Posts in ‘សម្រាំងស្រាវជ្រាវ វិភាគ’ Category

ប្រវត្តិសាស្ត្រ - នៅប្រទេសបារាំង ថ្ងៃបុណ្យនេះត្រូវបានដាក់ជាបុណ្យជាតិរបស់ប្រទេស តាំងពីឆ្នាំ១៨៨០ ក្នុង​ខណៈ ដែលប្រទេសនេះ បានបណ្ដុះឡើងវិញ នូវរបបសារធារណរដ្ឋទី៣។ រដ្ឋសភាបារាំងក្នុងសម័យនោះ បាន​អនុម័ត្រ​យក​ថ្ងៃនេះ ជាថ្ងៃបុណ្យជាតិជាផ្លូវការ   ដោយយោងទៅលើព្រឹត្តការណពីរ កាលពីជិតមួយសតវត្ស​មុន។ ព្រឹត្តិការណ​ទាំង​ពីរនេះ គឺបដិវត្តន៍​ដោយកម្លាំងប្រជាជន ថ្ងៃទី១៤កក្កដា ឆ្នាំ១៧៨៩ ក្នុងការវាយ​រំដោះ​ពន្ធនាគារ បាស្ទីយ៍ (Bastille) ក្នុងរដ្ឋធានីប៉ារីស និងថ្ងៃទី១៤ កក្កដា ឆ្នាំ១៧៩០ មួយទៀត ដែលជាថ្ងៃនិមិត្តិរូប នៃការបង្រួបបង្រួមជាតិផង ព្រម​ទាំង​ក្នុងបំណង ចង់រលឹកខួបមួយឆ្នាំ ពីថ្ងៃរំដោះពន្ធនាគារបាស្ទីយ៍ ឆ្នាំ​១៧៨៩​នេះផង។

រលឹកពីប្រវត្តិ នៃ «ថ្ងៃវាយរំដោះ គុកបាស្ទីយ៍»

អ្នកនិពន្ធ វិចទ័រ ហ៊ុយហ្គោ (Victor Hugo) [...]

នៅចំពោះការរឹតបន្តឹង សន្ដិសុខសណ្ដាប់ធ្នាប់ ពីសំណាក់កងកម្លាំងអាជ្ញាធរនោះ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងពលរដ្ឋ ជាច្រើនរយនាក់ បានមកជួបជុំគ្នា ដើម្បីសម្ដែង នូវការជំទាស់របស់ពួកគេ អំពើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ ដ៏ចម្រូង​ចម្រាស ស្ដីពី«សមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល» ដែលរដ្ឋសភាកម្ពុជា កំពុងជជែក និងធ្វើការ​អនុម័ត។ ពីក្នុងចំណោមនោះ មន្ត្រីទទួលខុសត្រូវ នៃអង្គការសង្គមស៊ីវិល ជាច្រើននាក់ បានបញ្ចេញ​ប្រតិកម្ម​របស់ពួកគេ ប្រឆាំងទៅនឹងច្បាប់នេះ នៅចំពោះមីក្រូ និងម៉ាស៊ីនថត របស់ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ។ សូម​តាមដាន ការលើកឡើង របស់មន្ត្រីនោះមួយចំនួន ដូចខាងក្រោម៖

លោក មឿង តុលា មន្ត្រីសម្របសម្រួល របស់មជ្ឈមណ្ឌលអប់រំ សម្រាប់សហគមន៍ បានលើកឡើងថា អ្វី​ដែល​រដ្ឋាភិបាល បាននឹងកំពុងធ្វើនេះ ផ្ទុយទៅនឹងអ្វី ដែលម្ចាស់ឆ្នោតចង់បាន។ ហើយនេះ មិនមែនបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងចង់បាន លិទ្ធិប្រជាថិបតេយ្យឡើយ។ តាមពិត [...]

នៅចំពោះការកាន់អំណាច ច្រើនសិបឆ្នាំ ដោយកណ្ដាប់ដៃដែក នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា តើគណបក្សប្រឆាំង នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា អាចនៅមានរូបរាង នឹងចូលប្រកួតការបោះឆ្នោត នៅឆ្នាំ២០១៧ និង២០១៨ដែរឬទេ? គេពិបាកនឹងឆ្លើយបាន ទៅនឹងសំនួរនេះណាស់ បើយោងទៅលើយុទ្ធសាស្ត្រ ដែលគណបក្សកាន់អំណាច ធ្លាប់បានយកមកប្រើប្រាស់ ដើម្បីធ្វើការផ្ដួលគូប្រកួត ឲ្យដួល«បះជើង» ជារឿយៗ ក្នុងពេលកន្លងមក។

ខាងលើនេះជាចំណោទ និងចម្លើយ ដែលត្រូវបានលើកឡើង ដោយអ្នកស្រាវជ្រាវផ្នែកសង្គម លោក កែម ឡី ខ្លួនលោក នៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់លោក។ ប៉ុន្តែយុទ្ធសាស្ត្រ របស់គណបក្សកាន់អំណាច មិន​មែន​ជាយុទ្ធសាស្ត្រ ធ្លាក់ពីលើមេឃ ដែលគេមើលមិនឃើញ ទាយមិនត្រូវនោះឡើយ។ លោក កែម ឡី បាន​មើល​ឃើញ យ៉ាងហោចនូវយុទ្ធសាស្ត្រចំនួន៥ ដែលគណបក្សកាន់អំណាច ធ្លាប់ផ្ដួលគូប្រកួតរបស់ខ្លួន រហូត​ដល់​គូប្រកួតខ្លះ ដួលផ្ញារជើង ងើបលែងរួច។ សូមតាមដាន ពីយុទ្ធសាស្ត្រចំនួនប្រាំទាំងស្រុង(*) [...]

ទង្វើហិង្សាវាយតប់ ទាត់ធាក់ បោចសក់ ដែលត្រូវបានវីដេអូចំនួនពីរ អះអាងថា ជាការប្រព្រឹត្តិ របស់លោក​ឧកញ៉ា សុខ ប៊ុន ធ្វើទៅលើអតីតពិធីការិនីទូរទស្សន៍ កញ្ញា សាសា នោះ អាចនឹងត្រូវផ្ដន្ទាទោស ដោយក្រម​ព្រហ្មទណ្ឌនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដោយតម្រូវឲ្យជនល្មើស ត្រូវជាប់ពន្ធនាគារ ពី២ទៅ៥ឆ្នាំ ជាមួយនឹង​សំណងជំងឺចិត្ត ផ្សេងទៀត។

លោក​មេធាវី សុក សំអឿន អតីតនាយកប្រតិបត្តិ ក្រុម​អ្នក​ច្បាប់​ដើម្បី​សិទ្ធិ​កម្ពុជា បានពន្យល់ករណីនេះ ប្រាប់​ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យ.អាំងហ្វូថា ការវាយតប់ឃើញនៅក្នុងវីដេអូនោះ ជាបទបង្ករបួសស្នាម ដោយចេតនា ដែល​មានស្ថានទម្ងន់ទោស បង្កឡើងជាក្រុម (ជនបង្កមានគ្នាពីរនាក់) ហើយនេះជាបទមជ្ឈឹម (មិនមែនជា​បទ​ឧក្រិដ្ឋ)។ ប៉ុន្តែជនបង្កម្នាក់ ពីក្នុងចំណោមទាំងពីរនាក់ អាចនឹងទទួលការផ្ដន្ទាទោស ដោយច្បាប់របស់កម្ពុជា ពី២ ទៅដល់៥ឆ្នាំ។ ក្នុងករណី ដែលមានការប្រើប្រាស់អាវុធ ជាជំនួយផងនោះ ការផ្ដន្ទាទោស [...]

វិវាតរឿងព្រំដែន របស់ប្រទេសកម្ពុជា ជាមួយនឹងប្រទេសជិតខាង ទើបនឹងត្រូវបាននាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា បើក​ទំព័រថ្មីដ៏សំខាន់មួយ ឆ្ពោះទៅកាន់យន្ដការអន្តរជាតិ។ នោះ គឺលោក ហ៊ុន សែន បានស្នើសុំ​«ខ្ចី»ផែនទីផ្លូវការ នៃ​ព្រំដែនប្រទេសកម្ពុជា ពីអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែល​ជា​អង្គការ​ពិភព​លោក ធំជាងគេបង្អស់ មានរដ្ឋ​ជា​សមាជិក សឹងតែគ្រប់ប្រទេស នៅលើផែនដី។

នៅចំពោះកាយវិការ របស់លោក ហ៊ុន សែន នៅពេលនេះ ត្រូវបានអ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាព្រំដែន និងតាមដាន​ស្ថានការណ៍កម្ពុជា អបអរជាទូទៅ។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនោះ ការបកស្រាយពន្យល់ផ្សេងៗ ក៏បានកើត​ឡើង​ព្រមគ្នា​ដែរ។ លោក ព្រហ្ម គិត អតីតមន្ត្រីបួនជំនាន់ ជំនាញខាងច្បាប់ មកពីកម្ពុជា ដែលសព្វថ្ងៃចូលនិវត្តន៍ នៅ​ក្នុង​តំបន់ ពីរ៉ាណេ នៃប្រទេសបារាំង បានឃើញការស្នើ«សុំខ្ចី»នោះ ហើយបានសម្ដែងចម្ងល់ថា លោក ហ៊ុន សែន កំពុងរៀនធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រី ផ្នែកដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែន រវាងប្រទេសកម្ពុជា និង​ប្រទេស​​វៀតណាម [...]