោះ ជាមួយនឹងព្រះសង្ឃ​ទាំងនោះ​ទេ។ យ៉ាងណាលោកអង្វរដល់ព្រះសង្ឃទាំងនោះ កុំឲ្យលូកដៃក្នុងរឿងនេះ ព្រោះអាចប៉ះពាល់ដល់សាសនា។ លោកបានធ្វើការសុំដល់ព្រះសង្ឃទាំងអស់ កុំឲ្យមានមុសារ និងឲ្យហ៊ានស្បថ ជាមួយលោក។ លោក ឈាង វុន បានថ្លែងថា៖ «តើព្រះអង្គហ៊ានស្បថទេ ថាខ្ញុំបានទៅគម្រាមលោកទេ? ខ្ញុំគ្មានគម្រាមទេ តែជាការស្នើ​លោក​ដោយត្រង់។ (…) ប្រជាពលរដ្ឋមានទុក្ខ តំណាងរាស្រ្តមានការឈឺចាប់ យើងត្រូវការពារពួកគាត់ តែមិន​ធ្វើតាមមតិសាធារណៈជនទេ។»

ឆ្លើយតបនឹងការបន្ថែមខាងលើ ស្ថាបនិកបណ្ដាញព្រះសង្ឃឯករាជ្យ ដើម្បីយុត្តិធម៌សង្គម ព្រះតេជ​គុណ ប៊ុត ប៊ុនតិញ បានលើកឡើងថា ព្រះអង្គនឹងធ្វើការតវ៉ា ធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងសម្តីលោក ឈាង វុន បន្ទាប់ពីពិធី​បុណ្យអុំទូកបានបញ្ចប់ និងបង្ខំឲ្យលោក ឈាង វុន សុំទោសព្រះសង្ឃជាសាធារណៈ។

«គ្មាន​ក្រមសីលធម៌»ជាអ្នកតំណាងរាស្រ្ត

ថ្លែងក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាន នៅភោជនដ្ឋានបៃតង រាជធានីភ្នំពេញ ព្រឹកថ្ងៃទី៤ ខែវិច្ឆិកា ព្រះតេជគុណ ប៊ុត ប៊ុនតិញ ស្ថាបនិក បណ្ដាញព្រះសង្ឃឯករាជ្យ ដើម្បីយុត្តិធម៌សង្គម  មានសង្ឃដីកា ដោយចាត់ទុកសកម្មភាព អ្នកតំណាងរាស្ត្រ លោក ឈាង វុន ក្នុងការទិញស្រាបៀរ និងការអនុញាតិឲ្យ មនុស្សផឹកក្នុងវត្ត​ជាការ«គ្មាន​ក្រមសីលធម៌»ជាអ្នកតំណាងរាស្រ្ត។ ពិសេសជាងនេះ ព្រះសង្ឃអង្គនេះក៏បានបញ្ជាក់ថា តំណាងរាស្រ្ត​មណ្ឌល​បាត់ដំបងខាងលើ បានប្រើប្រាស់ពាក្យសម្ដីទ្រគោះបោះបោក មិនសមគួរ មកលើព្រះសង្ឃ ជាមួយ​នឹង​ការ​ព្រមាន​បណ្ដេញបកស្បង់ចីវរព្រះសង្ឃ ដែលជាការប្រមាទលើព្រះពុទ្ធសាសនា ជាសាសនាជាតិ។

ព្រះអង្គ ប៊ុត ប៊ុនតិញ បានបង្ហាញនូវអង្គច្បាប់ថា យោងច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌថ្មីមាត្រា៥១៦ បានចែងពី​«បទ​ប្រមាទ​ចំពោះព្រះសង្ឃ ក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃមុខងារ ឬក្នុងឱកាសនៃការបំពេញមុខងារ»។ ហើយអ្នកប្រព្រឹត្តិបទល្មើស ត្រូវផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពីមួយថ្ងៃ ទៅប្រាំមួយថ្ងៃ និងពិន័យជាប្រាក់ពីមួយពាន់រៀល ដល់មួយសែន​រៀល៕