រូបថត៖ សម្បត្តិធម្មជាតិឬវប្បធម៌ ដែលត្រៀមចុះបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
គណកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក នឹងជួបប្រជុំគ្នារវាងពីថ្ងៃទី១៦ដល់ថ្ងៃ២៧ខែមិថុនា នៅប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីធ្វើការសម្រេចថា តើសម្បត្តិធម្មជាតិ ឬវប្បធម៌ណា ក្នុងចំណោមសម្បត្តិធម្មជាតិ ឬវប្បធម៌ទាំង៣២ ស្នើសុំដោយបណ្ដារដ្ឋជាសមាជិក នឹងត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក របស់អង្គការយូនីស្កូ (UNESCO)។
ផ្កាលេបកណ្ដុរ នៅតាមជួរភ្នំ ហាមីហ្គីតង់ (Hamiguitan) ប្រទេសហ្វីលីពីន ដែលត្រៀមដាក់ទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌនោះដែរ។
បញ្ជីឈ្មោះនៃសម្បត្តិទាំង៣២នេះ ទើបនឹងត្រូវបានឲ្យដឹងជាសាធារណៈ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បត្តិ៍ទី១៣ខែមិថុនាកន្លងទៅ ហើយមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ សូមលើកយករូបថតនៃសម្បត្តិ«រូបី»ចំនួន២៩ មកបង្ហាញជូនលោកអ្នក។
ដូចបាននិយាយជម្រាបជូនខ្លះហើយ សម្បត្តិទាំង៣២នោះ ចែកជាបីផ្នែកធំៗ ៖ សម្បត្តិធម្មជាតិ វប្បធម៌ និងចម្រុះ។ នៅក្នុងចំណោមរូបថតខាងក្រោម ពីលេខរៀងទី១ដល់ទី១៨ សុទ្ធសឹងជាសម្បត្តិវប្បធម៌, ពីលេខ១៩ដល់២៧ ជាសម្បត្តិធម្មជាតិ និងនៅសល់ប៉ុន្មានជាសម្បត្តិចម្រុះវប្បធម៌ធម្មជាតិ។
សូមបញ្ជាក់ថា តំបន់ឬសម្បត្តិចំនួនបីទៀត មិនត្រូវបានយកមកជម្រាបទេ ដោយហេតុយើងរករូបថតមិនបាន រួមមាន «Pimachiowin Aki» របស់ប្រទេសកាណាដា ; «Isandra Zoma» របស់ប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្កា និង និង «Tserkvas» ធ្វើពីឈើនៅក្នុងតំបន់កាប៉ាត់ នៃប្រទេសប៉ូឡូញ និងប្រទេសអ៊ុយក្រែន។ សម្រាប់ឆ្នាំនេះ សម្បត្តិទាំង៣២ មិនសូវមានការស្នើសុំពីតំបន់នានានៃទ្វីបអ៊ឺរ៉ុបទេ ហើយមួយវិញទៀត រហូតមកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ន ភ្នំហ្វូជីរបស់ប្រទេសជប៉ុន ក៏នៅមិនទាន់ត្រូវបានកត់ចូល ក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌនេះនៅឡើយដែរ។
ហេតុអ្វីគ៏ចាំបាច់ឲ្យមានការចុះបញ្ជី នៃសម្បត្តិទាំងអស់នេះ? ចម្លើយ៖ ដើម្បីធានាឲ្យបាននូវកិច្ចការពារ និងអភិវឌ្ឃន៍តំបន់ដែលមានតម្លៃជាសកល ដ៏អស្ចារ្យ សម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ។ ការចុះបញ្ជី ត្រូវមានការគោរពលក្ខខ័ណ្ឌចំនួន១០ ហើយគណកម្មាធិការនៃអង្គការវប្បធម៌អន្តរជាតិដ៏កំពូលនេះ បានធ្វើការវាយតម្លៃ ជាមធ្យមពី២៥ទៅ៣០សម្បត្តិរូបី ឬអរូបី ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ មកដល់ពេលនេះ មានប្រទេសចំនួន១៥១ ដែលបានចុះសម្បត្តិវប្បធម៌ ឬធម្មជាតិរបស់ខ្លួន ចំនួន៨១១ ទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។
សម្រាប់ឆ្នាំនេះ យើងនឹងរងចាំមើល ថាតើសម្បត្តិធម្មជាតិ ឬវប្បធម៌ណា ដែលត្រូវគណកម្មាធិការនេះ ចុះចូលទៅក្នុងបញ្ជី របស់ខ្លួន?
សូមទស្សនារូបភាព ដូចតទៅ៖
១ - ប្រាសទបាញ់ទឹក និងរាជបុត្រអាទិទេព អ៊ែរគូល នៅតំបន់ ប៊ែរផាក វៀលហាមឆូហ៍ (Bergpark Wilhemshöhe) ប្រទេសអាឡឺម៉ង់។
២ - ស្ថានីយ៍ត្រីបាឡែននៃបណ្ដាជនដើមកំណើត មកពីតំបន់ខាងជើងប្រទេសអេស្ប៉ាញជាប់នឹងប្រទេសបារាំង ដែលស្ថិតនៅឆកក្រហម (Red Bay) របស់ប្រទេសកាណដាសព្វថ្ងៃ
៣ - វាលស្រែនៅតាមចង្កេះជួរភ្នំហានី (Hani) ជាប់នឹងទីក្រុង ហុងជី (Honghe) ប្រទសចិនs
៤ - បដិមាករ ប្រាសាទ និង តំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រ កាអេស៊ុង (Kaesong) ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង
៥ - ភូមិប្រវត្តិសាស្ត្រ និងប្រកបដោយតម្លៃស្ថាបត្យកម្មដ៏ល្បី នៅប៊ុលហ្គា (Bolgar) ប្រទេសរ៉ូស្សី
៦ - ភូមិកំពង់ផែប្រវត្តិសាស្ត្រ ឡឺវូកា (Levuka) កោះ ហ្វីដជ្ជី (Fidji) ដែលជាប្រទេសតូចមួយ នៅកណ្ដាលមហាសាគរប៉ាស៊ីភិក
៧ - មហាកំផែងនៅកូនភ្នំ រ៉ាចាសថាន់ (Rajasthan) នៃប្រទេសឥណ្ឌា
៨ - ប្រាសាទ ហ្គោឡេស្តង់ (Golestan) ប្រទេសអៀរ៉ង់
៩ - ទេសភាពវប្បធម៌ នៃទីក្រុងបូរាណ ម៉ៃម៉ង់ (Maymand) ប្រទេសអៀរ៉ង់
១០ - ភូមិ និងសួនច្បារ ម៉េឌីស៊ីស (Médicis) ប្រទេសអ៊ីតាលី
១១ - ភ្នំហ្វុយជី (Fuji) ប្រទេសជប៉ុន
១២ - ភូមិ និងប្រាសាទ វីយ៉ង់ដឹម (Vianden) ប្រទេសលុចស៊ាមប៊ួរ
១៣ - មជ្ឈមណ្ឌលប្រវត្តិសាស្ត្រ អាហ្គាដេស (Agadez) ប្រទេសនីហ្សេរ
១៤ - កំណប់អំបិលរាជវង្ស នៅវីលីស្កា (Wieliczka) និងបូឆីណា (Bochnia) ប្រទេសប៉ូឡូញ
១៥ - សកលវិទ្យាល័យ កូអីមប្រា (Coïmbra) ប្រទេសអល់តា និងសូហ្វីយ៉ា
១៦ - តំបន់ស្រាវជ្រាវបូរាណ អាល ស៊ូបារ៉ា (Al Zubarah) ប្រទេសកាតា
១៧ - ទីក្រុងប្រវត្តិសាស្ត្រ អាលង់យ៉ា (Alanya) ប្រទេសទួរគី
១៨ - ទីក្រុងបូរេប្រវត្តិសាស្ត្រ ឆែស៊ូណែស តូរីក (Chersonèse Taurique) និងតំបន់ជុំវិញ ក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន
១៩ - ធៀនសាន (Tianshan) នៅក្នុងខេត្ត ហ្សិនជៀន (Zinjiang) ប្រទេសចិន
២០ - ឧទ្យានជាតិ នៃមហា ហិម៉ាឡៃយ៉ា (Himalaya) ប្រទេសឥណ្ឌា
២១ - ភ្នំអេតណា (Etna) ប្រទេសអ៊ីតាលី
២២ - ឡេវ៉ា (Lewa) តំបន់ភ្នំអភិរក្សនៃសត្វព្រៃ នៃប្រទេសកេនយ៉ា
២៣ - ល្អាងជីវធម្មជាតិ អែល ពីណាកាត (El Pinacate) និងមហាសមុទ្រខ្សាច់ អាលតារ (Altar) ប្រទេសម៉ិចស៊ិក
២៤ - រលកខ្សាច់ ណាមីប (Namib) ប្រទេសណាមីប៊ី
២៥ - គុហារជម្រកសត្វព្រៃ និងផ្កាស៊ីកណ្ដុរ នៅតាមជួរភ្នំពេញ ហាមីហ្គីតង់ (Hamiguitan) ប្រទេសហ្វីលីពីន
២៦ - ឧទ្យានជាតិ តាជីក (tadjik) ប្រទេសតាជីគីស្តង់
២៧ - ឧទ្យានជាតិ កាត ទៀន (Cat Tien) ប្រទេសវៀតណាម
២៨ - ប្រជុំកោះ ប៊ីចាហ្គូស (Bijagós) ប្រទេសហ្គីណេ ប៊ីសូ
២៩ - ឧទ្យានជាតិ សេឡាបាថេប៊ី (Sehlabathebe) ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង
------------------------------------------------
ដោយ ឈូករ័ត្ន - ប៉ារីស ថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ