ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាអនុសាសន៍ ឬស.ជ.ណ នេះ ច្រើនកើតឡើងក្នុងរឿងទំនាស់ដីធ្លី។ មន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល​ទាំង​ថ្នាក់ក្រោម ទាំងថ្នាក់លើមួយចំនួនធំ មិនបានអនុវត្តច្បាប់ ដែលមានជាធរមាននោះឡើយ ហើយតែងតែបង្ក​ហេតុនេះ ឬហេតុនោះ តាមរយៈអនុសាសន៍ ឬ ស.ជ.ណ ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ មិនចេះចប់ មិនចេះហើយ ឲ្យតែមានប្រយោជន៍សម្រាប់ខ្លួន ឬបក្សពួករបស់ខ្លួន។

តែផ្ទុយមកវិញ បើអនុសាសន៍ ឬស.ជ.ណ នោះមិនមានប្រយោជន៍សម្រាប់បក្សពួកខ្លួនទេ នោះពូកខ្លួន (ជា​ពិសេសបុគ្គលមានអំណាចមួយចំនួន) ក៏មិនបានគោរពដែរ ហើយថែមទាំងអនុវត្តផ្គើន (ផ្ទុយ) ទាំងកំរោល រហូតដល់យកកម្លាំងសមត្ថកិច្ចរបស់ជាតិទៅសំឡុត ឬកំហែងប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះ ទាំងនោះថែមទៀត។ ក្រុមនោះ បានទាំងអះអាងទៀតថា ពួកខ្លួនកំពុងតែអនុវត្តតាមច្បាប់ អនុវត្តតាមបទបញ្ជារវបស់ថ្នាក់លើខ្លួន ដូចជាក្នុងការផ្តល់«សម្បទានដីធ្លី»ជាដើម។

ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាផ្តល់«សម្បទានដីធ្លី»នេះ លោកមេធាវី សុខ សំអឿន និងជាអ្នកវិភាគឯករាជ្យ បានចូល​ខ្លួន​មកធ្វើការបកស្រាយថា មកទល់នឹងពេលនេះ នៅមិនទាន់មានច្បាប់ណាមួយច្បាស់លាស់ ចែងពី​«នីតិវិធី​នៃ​ការផ្តល់ដីសម្បទានដីធ្លី»នៅឡើយ។ ហើយលោកបានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល ឬរដ្ឋសភា ត្រូវគិតគូរធ្វើយ៉ាង​ណា ឲ្យមានច្បាប់នេះ។

លោកបានបន្តថា ច្បាប់នេះមានសារសំខាន់ ដើម្បីការពារកុំឲ្យមានបញ្ហា រំលោភបបំពានដីធ្លីជាបន្តបន្ទាប់ ដូច​រយៈកាលកន្លងមក។ លោកបានចាត់ទុកច្បាប់ស្តីពី «នីតិវិធីនៃការផ្តល់ដីសម្បទានដីធ្លី»ថា ជាអាវុធ ឬ​ដាវអាជ្ញាសិកមួយ ដែលអាចធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ មានទំនុកចិត្ត និងការជឿជាក់។ ពិសេសអាចធ្វើឲ្យមេធាវី​មានសិទ្ធិពេញលេញ ក្នុងការការពារប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុងជម្លោះដីធ្លីមានប្រសិទ្ធិភាព។

លោកមេធាវី បានលើកករណីមួយចំនួន នូវជម្លោះដីធ្លីដែលមាននៅកម្ពុជា រវាងប្រជាពលរដ្ឋ ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន ឬប្រជាពលរដ្ឋជាមួយអ្នកមានអំណាចថា បើកម្ពុជាមាន«ច្បាប់»គ្រប់គ្រាន់ក្នុងការការពារដីនោះ ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏នឹងមិនកើតមានបញ្ហាដីធ្លី ការទន្ទ្រាន ឈ្លានពាន ឬរឹបអូសយកដីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ពីអ្នកមានអំណាចទាំងនោះដែរ។

លោកបន្តថា ជាមួយនឹងការដាក់ឲ្យមានច្បាប់ «នីតិវិធីនៃការផ្តល់ដីសម្បទានដីធ្លី» តោងមន្រ្តីទាំងអស់ តាំង​ពីថ្នាក់លើដល់ថ្នាក់ក្រោម ត្រូវតែគោរពច្បាប់ទាំងអស់គ្នា។ មិនតម្រូវឲ្យគោរពតែប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ ស្លូត​ត្រង់​នោះទេ។ ករណីមិនអនុវត្ត ឬអនុវត្តបញ្ច្រាស សម្រាប់បុគ្គលមានអំណាចទាំងនោះ នៅតែមានបញ្ហា​«នីទណ្ឌ​ភាព»។ បញ្ហា«នីទណ្ឌភាពនៅកម្ពុជានេះ ក៏បាននឹងកំពុងរីកសុះសាយ ស្ទើតែទូទាំងប្រទេស ហាក់មិនមាន​វិធានការ ឬការលប់បំបាត់ដោយរដ្ឋាភិបាលឡើយ។ ឯបុគ្គលមានអំណាច មន្រ្តីធំៗ ក្រុមបក្សពួក ឬខ្សែរ​ស្រឡាយ​របស់ខ្លួន និងអ្នកមានប្រាក់មានអំណាច នៅតែរស់នៅក្រៅសំណាញ់ច្បាប់ ព្រោះពួកគេ​ធ្វើអ្វី​មិន​ដែលខុស ឬមិនដែលទទួលទោសតាមច្បាប់ដូចពលរដ្ឋធម្មតាឡើយ។

តាមការលើកឡើងខាងលើ លោកមេធាវីបានលើកជាឧទាហរណ៍ដូច្នេះថា ប្រជាពលរដ្ឋបានកាន់កាប់ដី​នោះ​យូរមកហើយ អ្នកឈូស ឬអ្នករំលោភលើទ្រព្យសម្បត្តិគេ (អ្នកដទៃ) មិនមានទោសទេ។ តែផ្ទុយមកវិញបើ​ម្ចាស់ទ្រព្យនោះ យកដំបងមួយទៅប៉ះគ្រឿងយន្ត ដែលឈូសឆាយ ច្បាស់ជាត្រូវចាប់ខ្លួនភ្លាមៗ ឬត្រូវ​តុលាការ​កោះហៅ ដោយចោទប្រកាន់ពីបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិអ្នកដទៃ។ ករណីមួយទៀត ពេលខ្លះ​បុគ្គលមានអំណាចមួយចំនួន យកបង្គោល (របង) មកដាំក្នុងដីរបស់អ្នកណាម្នាក់ អ្នកដាំនោះមិនត្រូវបាន​ចោទ​ប្រកាន់ ឬទទួលទោសអ្វីឡើយ។ តែបើម្ចាស់ដីនោះ ទៅដកបង្គោលរបង ដែលដាំក្នុងដីរបស់ខ្លួន នឹង​ត្រូវ​ជាប់ចោទ ពីបទបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិអ្នកដទៃ។

តាមឧទាហរណ៍ទាំងពីរខាងលើនេះ លោក សុខ សំអឿន បានឲ្យរដ្ឋាភិបាលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ និងគិតគូរ​ពិចារណាឲ្យបានត្រឹមត្រូវឡើងវិញ នូវបញ្ហាដីធ្លីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលកំពង់តែប្រឈមមុខយ៉ាងខ្លាំង ពិសេស​ក្នុងអាណត្តិទីប្រាំនេះ៕