កម្ពុជា៖ រដ្ឋាភិបាលហាម«គ្រឿងស្រវឹង» មួយថ្ងៃមុន និងចំថ្ងៃបោះឆ្នោត
ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចេញក្តីណែនាំ ផ្អាកមិនឲ្យលក់ដូរ និងពិសារគ្រឿងស្រវឹងចំនួនពីរថ្ងៃ ទាំងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនិងជនបរទេសទាំងអស់ ដែលរស់នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដើម្បីឲ្យការបោះឆ្នោតប្រព្រឹត្តទៅដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ព្រមទាំងគ្មានអំពើហិង្សា នៅមុនថ្ងៃបោះឆ្នោតនិងថ្ងៃបោះឆ្នោត។
រូបជំនួស បង្ហាញពីកែវសុរ៉ា ដែលចាក់គ្រឿងស្រវឹងទាំងនេះ ដាក់សម្រាប់ទទួលភ្ញៀវ។
សេចក្តីណែនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល ចុះហត្ថលេខា ដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៣ លើសេចក្តីណែនាំស្តីពីការផ្អាកមិនឲ្យលក់ដូរ និងពិសារគ្រឿងស្រវឹងមួយថ្ងៃមុនថ្ងៃបោះឆ្នោត និងថ្ងៃបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ និតិកាលទី៥ នៃរដ្ឋសភា បានលើកឡើងថា ដោយកន្លងទៅ រាជរដ្ឋាភិបាលបានសង្កេតឃើញថា ការពិសារគ្រឿងស្រវឹងគ្រប់ប្រភេទ ភាគច្រើន បង្កឲ្យមានអំពើហឹង្សា គ្រោះថ្នាក់ចរាចណ៍ គ្រោះថ្នាក់សង្គម ការប្រព្រឹត្តិបទល្មើសនានា។
លិខិតនោះបានដាក់បទបញ្ជា ទៅគ្រប់«ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនិងជនបរទេសទាំងអស់ រស់នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ត្រូវរួមសហការជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល គឺត្រូវផ្អាកការលក់ដូរ និងពិសាគ្រឿងស្រវឹងមួយថ្ងៃមុនថ្ងៃបោះឆ្នោត និងថ្ងៃបោះឆ្នោត ចាប់ពីថ្ងៃទី ២៧ ដល់ថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ដើម្បីឲ្យដំណើរការបោះឆ្នោត ប្រព្រឹត្តទៅដោយសេរី ត្រឹមត្រូវនិងយុត្តិធម៌គ្មានអំពើរហឹង្សា គ្មានការគំរាមកំហែង គ្មានការបំភិតបំភ័យ»។
នៅក្នុងលិខិតនោះបានឲ្យដឹងទៀតថា ក្រសួង ស្ថាប័ន កងរាជអាវុធហត្ថ កងនគរបាលជាតិ រួមជាមួយរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ត្រូវផ្សព្វផ្សាយ អប់រំណែនាំប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងជនបរទេសទាំងអស់ក្នុងមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន អនុវត្តការផ្អាកការលក់ដូរ និងពិសារគ្រឿងស្រវឹង ដើម្បីធ្វើឲ្យការបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ខាងមុននេះប្រព្រឹត្តទៅក្នុងបរិយាកាសនយោបាយល្អ។ ជាពិសេស នៅក្នុងលិខិតនោះមានសរសេរកំណត់ឲ្យ«ក្រសួងព័ត៌មាន ត្រូវសហការជាមួយ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ក្រសួងពាក់ព័ន្ធដើម្បីអនុវត្តឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាព»។
លោក ទេព នីថា អគ្គលេខាធិការ គ.ជ.ប បានពន្យល់ថា គ.ជ.បតែងតែធ្វើលិខិតស្នើរសុំទៅរដ្ឋាភិបាល ឲ្យចេញសេចក្តីណែនាំផ្អាកមិនឲ្យលក់ដូរ និងពិសារគ្រឿងស្រវឹង ជាពិសេសជារៀងរាល់ពេលបោះឆ្នោត។ លោកបានថ្លែងឲ្យដឹងថា៖ «សេចក្តីនែនាំនេះ គ្រាន់តែជាការរំលឹកពលរដ្ឋថា ថ្ងៃនេះគឺជាថ្ងៃសំខាន់ កុំភ្លេចទៅបោះឆ្នោត ហើយខ្លាចថា បើគាត់ហូបជ្រុលទៅ ខានមិនបានទៅបោះឆ្នោត ជាពិសេសទៀតនោះ ខ្លាចពេលពួកគាត់ស្រវឺង មានទំនាស់នៅពេលរាប់សន្លឹកឆ្នោត នៅពេលល្ងាច។ បើពលរដ្ឋណាបំពាននូវសេចក្តីណែនាំនេះគឺអាចត្រូវទទួលទោសតាមច្បាប់។»
រីឯលោកគល់ បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោត ដែលមានឈ្មោះថា Comfrel បានថ្លែងឲ្យដឹងថា លោកស្វាគមន៍ ចំពោះសេចក្តីណែនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល ពីព្រោះអាចជួយទើបស្កាត់ដើម្បីកុំឲ្យមានទំនាស់។ ប៉ុន្តែលោក បានផ្ដល់យោបល់វិញដូច្នេះថា ៖ «ខ្ញុំគិតថាគួរតែធ្វើការហាមប្រាមជនជាតិខ្មែរបានហើយ ហើយផ្តល់ឱកាសឲ្យជនបរទេសគេហូបជាធម្មតា»។
បើយោងតាមរបាយរណ៏ របស់អង្គការជនពិការអន្តជាតិ បានឲ្យដឹងថា នៅប្រទេសកម្ពុជា បញ្ហាគ្រឿងស្រវឹង គឺជាមូលហេតុដែលបណ្ដាលឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៏ និងធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋច្រើនជាង២០០០នាក់បានស្លាប់ និងរបួស ហើយបានធ្វើឲ្យខូចខាតទ្រព្យសម្បត្តិ គិតជាថវិកាប្រមាណ៤៤លានដុល្លា នៅឆ្នាំ២០១១។ ក្នុងនោះ មានមួយភាគរយនៃជនរងគ្រោះ បានធ្លាក់ខ្លួនពិការ។ ភាគច្រើនអ្នកបើកបរយានយន្ត ដែលបានបង្កគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៏ ក្រោមឥទ្ធិពល នៃជាតិគ្រឿងស្រវឹងខ្ពស់បំផុតនោះ គឺយុវជនដែលមានអាយុចន្លោះ ពី២០ដល់រហួតដល់ ៧៥%៕
----------------------------------------------------
ដោយ៖ គិន ង៉ុយ - ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ