ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយក្រុម បានចេញនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ស្នើដល់គ្រប់ភាគីទាំងអស់ កុំឲ្យមានការរើសអើង​និន្នាការនយោបាយ កុំឲ្យគុំគួនគ្នាដោយប្រកាន់ភ្ជាប់នូវគុណធម៌ និងការអធ្យាស្រ័យក្នុងនាមជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែល​មាន​ចរិតថ្លៃថ្នូរ ស្រលាញ់ជាតិ និងសន្តិភាព។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ បានចេញផ្សាយបន្ទាប់ពីអំពើហឹង្សា ការគម្រាមកំហែង និង​ការវាយសម្លាប់ បានកើតឡើង នៅតាមភូមស្រុកមួយចំនួន។

ការជួបជុំនយោបាយ របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ថ្ងៃទី០៦ខែសីហាឆ្នាំ២០១៣។ (រូបថត MONOROOM.info/ U.Bory)

សេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែល របស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភថា អាជ្ញារធរមានសមត្ថកិច្ចមួយចំនួន នៅមូលដ្ឋានបានគំរាមគំហែងប្រជាពលរដ្ឋណា ដែលមាននិន្នាការនយោបាយខុសខ្លួន ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​ពុំទាន់​បានបង្កើត។

លោក ហង្ស ពុទ្ធា នាយកប្រតិបត្តិអង្គការនិកហ្វិក (NECFEC) បានថ្លែងប្រាប់ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូនៅថ្ងៃទី៦ ខែ​សីហា នេះថា ព្រឹត្តិការណ៍ទាំងអស់នេះ បានកើតឡើងក្រោយការបោះឆ្នោត និងនៅពេលដែលគណបក្ស​នយោយបាយ​ធំៗទាំងពីរ មិនទាន់មានការចុះសម្រុងនឹងគ្នានោះ។ លោកបន្តថា៖ «ការមិនចុះសម្រុងគ្នាផ្នែកនយោយបាយ បានបង្ក​ការ​ភ័យខ្លាចដល់ប្រជាពលរដ្ឋ»។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ការមិនចុះសម្រុងគ្នារបស់អ្នកនយោបាយ ក៏អាចនាំឲ្យមានផលមិនល្អ ដល់​ទំនាក់ទំនងប្រជាពលរដ្ឋនៅមូលដ្ឋាន ដោយសារតែពួកគេ មាននិន្នាការនយោបាយខុសគ្នា។

រីឯ ប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេត អង្គការអាតហុក (ADHOC) លោក នី ចរិយា បានអះអាងថា ក្រោយការបោះឆ្នោត អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល បានរកឃើញការគំរាមកំហែងនយោបាយ ទៅលើសកម្មជននយោបាយ របស់គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ។ ដូចនេះ វាបានបង្កឲ្យមានការភ័យខ្លាច ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។ លោកបញ្ជាក់ថា ការចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ គឺក្នុង​គោល​បំណងអំពាវនាវ «កុំឲ្យមានការរើសអើងនយោបាយ»។

នៅប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ ការសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍បានចុះផ្សាយ ពីសកម្មជនគាំទ្រគណបក្សសង្រ្គោះជាតិមួយចំនួន ត្រូវ​បានគេគំរាមគំហែង និងបំភិតបំភ័យ។ មានសកម្មជនខ្លះ បានបោះបង់ទីលំនៅ ដើម្បីទៅលាក់ខ្លួនពីការគម្រាមសំលាប់។ កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី៥ សីហានេះ បុរសម្នាក់គាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានជនល្មើស ជាអ្នកគាំទ្រគណបក្ស​ប្រជាជន​ម្នាក់វាយសម្លាប់នឹងដំបង ក្នុងវង់ផឹកស៊ី នៅក្នុងឃុំសំរោងធំ ស្រុកកៀនស្វាយ ដោយសារតែទាស់ពាក្យសម្តី ប្រកាន់​គណកប្សនយោបាយរៀងខ្លួន។

កាលពីពេលថ្មីៗនេះ នាយករដ្ឋមន្រ្តីចាំផ្ទះលោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មានថា អ្នកណាឈ្នះ បក្សណា​ឈ្នះឬចាញ់ វាមិនសំខាន់ទេសម្រាប់គណបក្សនយោបាយ តែអ្វីដែលសំខាន់គឺជាតិយើងឈ្នះ។ លោក ហ៊ុន សែន បាន​សង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «សូមកុំឲ្យការបោះឆ្នោត ក្លាយទៅជាការបាក់បែកជាតិ។ នេះជាចំណុចសំខាន់»។

លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា ជាប្រធាននិងអនុប្រធានគណបក្សង្រ្គោះជាតិ កាលពីពេលកន្លងមកបាន​បង្ហាញ​គោលជំហរថា គណបក្សសង្រ្គោះជាតិមិនបានទុកខ្មែរណាជាសត្រូវនោះទេ ផ្ទុយមកវិញគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ចង់ឲ្យ​មានការបង្រួបង្រួមជាតិ និងឯកភាពជាតិ។

កាលពីពេលយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត រយៈពេល១ខែកន្លងមក គេសង្កេតឃើញមានការចូលរួម​ដង្ហែរក្បួនយ៉ាង​ច្រើនកុះករ ពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេយុវជន សម្រាប់ឃោសនាឲ្យគណបក្សរបស់ពួកគេទាំងសងខាង។ ទន្ទឹម​នឹងនេះ គេក៏សងេ្កតឃើញ មានការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងអ្នកគាំទ្រ ដែលមាននិន្នាការនយោបាយខុសគ្នា រហូតឈានទៅដល់​ការប្រើអំពើហិង្សា និងវាយបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ មួយចំនួនផងដែរ តែមិនបានឈានទៅដល់ការប្រើប្រាស់អំពើហឹង្សា ជា​ទ្រង់ទ្រាយធំនោះទេ។

រហូតមកដល់ថ្ងៃនេះ អំពើហឹង្សាដែលបានកើតឡើងខ្លាំងជាងគេ គឺនៅរសៀលថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដា ក្នុងតំបន់ស្ទឹងមានជ័យ ខណៈការបោះឆ្នោតជិតបានបិទបញ្ចប់។ សាក្សីនៅនឹងកន្លែងបាននិយាយថា អំពើហឹង្សានេះ មានឬសគល់ចេញ​ពី​កំហុស​របស់មន្ត្រីគ.ជ.ប ប្រចាំមណ្ឌលបោះឆ្នោតនៅទីនោះ ដែលមិនបានដោះស្រាយបញ្ហាបាត់ឈ្មោះ និងភាពមិនប្រក្រតី​មួយ​ចំនួន សម្រាប់ពលរដ្ឋអ្នកមកបោះឆ្នោត។

តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកសង្កេតការណ៍ឯករាជ្យជាច្រើនបានពន្យល់ថា អំពើហិង្សានយោបាយនៅ​ក្នុងការ​បោះ​ឆ្នោតនីតិកាលទី៥នេះ មានការថយចុះ (ឬមានស្ថានភាពប្រសើរឡើង) បើធ្វើការប្រៀបធៀបទៅនឹងពេលវេលាដូចគ្នា កាលពីអាណត្តិទី៤ឆ្នាំ២០០៨៕

--------------------------------------------------------
ដោយៈ អ៊ុំ បូរី - ភ្នំពេញថ្ងៃទី៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ