ព្រះសង្ឃចូលរួមបោះឆ្នោត ជាការ«ខុសច្បាប់» បើតាមរដ្ឋមន្ត្រីសាសនា
- ដោយ: អ៊ុម វ៉ារី អត្ថបទ៖ អ៊ុម វ៉ារី ([email protected]) - យកការណ៍៖ ហេង វិទ្ធី - ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១៦ មករា ២០១៤
- កែប្រែចុងក្រោយ: January 17, 2015
- ប្រធានបទ: សិទ្ធិ
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
នៅចំពោះមុខពុទ្ធបរិស័ទ ព្រះសង្ឃរាប់រយអង្គ ក្នុងវត្តសំរោងអណ្តែត កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៥ លោករដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងធម្មការ និងកិច្ចការសាសនា បានលើកឡើងថា តាមច្បាប់បោះឆ្នោតរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងករណីព្រះសង្ឃដែលមានបំណងចូលរួមឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ឬទៅបោះឆ្នោតនោះ ត្រូវធ្វើការ«លាចាកសិក្ខាបទ»ជាចាំបាច់។ លោកបានពន្យល់ថា ព្រះសង្ឃអាចធ្វើសកម្មភាពនានាជួយសង្គមបាន។ តែព្រះសង្ឃមិនអាចចូលរួម ក្នុងសកម្មភាពនយោបាយ ពិសេសគាំទ្រគណបក្សនយោបាយបានឡើយ។ បើតាមលោករដ្ឋមន្ត្រី ព្រះសង្ឃត្រូវតែនៅឲ្យឆ្ងាយ ពីការគាំទ្របក្សនយោបាយណាមួយ ហើយព្រះសង្ឃ ជាស្រែបុណ្យ និងជាទីសក្ការៈនៃប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ នៅទូទាំងប្រទេស។
រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងធម្មការ និងកិច្ចការសាសនា បានបញ្ជាក់ថា៖ «ព្រះសង្ឃគ្មានសិទ្ធិឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត និងមិនអាចចូលរួមបោះឆ្នោតបានទេ។ (…) ប៉ុន្តែកន្លងមក ព្រះសង្ឃឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ហើយបានចូលរួមក្នុងសកម្មភាពឃោសនាបោះឆ្នោតទៀត។»
គាំទ្រទៅនឹងការលើកឡើងខាងលើនេះដែរ គណៈកម្មការវត្តនិរោធរង្សីមួយរូប លោកតា កេត យ៉ា បានលើកឡើងថា ព្រះសង្ឃត្រូវគង់ជាអាជ្ញាកណ្តាលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងមិនអាចធ្វើការចូលរួមបោះឆ្នោត ឬឈរឈ្មោះ ឲ្យគេបោះឆ្នោតជាសមាជិកគណបក្សនយោបាយណាមួយឡើយ។ លោកតាបាននិយាយទៀតថា៖ «គ្មានប្រកាន់បក្សពួក ឈរជាអាជ្ញាកណ្តាលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ (…) ព្រះសង្ឃត្រូវអនុវត្ត ទៅតាម"គោលនយោបាយ"របស់ព្រះសង្ឃ។»
សូមរំលឹកថា ថ្មីៗនេះ សម្រេចព្រះសង្ឃរាជទាំងពីរគណៈនៃប្រទេសកម្ពុជា ក៏ធ្លាប់បានចេញព្រះសារលិខិត ហាមឃាត់ព្រះសង្ឃ ក្នុងការចូលរួមសកម្មភាពនយោបាយ ពិសេសការចូលរួមក្នុងគណបក្សនយោបាយទាំងអស់។
យ៉ាងណាក៏ដោយ រាល់អាណត្តិនៃការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា គេសង្កេតឃើញមានវត្តមាននៃព្រះសង្ឃទាំងអស់ ចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតគាំទ្រគនបក្សនយោបាយ មិនដែលលោះឡើយ។ ដូចជាករណីចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្រ្ត នាពេលកន្លងមក របស់ព្រះសង្ឃតែងមានការគាំទ្រពីអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរសង្ឃ និងគណបក្សនយោបាយមយយចំនួន ឲ្យចូលរួមបោះឆ្នោត បើទោះបីពុទ្ធិបរិស័ទ អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងគណបក្សប្រឆាំងមយយចំនួន ស្នើហាមឃាត់ និងជំទាស់មិនឲ្យមានវត្តមានព្រះសង្ឃចូលរួមបោះឆ្នោតក៏ដោយ។
«ព្រះសង្ឃ ក៏ជាប្រជាពលរដ្ឋមួយរួបដែរ។ ដូច្នេះព្រះសង្ឃត្រូវមានសិទ្ធិ ក្នុងការចូលរួមការបោះឆ្នោត។ សិទ្ធបោះឆ្នោត និងឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវបានអនុញ្ញាតដោយរដ្ឋធម្មនុញ។ ច្បាប់កំពូលនេះ មិនបានហាមឃាត់ព្រះសង្ឃ មិនឲ្យចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតឡើយ។» នេះជាអ្វីដែលអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាសម្តេចសង្ឃទាំងពីរអង្គបានលើកឡើង មុនការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិឆ្នាំ២០១៣៕