មនុស្សគ្រប់គ្នាដែលស្ថិតក្នុងវ័យកុមារ តែងតែងត្រូវការថ្នាក់ថ្នម នឹងការថែទាំពីមនុស្សនៅជុំវិញ ខ្លួន ដើម្បីធ្វើឲ្យ​ដំណើរជីវិតរបស់ពួកគេ អាចក្លាយជាធនធានមនុស្សដ៏ល្អមួយសម្រាប់សង្គម ដូចសុភាសិតខ្មែរ​តែងពោលថា៖​«ទំពាំងស្នងឬស្សី ជនប្រុសស្រីស្នងប្រទេស» ដែលបង្ក្រប់អត្ថន័យនៃការផ្តល់សារៈសំខាន់ដល់កុមារ ដែលជា​អ្នក​ស្នងប្រទេសជាតិ ឬពិភពលោកនាពេលពួកគេធំឡើង។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនជាកុមារទាំងឡាយ ជួប​បញ្ហាអ្វីមួយ ដូចជាវិបិត្តផ្លូវចិត្ត ឬពិការាងកាយ ដោយសារទង្វើររបស់មនុស្សធំវិញនោះ បញ្ហានេះនឹងក្លាយ ជាបន្ទុកមួយដ៏​គ្រោះថ្នាក់ សម្រាប់មនុស្សជាតិជាមិនខាន។ ហេតុដូច្នេះហើយ ការការពារសិទ្ធិកុមារ​គឺជាកាតព្វកិច្ចរបស់មនុស្ស​ពេញវ័យ និងចាស់ត្រូវធ្វើដើម្បីធានា និងទទួលខុសត្រូវ ចំពោះការលូតលាស់មួយ ដ៏ប្រសើរសម្រាប់កុមារ។

ស្នាមញញឹមរបស់កុមារីខ្មែរ នៅឃុំកំពង់លួង ស្រុកក្រគរ ខេត្តពោធិសាត់។ (រូបថត MONOROOM.info/ D.KEO)

ទិវាកុមារអន្តជាតិត្រូវបានប្រារព្ធឡើង ពីប្រទេសជាច្រើន នៅទូទាំងពិភពលោកនាពេលបច្ចុប្បន្ន ដោយ​កំណត់​យក​ថ្ងៃទី០១ មិថុនា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ដើម្បីប្រារព្ធរំលឹកពីសិទ្ធិកុមារទាំងឡាយ ដែលកុមារត្រូវតែទទួលបាន។ ក្នុង​ចំណោម​សិទ្ធិសំខាន់ៗទាំងអស់ សិទ្ធិធំបីដែលកុមារត្រូវទទួលបានគឺ សិទ្ធិរស់រានមានជីវិត សិទ្ធិការពារ និងសិទ្ធិ​ក្នុងការ​ចូលរួម។

ទិវាកុមារអន្តរជាតិ ត្រូវបានប្រារព្ធជាលើកដំបូង ដោយសន្និសិទពិភពលោក សម្រាប់សុខុមាល ភាពរបស់កុមារ​នៅ​ក្នុងឆ្នាំ ១៩២៥ និងបានប្រកាសជាសាកល នៅឆ្នាំ ១៩៤៥។ ថ្ងៃបុណ្យនេះ ចាប់ផ្តើមឡើងតាំងពីឆ្នាំ១៩៥០ តាមរយៈ​ការប្រារព្ធឡើងដោយសហព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យស្រ្តីអន្តរជាតិ (Women's International Democratic Federation) ក្នុងសមាថក្នុងទីក្រុងម៉ូស្គូ នាថ្ងៃទីទី ២២ ខែវិច្ចិកា ឆ្នាំ១៩៤៩។ ដោយឡែក អង្គការសហប្រជាជាតិបានអនុម័តថ្ងៃទី ២០ ខែវិច្ចកា ជាថ្ងៃបុណ្យសកលនៃទិវាកុមារអន្តរជាតិ។

រីឯអនុសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិកុមារ ដែលត្រូវបាន អនុម័តដោយ​មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៨៩ ត្រូវ ចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី ០២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩០ ខណៈប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយ​ជារដ្ឋភាគី​នៅ​ថ្ងៃទី ១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩២។ លើសពីនេះ ប្រទេសកម្ពុជាបានចុះហត្ថលេខា​ទទួលស្គាល់ពិធីសារបន្ថែមមួយ​ចំនួន​ទៀតដូចជា ពិធីសារបន្ថែម នៃអនុសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិកុមារពាក់ព័ន្ធ និងការចូលរួមរបស់កុមារ ក្នុងជម្លោះប្រដាប់អារុធ នៅថ្ងៃទី ១៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៤ ពិធីសារបន្ថែម នៃអនុសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិកុមារពាក់ព័ន្ធនឹងការលក់កុមារ ពេស្យាកម្ម​កុមារ និងរូបភាព ឬសម្ភារៈអាសអាភាសកុមារ នៅថ្ងៃទី ៣០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០០២ ប៉ុន្តែពិធីសារបន្ថែម លើអនុសញ្ញា​ស្តីពីសិទ្ធិកុមារ ពាក់ព័ន្ធនឹងនីតិវិធីបណ្តឹង ដែលត្រូវបានអនុម័តដោយមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ កាល​ពី​ថ្ងៃទី ១៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១១ ប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់ក្លាយ ជាភាគីហត្ថលេខីនៅឡើយទេ។

ទោះយ៉ាងណា អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ( Human Right watch) បានផ្សាយពីថា កុមាររាប់លាន​នាក់​នៅលើពិភពលោក នៅតែរស់នៅដោយមិនបានទទួលការអប់រំ ធ្វើការងារ ច្រើនម៉ោង ដោយប្រឈមនឹង​ហនិភ័យ​ការងារ ការបង្ខំឲ្យក្លាយជាឧបករណ៏សង្គ្រាមក្នុងជម្លោះ ប្រដាប់អាវុធ ឬត្រូវចាប់ដាក់គុក ឃុំឃាំង ជួញដូរ កេងប្រវ័ញ្ញ​ទាំងផ្លូវកាយ ផ្លូវចិត្ត និងផ្លូវភេទ ព្រមទាំងអំពើអមនុស្សធម៌ ដោយគ្មានការថែទាំងនិងការពារជាច្រើនទៀត។

ស្ថានភាពកុមារនៅកម្ពុជា

យោងតាមគេហទំព័ររបស់អង្គការ សម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ បានបង្ហាញពីស្ថានភាពកុមារ​កម្ពុជា នៅតែទទួលបានការរំលោភបំពានផ្សេងៗ ព្រមទាំងក្លាយជា កម្មវត្ថុនៃអំពើហិង្សា ការកេងប្រវ័ញ្ច ការរំលោភ​បំពានផ្លូវភេទ ការជួញដូរមនុស្ស និង ការប្រឈមគ្រោះថ្នាក់លើពលកម្មកុមារ។ សូម្បីតែសិទ្ធិសេរីភាព ក្នុងការ​ទទួល​បានពត៌មាន របស់កុមារក៏ត្រូវស្ថិតក្នុងកំរិតទាបដែរ ជាពិសេសការចូលរៀននៅថ្នាក់បឋម។ តាមរយៈ អង្គការលីកាដូ ក៏បានបង្ហាញ ពីការព្រួយបារម្ភរបស់ស្ថានភាពកុមារមួយចំនួន ដែលរស់នៅក្នុង ពន្ធធនាគារជាមួយម្តាយ ទាំងពួក​គេ​គ្មានកំហុសអ្វីទាំងអស់។ល។

បញ្ហារំលោភសិទ្ធិកុមារទាំងនេះ នៅតែជាបញ្ហានៃការព្រួយបារម្ភមួយរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ខណៈពេល​​រដ្ឋាភិបាល​បានប្រារព្ធទិវានេះលើកទី ៦៥ ទៅហើយ។